۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

تفسیرآسان آیه (۲۵۷) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۵۷) سوره بقره

 

 اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنْ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیَاؤُهُمْ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنْ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ (۲۵۷)

 

ترجمه : الله دوست کسانی است که ایمان آورده اند (الله) آنها را از تاریکی های (کفر و خرافات) بیرون می نماید و به سوی نور(اسلام و توحید می برد) وکسانی که کفرنموده اند دوستانشان طاغوت (ها) اند که آنها را ازنور(اسلام و توحید) بیرون می نمایند و بسوی تاریکی های (کفرو خرافات می برند) آنها یاران آتش (جهنم) اند و آنها جاویدانان درآن هستند.

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۷) سوره بقره

 

(اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا) در این قسمت ازآیه الله متعال دوستانش را معرفی نموده است و این برای ما مسلمانان افتخاری بس بزرگی است که الله متعال ما را از دوستان خود دانسته و فرموده اند : الله دوست کسانی است که ایمان آورده اند ، پس ما مسلمانان باید خوب متوجه باشیم که هرگز با دشمنان این دوست ، دوستی ننمایم و هرگز گفتار و کردار و افکار و عقاید ما خلاف فرمایشات این دوست محترم و این پروردگار محبوب نباشد ورنه او دوستیش را از ما گرفته و خدای ناخواسته با ما عداوت و دشمنی خواهد نمود و دشمنی او با ما ،والعیاذ بالله باعث هلاکت و نابودی ما خواهد گشت .

از این قسمت ازآیه صفتی از صفات و عملی از اعمال الله متعال مشخص و فهمیده می شود و آن «محبت و دوستی» است و الله متعال با اهل ایمان دوستی و محبت می نماید و آنان را دوست می دارد، اعتقاد ما مسلمانان به این صفتی دوستی الله متعال همانند سایر صفات او بدون بیان کیفیت و بدون مثال بیان نمودن و بدوت توجیح و یا تعطیل می باشد .

 

(یُخْرِجُهُمْ مِنْ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ) در این قسمت ازآیه آمده است که احسانی که الله متعال در حق دوستان اهل ایمانش می کند این است که آنها را از تاریکی ها کفرو خرافات بیرون نموده و به سوی نور توحید و اسلام می برد ، تا اینکه در میان تاریکی ها سرگردان نبوده و به وادی هلاکت نرفته و هلاک نشوند و بهترین کامیابی را در دنیا و آخرت به دست آورند .

دو نکته مهم از این قسمت از آیه فهمیده می شود :

۱ - کفرو خرافات تاریکی اند و اسلام و توحید نور و روشنی هستند .

۲ - الله متعال اهل ایمان را از تاریکی کفر و خرافات بیرون نموده و بسوی نور اسلام و توحید می برد .

 

(وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیَاؤُهُمْ الطَّاغُوتُ) در این قسمت از آیه کریمه آمده است که برعکس مسلمانان ، کافران با هرسرکش ومعبود باطل دوستی و محبت می نمایند.

 

(یُخْرِجُونَهُمْ مِنْ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ) در این قسمت از آیه شریفه آمده است که سرکشان و معبودان باطل پیروانشان اعم ازکفار و خرافات پسندان را از سوی نور اسلام و توحید به سمت تاریکی های کفرو خرافات کشانده و می برند تا بدین طریق آنها را هلاک نموده و از یاران جهنم گردانند .

 

(أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ) یاروصاحب درحقیقت به کسی می گویند که همیشه با کسی باشد، ازآنجایی که اهل شرک و کفر همیشه در جهنم می مانند، الله متعال از آنها با لقب « یاران آتش » یاد نموده است.

 

(هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ) کسانی که جاویدان و همیشه در آتش جهنم خواهند ماند اهل کفر و شرک می باشند واما اگر مسلمانی به جهنم رود بصورت موقت است و سپس از جهنم بیرون شده و وارد بهشت جاویدان خواهد شد بهمین خاطراست که الله متعال در آیات بسیار زیادی خطاب به کفار فرموده که آنها یاران جاویدان آتش جهنم اند 

تفسیرآسان آیه (۲۵۶) سوره بقره

 

ترجمه آیه (۲۵۶) سوره بقره

 

لا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنْ الغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدْ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لا انفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (۲۵۶)

 

ترجمه :  در (پذیرش) دین (اسلام، برای غیر مسلمان) اجباری نیست، قطعا هدایت از گمراهی (کاملا جدا و) واضح گشته است ، پس هرکس که به طاغوت کفر می نماید و به الله ایمان می آورد ، قطعا او محکم ترین دستگیره که گسستنی برای آن نیست چنگ زده (ومحکم گرفته) است و الله کاملا شنوا و بی نهایت دانا است .

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۶) سوره بقره

 

قبل تفسیراین آیه مناسب می دانم که اثرصحیحی که در روایت شماره (2682) سنن ابی داود آمده و بیانگر سبب نزول این آیه است را ذکر نمایم :

 

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: " کَانَتِ الْمَرْأَةُ تَکُونُ مِقْلَاتًا فَتَجْعَلُ عَلَى نَفْسِهَا إِنْ عَاشَ لَهَا وَلَدٌ أَنْ تُهَوِّدَهُ، فَلَمَّا أُجْلِیَتْ بَنُو النَّضِیرِ کَانَ فِیهِمْ مِنْ أَبْنَاءِ الْأَنْصَارِ فَقَالُوا: لَا نَدَعُ أَبْنَاءَنَا، فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: {لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الغَیِّ} .

 

ترجمه : ابن عباس رضی الله عنه فرمودند : زنی ( ازاهل مدینه در دوران جاهلیت ) که هرگاه زایمان می کرد فرزندش می مرد وبچه اش زنده نمی ماند او برخودش نذر می کرد که اگر بچه اش زنده بماند و نمیرد اورا یهودی می گرداند (بدین ترتیب برخی از فرزندان عربهای ساکن مدینه یهودی گشته بودند) و چون (در زمان رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) (قبیله یهودی) بنونضیر تبعید شدند درمیان آنها پسران انصاری وجود داشتند (که بنا بر نذرهای مادرانشان در دوران جاهلیت یهودی شده بودند) انصاری ها گفتند : که ما فرزندان ما را نمی گذاریم (که یهود بوده وبا یهودیان از مدینه بروند) پس الله عزوجل این آیه {لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الغَیِّ} را نازل نمودند.

 

 (لا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ) دراین قسمت از آیه آمده است که در پذیرش اسلام برای غیر مسلمانان اجباری نیست ، یعنی پذیرش اسلام برای کافران اختیاری است می خواهند به پذیرند و می خواهند نپذیرند ، این مطلب در آیه (۲۹) سوره کهف این گونه آمده است :

«وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ شَاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَمَنْ شَاءَ فَلْیَکْفُرْ..... ».

یعنی : و بگو حق از جانب پروردگارتو هست پس هرکس خواست ایمان بیاورد و هرکس که خواست کفر نماید ...

 

دراینجا باید به یک نکته بسیار مهم توجه نمود و آن این که ، آنچه در این قسمت از این آیه شریفه آمده است که در دین اجباری نیست یعنی دین اسلام ، فرد کافری را به زور و اجبار و اکراه وارد اسلام نمی کند، و اما مسلمانی که اسلام را با میل و طبع خودش پذیرفته حالا نمی تواند بگوید که در دین اجباری نیست لذا من از اسلام بیرون می شوم و یا به برخی از احکام اسلام به میل و علاقه خودم عمل می کنم و هرکدام را نخواستم رها می کنم ، زیرا هیچ مسلمانی حق ندارد که به برخی از احکام لازمی و ضروری اسلام عمل کند و برخی را رها کند همان گونه که نمی تواند اسلام را رها نموده و دین دیگری را انتخاب کند ، واگر مسلمانی اسلام رها کرد حکمش اعدام است ، در باره این دوجریان به یک حدیث صحیح و یک آیه قرآنی که در ذیل با ترجمه ذکر می کنم توجه دهید :

وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَنْ یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَنْ یَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُبِینًا (سوره احزاب ، آیه : ۳۶)

ترجمه : وبرای هیچ مرد مسلمان وزن مسلمانی آنگاه که الله و رسولش درباره جریانی فیصله می کند اختیاری در کارشان نیست (و باید به همان فیصله الله و رسولش عمل کنند) و هرکس که از الله و رسولش نافرمانی می کند قطعا او واضح و کامل گمراه گشته است .

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند : « «مَنْ بَدَّلَ دِینَهُ فَاقْتُلُوهُ» » (صحیح بخاری ، حدیث : 6922)

یعنی : هرکس دین (اسلام) خویش را عوض کرد (و سپس توبه نکرد و به اسلام باز نگشت) پس اورا بکشید .

 

(قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنْ الغَیِّ) مراد از « الرُّشْدُ » در این آیه ایمان ، هدایت و حق می باشد، و مراد از « الغَیِّ » کفرو باطل می باشد، در اسلام هر دو جریان کاملا واضح و مدلل بیان گشته است بگونه ای که برای تشخیص آنها برای هیچ کسی که دنبال حقایق است مشکلی پیش نمی آید.

 

(فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدْ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لا انفِصَامَ لَهَا) مراد از «طَّاغُوت» در این آیه هرآن چیزی است که غیر از الله متعال پرستش شده و بنا حق عبادت شود، نکته مهمی که از این قسمت ازآیه فهمیده می شود این است که دراسلام دو چیزاز مهم ترین اصول اعتقادی می باشد :

۱ - کفر و انکار طاغوت .

۲ - ایمان به الله متعال .

و این مطلب در خود کلمه توحید (لا اله الا الله) نهفته است زیرا (لااله) انکار الوهیت برای غیرالله متعال و کفر به طاغوت است ودر(الا الله) اثبات الوهیت حقه و ایمان به الله متعال می باشد .

لذا برای تکمیلی ایمان تنها ایمان آوردن به مسائل اعتقادی کفاف نمی کند باید تؤام با آن انکار و کفر به طاغوت نیز ضروری می باشد ، تا ایمان تکمیل گشته و دستگیرناگسستنی در دست انسان قرار گیرد.

(وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ) آری تنها ذاتی که کاملا شنوا و بی نهایت داناست فقط و فقط الله متعال می باشد ، پس تو ای مسلمانان همیشه سعی و تلاش کن که با زبانت ذکر ، تلاوت قرآن و سایرگفتار نیک را بگوئی و از تمام گفتار بد و زشت برحذر باش زیرا اگر هیچ کس نشنود، الله متعال که می شنود و تو فردای قیامت باید پاسخ گوئی گفتارت باشی ، و این را نیزبه یقین بدان که الله متعال بی نهایت آگاه است و از تمام گفتار و کردار تو با خبر است و هیچ چیزرا نمی شود از او مخفی داشت .

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۵) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۵۵) سوره بقره

 

اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلا نَوْمٌ لَهُ مَا فِی السَّمَوَاتِ وَمَا فِی الأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضَ وَلا یَئُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ (۲۵۵)

 

ترجمه : الله ،‌ معبود به حقی است که بجز او (دیگر) معبود به حقی وجود ندارد او زنده، پایدارو برپا دارنده (جهان هستی)است ، نه او را چرتی می گیرد و نه خوابی، ازآن اوست آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است ، چه کسی می تواند در نزدش شفارش (ومیانجیگری) کند مگر با اجازه او، او می داند آنچه را که جلوی دستان مردم (و پیش رویشان) است وآنچه را که در پشت سرشان است، و(مردم) به هیچ چیزی از علم او احاطه نمی کنند جزآنچه را که او خواسته است ، کرسی او به اندازه آسمانها و زمین گسترده ووسیع است وحفظ این دو(آسمان و زمین) او را خسته نمی کند و او (ذات) بلند مرتبه وبالا و بسیاربزرگ است.

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۵) سوره بقره

 

قبل از اینکه به تفسیر این آیه شریفه بپردازم مناسب می دانم که چند سخنی مهم در باره این آیه بیان نمایم :

۱ - نام این آیه (آیة الکرسی) است .

۲ - علت نام گذاری این آیه شریفه به (آیة الکرسی) این است که در این آیه از (کرسی) و بزرگی و وسعت آن سخن به میان آمده است .

۳- این آیه دارای فضائل منحصر به خودش می باشد دراین باره به سه حدیث صحیح زیرتوجه نمایید :

 

( 1 ) عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: وَکَّلَنِی رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بِحِفْظِ زَکَاةِ رَمَضَانَ، فَأَتَانِی آتٍ فَجَعَلَ یَحْثُو مِنَ الطَّعَامِ فَأَخَذْتُهُ، وَقُلْتُ: وَاللَّهِ لَأَرْفَعَنَّکَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: إِنِّی مُحْتَاجٌ، وَعَلَیَّ عِیَالٌ وَلِی حَاجَةٌ شَدِیدَةٌ، قَالَ: فَخَلَّیْتُ عَنْهُ، فَأَصْبَحْتُ، فَقَالَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «یَا أَبَا هُرَیْرَةَ، مَا فَعَلَ أَسِیرُکَ البَارِحَةَ»، قَالَ: قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، شَکَا حَاجَةً شَدِیدَةً، وَعِیَالًا، فَرَحِمْتُهُ، فَخَلَّیْتُ سَبِیلَهُ، قَالَ: «أَمَا إِنَّهُ قَدْ کَذَبَکَ، وَسَیَعُودُ»، فَعَرَفْتُ أَنَّهُ سَیَعُودُ، لِقَوْلِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ إِنَّهُ سَیَعُودُ، فَرَصَدْتُهُ، فَجَاءَ یَحْثُو مِنَ الطَّعَامِ، فَأَخَذْتُهُ، فَقُلْتُ: لَأَرْفَعَنَّکَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: دَعْنِی فَإِنِّی مُحْتَاجٌ وَعَلَیَّ عِیَالٌ، لاَ أَعُودُ، فَرَحِمْتُهُ، فَخَلَّیْتُ سَبِیلَهُ، فَأَصْبَحْتُ، فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «یَا أَبَا هُرَیْرَةَ، مَا فَعَلَ أَسِیرُکَ»، قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ شَکَا حَاجَةً شَدِیدَةً، وَعِیَالًا، فَرَحِمْتُهُ، فَخَلَّیْتُ سَبِیلَهُ، قَالَ: «أَمَا إِنَّهُ قَدْ کَذَبَکَ وَسَیَعُودُ»، فَرَصَدْتُهُ الثَّالِثَةَ، فَجَاءَ یَحْثُو مِنَ الطَّعَامِ، فَأَخَذْتُهُ، فَقُلْتُ: لَأَرْفَعَنَّکَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ، وَهَذَا آخِرُ ثَلاَثِ مَرَّاتٍ، أَنَّکَ تَزْعُمُ لاَ تَعُودُ، ثُمَّ تَعُودُ قَالَ: دَعْنِی أُعَلِّمْکَ کَلِمَاتٍ یَنْفَعُکَ اللَّهُ بِهَا، قُلْتُ: مَا هُوَ؟ قَالَ: إِذَا أَوَیْتَ إِلَى فِرَاشِکَ، فَاقْرَأْ آیَةَ الکُرْسِیِّ: {اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلَّا هُوَ الحَیُّ القَیُّومُ}، حَتَّى تَخْتِمَ الآیَةَ، فَإِنَّکَ لَنْ یَزَالَ عَلَیْکَ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ، وَلاَ یَقْرَبَنَّکَ شَیْطَانٌ حَتَّى تُصْبِحَ، فَخَلَّیْتُ سَبِیلَهُ، فَأَصْبَحْتُ فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «مَا فَعَلَ أَسِیرُکَ البَارِحَةَ»، قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، زَعَمَ أَنَّهُ یُعَلِّمُنِی کَلِمَاتٍ یَنْفَعُنِی اللَّهُ بِهَا، فَخَلَّیْتُ سَبِیلَهُ، قَالَ: «مَا هِیَ»، قُلْتُ: قَالَ لِی: إِذَا أَوَیْتَ إِلَى فِرَاشِکَ فَاقْرَأْ آیَةَ الکُرْسِیِّ مِنْ أَوَّلِهَا حَتَّى تَخْتِمَ الآیَةَ: {اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلَّا هُوَ الحَیُّ القَیُّومُ} ، وَقَالَ لِی: لَنْ یَزَالَ عَلَیْکَ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ، وَلاَ یَقْرَبَکَ شَیْطَانٌ حَتَّى تُصْبِحَ - وَکَانُوا أَحْرَصَ شَیْءٍ عَلَى الخَیْرِ - فَقَالَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «أَمَا إِنَّهُ قَدْ صَدَقَکَ وَهُوَ کَذُوبٌ، تَعْلَمُ مَنْ تُخَاطِبُ مُنْذُ ثَلاَثِ لَیَالٍ یَا أَبَا هُرَیْرَةَ»، قَالَ: لاَ، قَالَ: «ذَاکَ شَیْطَانٌ» (صحیح بخاری ، حدیث : 2311).

ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم مرا مأمورحفظ فطریه های رمضان نمودند،(در یکی از شب هایی که نگهبانی می دادم) فردی به نزد من آمده و شروع به مشت مشت گرفتن از موادغذائی ها شده (ودر ظرفش می ریخت تا دزدی نموده وبا خودش ببرد) که من او را گرفتم ، و(به او) گفتم : سوگند به الله که ترا به نزد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم می برم، (آن فرد) گفت : همانا من یک نیاز مندم و(مخارج) اهل و عیال برمن است ومن نیاز شدید دارم، (لذا لطف کن مرا رها کن ومرا به نزد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم نبر) ، (ابوهریره رضی الله عنه) فرمودند : (وچون من این سخنانش را شنیدم ، دلم نرم شده) پس اورا رها کردم ، سپس چون صبح نمودم پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم به من گفتند: ای ابوهریره اسیردیشبت چه کرد؟. (ابوهریره رضی الله عنه) فرمودند : من گفتم : ای رسول الله ، اونیاز شدیدش و داشتن اهل وعیال را مطرح کرد (دلم به حالش سوخت) پس من بر او ترحم نموده و سپس راهش را باز نموده رهایش کردم، (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : ولی قطعا او دروغ گفته است ، و دوباره باز خواهد گشت، (ابوهریره رضی الله عنه فرمودند) من از اینکه رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : همانا او باز خواهد گشت ، دانستم که او قطعا باز خواهد گشت لذا در کمینش بودم ، (که دیدم آم) ‌و شروع به مشت مشت گرفتن از موا غذائی (موجود درآنجا) نمود ، (من او را گرفته) سپس به او گفتم : و قطعا ترا به نزد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم خواهم برد (آن فرد) گفت : همانا من یک نیاز مندم و(مخارج) اهل و عیال برعهده من است ومن نیاز شدید دارم، (لذا لطف کن مرا رها کن ومرا به نزد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم نبر) ، (ابوهریره رضی الله عنه) فرمودند : (وچون من این سخنانش را شنیدم ، دلم نرم شده) به (حالش) ترحم نموده و اورا رها کردم ، سپس چون صبح نمودم پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم به من گفتند: ای ابوهریره اسیرت چه کرد؟. (ابوهریره رضی الله عنه) فرمودند : من گفتم : ای رسول الله ، اونیاز شدیدش و داشتن اهل وعیال را مطرح کرد (دلم به حالش سوخت) پس من بر او ترحم نموده و سپس راهش را باز نموده رهایش کردم، (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : امّا او قطعا به تو دروغ گفته است و دوباره باز خواهند گشت، (ابوهریره رضی الله عنه) فرمودند : برای بار سوم کمینش کردم ،(دیدم که آمد) و شروع به مشت مشت برداشتن موادغذائی های (آنجا) شد، پس اورا گرفتمش ، و(به او گفتم که این بار) ترا به نزد رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم) خواهم بود، واین آخرین و سومین بارت هست (هر بار که می آیی و من ترا می گیرم تعهد نموده و) گمان می کنی که نمایی ، ولی سپس باز گشته ومی آیی ،(آن فرد) گفت : مرا زها کن من به سخنانی را می آموزم که الله به وسیله آنان به نفع می رساند ، (ابوهریره رضی الله عنه می گوید) من گفتم : آن سخنان چیستند؟ (ان فرد) گفت : هرگاه که (شب ، برای خواب) به بستر خوابت رفتی پس آیت الکرسی {اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلَّا هُوَ الحَیُّ القَیُّومُ}، تا پایان آیه بخوان ، همانا همیشه و بطور مستمر از جانب الله (متعال) بر تو یک نگهبانی می باشد و تا به صبح هرگز شیطان به تو نزدیک نخواهد گشت ، (ابوهریره رضی الله عنه می گوید) پس من راهش را باز کرده او را رها نمودم ، چون صبح نمودم رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به من گفتند : اسیر دیشبت چه کرد؟ من گفتم : ای رسول الله، همانا او گمان نمود که به سخنانی آموزش می دهد که الله (متعال) با آنها به من نفع خواهند رساند، لذا من رهایش کردم ، (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : (آنان سخنانی که به تو یاد داده) چیستند ؟ (ابوهریره رضی الله عنه فرمودند) من گفتم : (آن فرد) به من گفت : هرگاه که (شب ، برای خواب) به بستر خوابت رفتی پس آیت الکرسی {اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلَّا هُوَ الحَیُّ القَیُّومُ}،ازاول آن تا پایانش بخوان ، همانا همیشه و بطور مستمر از جانب الله (متعال) بر تو یک نگهبانی می باشد و تا به صبح هرگز شیطان به تو نزدیک نخواهد گشت ، (یکی روایان این حدیث می گوید: از آنجایی که صحابه رضی الله عنهم حریص ترین افراد برخیر و نیکی بودند ، ابوهریره رضی الله عنه چون این حرف را از آن فرد شنید راضی شد تا آن سخنان را به او یاد داده و سپس او در مقابل او را آزاد کند) ، سپس پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: امّا (این بار) قطعا به تو راست گفته است و در حالی که او بسیار دروغگو است، (سپس رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند ) ای ابوهریره آیا می دانی که از سه شب است با چه کسی گفتگو می کنی . (ابوهریره رضی الله عنه ) فرمودند : نخیر، (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند) ، آن (فردی که در این سه شب با تو سخن می گفته او) شیطان (بوده) است .

 

(2) عَنْ أُبَیِّ بْنِ کَعْبٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «یَا أَبَا الْمُنْذِرِ، أَتَدْرِی أَیُّ آیَةٍ مِنْ کِتَابِ اللهِ مَعَکَ أَعْظَمُ؟» قَالَ: قُلْتُ: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ. قَالَ: «یَا أَبَا الْمُنْذِرِ أَتَدْرِی أَیُّ آیَةٍ مِنْ کِتَابِ اللهِ مَعَکَ أَعْظَمُ؟» قَالَ: قُلْتُ: {اللهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ}. قَالَ: فَضَرَبَ فِی صَدْرِی، وَقَالَ: «وَاللهِ لِیَهْنِکَ الْعِلْمُ أَبَا الْمُنْذِرِ»(صحیح مسلم ، حدیث : (810) .

ترجمه : ابی بن کعب رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : ای ابو منذر(ابی بن کعب) آیا می دانی که کدام آیه از کتاب الله که بهمراه تو است (و حفظش داری، از نظرمطالب و اجر) بزرگ ترین است ؟ (ابی بن کعب) گفتند که من گفتم : که الله و رسولش دانا ترین اند . (دوباره رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : ای ابو منذر(ابی بن کعب) آیا می دانی که کدام آیه از کتاب الله که بهمراه تو است (و حفظش داری، از نظرمطالب و اجر) بزرگ ترین است ؟ (ابی بن کعب) گفتند که من گفتم : (آیت الکرسی ) {اللهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ}. (ابی بن کعب رضی الله عنه) فرمودند : (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) برسینه من زده وسپس فرمودند : سوگند به الله (ای) ابومنذر(ابی ابن کعب) ، (این) علم برایت گوارا (ومبارک) باد .

 

(3 ) عَنْ أَبِی أُمَامَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ قَرَأَ آیَةَ الْکُرْسِیِّ فِی دُبُرِ کُلِّ صَلَاةٍ مَکْتُوبَةٍ لَمْ یَمْنَعْهُ مِنْ دُخُولِ الْجَنَّةِ إِلَّا أَنْ یَمُوتَ» (السنن الکبری امام نسائی ، حدیث : 9848 ).

 

ترجمه : ابوامامه رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: هرکس (آیت الکرسی) را بعد ازهر نماز(فرضی) خواند، بجز مرگ (چیزی) مانع از رفتن او به بهشت او نمی گردد .

 

(اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ) دراین قسمت ازآیه نامها و صفاتی برای الله متعال بکار برده شده است که در اینجا نیاز به توضیح و تشریح دارد :

۱ - اولی لفظ « اللَّهُ » است و لفظ « اللَّهُ » تنها نامی است که در حقیقت سایرنامهای الله متعال همه و همه اوصاف همین نام مبارک می باشند ، معنای این نام مبارک «معبود به حق» یعنی تنها ذاتی که پرستش شدن، حق اوست ، می باشد .

ازنام مبارک « اللَّهُ » مشخص می گردد که سایرانسانها و موجوداتی که در دنیا پرستش شدن معبود به حق نبوده اند ، یعنی نباید پرستش می شدند ولی انسانها، آنان را بنا بر فریب ازشیطان لعین پرستش نمودند، حتی برخی ازآنها وفات نموده و از این جریان خبر ندارند و از این عمل کرد پیروانشان کاملا متنفر و در روز قیامت منکر می گردند.

۲ - دومین نامی که برای الله متعال در این قسمت از این آیه شریفه آمده نام « الْحَیُّ » می باشد که معنایش هست، ذات همیشه زنده ای که هرگز نمی میرد .

۳ - سومین نامی که برای الله متعال در این قسمت از این آیه شریفه آمده نام « الْقَیُّومُ » می باشد که معنایش هست برپا دارند تمام موجودات و ذاتی که بدون اوهیچ چیز توان وجود و برپائی ندارد.

نکته مهم واساسی که در این قسمت ازآیه بیان شده است این است که فقط و فقط باید الله متعال همان ذات همیشه زنده و برپا دارنده و سرپرست تمام موجودات پرستش و عبادت شود زیرا بجز او دیگر معبود به حقی وجود ندارد ، در حقیقت هرکس غیر این ذات را پرستش نماید او خود باطل و عبادت و پرستش نیز باطل است.

 

(لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلا نَوْمٌ) در این قسمت ازآیه یکی دیگر از صفات و خصوصیات الله متعال بیان شده است و آن اینکه الله متعال هرگز نه چرت می زند و نه می خوابد و این دلیل برکامل و بی نقص بودن و همیشه متوجه بودن او براعمال مخلوقات است .

در این باره رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم این گونه فرموده اند : « إِنَّ اللهَ لَا یَنَامُ وَلَا یَنْبَغِی لَهُ أَنْ یَنَامَ» (صحیح مسلم ، حدیث (179).

یعنی : همانا الله نمی خوابد وبرای او مناسب هم نیست که بخوابد.

 

(لَهُ مَا فِی السَّمَوَاتِ وَمَا فِی الأَرْض) این قسمت ازآیه شریفه آمده که تمام موجودات خواه در آسمانها اند و یا بر این کره خاکی همه و همه مخلوق و بنده الله متعال اند همان گونه که الله متعال در سوره مریم آیه (۹۳) این گونه بیان نموده اند :

إِنْ کُلُّ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِلَّا آتِی الرَّحْمَنِ عَبْدًا.

ترجمه : نیست هرکسی که در آسمانها و زمین است، مگر اینکه اوبعنوان برده به نزد (الله) بی نهایت مهربان آمده است .

 

(مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ) از این قسمت آیه فهمیده می شود که اولا در قیامت شفاعتی هست، و در ثانی کسانی می توانند در قیامت شفاعت کنند که الله متعال به آنان اجازه شفاعت بدهد .

در اینجا لازم می دانم که در باره شفاعت در قیامت دیدگاه قرآن وسنت را بیان نمایم، خلاصه آنچه که از آیات قرآنی و احادیث صحیح نبوی در ابین باره فهمیده می شود این است که در روز قیامت برای مسلمانانی که مرتکب گناه کبیره شده اند با اذن و اجازه الله متعال، شفاعت صورت می گیرد وکسانی شفاعت گرمی گردند که از جانب الله متعال به آنها اجازه این کار داده شده باشد در این باره به آیات و احادیث صحیحی که در زیرآورده می شود توجه فرمایید :

1 - الله متعال درسوره طه، آیه ( ۱۰۹) چنین می فرمایند : یَوْمَئِذٍ لَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِیَ لَهُ قَوْلًا.

ترجمه : درآن روز(که روز قیامت باشد) شفاعتی فایده نمی دهد مگر(شفاعت) کسی که (الله) بی نهایت مهربان به او اجازه دهد و راضی به گفتار(وشفاعت) او باشد .

 

2 - الله متعال درسوره سبأ، آیه (۲۳) چنین فرموده اند: وَلَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ ...

ترجمه : و در نزد الله شفاعتی مفید واقع نمی شود (و پذیرفته نمی شود) مگر(شفاعت) کسی که (الله متعال) به او اجازه دهد.

 

3 - الله منان در سوره سوره بقره ، آیه (۲۵۵) این گونه فرموده اند: مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلا بِإِذْنِهِ .....

ترجمه : چه کسی می تواند در نزد الله شفاعت کند مگر بعد ازاجازه اش....

 

4- در صحیح بخاری ، حدیث : (6304)  چنین آمده است : عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «لِکُلِّ نَبِیٍّ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ یَدْعُو بِهَا، وَأُرِیدُ أَنْ أَخْتَبِئَ دَعْوَتِی شَفَاعَةً لِأُمَّتِی فِی الآخِرَةِ».

ترجمه ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: برای هر پیامبری یک دعای قبول شده (وویژه ای بوده) است (که در همین دنیا آن را دعا نموده است) و من می خواهم دعای (ویژه) خودم را برای شفاعت امتم در روزقیامت مخفی نگه دارم (و ازآن در آن دنیا استفاده نمایم) .

 

۵ - درسنن ترمذی، حدیث (2435) چنین آمده است : عَنْ أَنَسٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «شَفَاعَتِی لِأَهْلِ الکَبَائِرِ مِنْ أُمَّتِی».

انس رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: شفاعت من، مخصوص آن دسته از (افراد) امت من می باشد که مرتکب گناهان کبیره (وبزرگ) گشته اند.

دراینجا باید به یک نکته مهم دیگری در باره شفاعت نیزاشاره نمود وآن اینکه شفاعت برای کفار در قیامت وجود ندارد بجز ابوطالب عموی پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در قبال نیکی هایی که اودر دنیا به پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم نموده است برای او از الله متعال درخواست تخفیف عذاب وشفاعت خواهد نمود، دراین باره به دو آیه و یک حدیث صحیح توجه نمایید :

الله متعال در سوره مدثرآیه (۴۸) در باره شفاعت برای کفار چنین فرمودند : فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِینَ .

یعنی : شفاعت شفاعت گران برای آن نفعی نخواهند رساند (و آنها ازشفاعت آنان بهرمند نخواهند شد) .

و درسوره شعراء آیه (۱۰۰) الله متعال سخنی که کفار در روز قیامت درجهنم دراین باره با همدیگر می گویند را این گونه بیان نموده است (فَمَا لَنَا مِنْ شَافِعِینَ) .

یعنی : برای ما شفاعت گرانی نیست (که ما را شفاعت نموده و از عذاب الهی و آتش جهنم نجات دهند) .

 

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّهُ سَمِعَ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، وَذُکِرَ عِنْدَهُ عَمُّهُ، فَقَالَ: «لَعَلَّهُ تَنْفَعُهُ شَفَاعَتِی یَوْمَ القِیَامَةِ، فَیُجْعَلُ فِی ضَحْضَاحٍ مِنَ النَّارِ یَبْلُغُ کَعْبَیْهِ، یَغْلِی مِنْهُ دِمَاغُهُ» (صحیح بخاری حدیث : 3885)

ترجمه : ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت نمودند که همانا ایشان از پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم شنیدند در حالی که صحبت از عمویشان (ابوطالب) به میان آمده ایشان فرمودند : شاید که شفاعت من در روز قیامت برایش مفید واقع شده و نفع بدهد ، (اوبنا برشفاعت من) درآن قسمت از آتش جهنم گردانده می شود که آتش تا دو قوزک پایش می رسد و از(اثرشدت گرمای) آن، مغزش می جوشد .

 

 

(یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ) این قسمت ازآیه بیانگروسعت علم الله متعال است و این را می رساند که الله متعال گذاشته ،حال وآینده تمام مخلوقات را خوب و کامل می داند، و الله متعال برهمه چیز احاطه کا مل علمی دارد .

 

(وَلا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاءَ) دراین قسمت ازآیه آمده است که هیچ کس ازعلم الله متعال مطلع وآگاه نیست وهیچ کس نمی تواند به چیزی ازعلمش احاطه کند ، مگرآنچه را که خود الله متعال ازآن مخلوقاتش را مطلع نموده باشد ، وازاین قسمت ازآیه معلوم می گردد که تمام مخلوقات آگاهی و علومی که دارند همه را الله متعال به آنان آموخته است یعنی در حقیقت تمام مخلوق ناآگاه و بی خبر از علم دانش بوده اند و تنها ذات آگاه و صاحب دانش الله متعال بوده و هست ، و تنها اوست که به تمام مخلوقاتش دانش وآگاهی داده است .

 

(وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضَ) الله متعال در این قسمت ازآیه بیان نموده است که کرسی که یکی از مخلوقات اومی باشد ، آن قدر بزرگ و وسیع است که به اندازه وسعت و گستردگی آسمانها و زمین است ، آری برای بهتر واضح شدن این مطلب به یک حدیث صحیح و یک اثرصحیح که در این باره در ذیل ذکر می شود توجه نمایید :

عن أبی ذر الغفاری قال:" دخلت المسجد الحرام فرأیت رسول الله صلى الله علیه وسلم وحده فجلست إلیه، فقلت: یا رسول الله أیما آیة نزلت علیک أفضل؟ قال: آیة الکرسی: ما السموات السبع فی الکرسی إلا کحلقة ملقاة بأرض فلاة وفضل العرش على الکرسی کفضل تلک الفلاة على تلک الحلقة ". (سلسله احادیث صحیحه حدیث (۱۰۹) بحواله کتاب العرش محمد بن ابی شیبه).

 

ترجمه : ابوذر غفاری رضی الله عنه فرمودند : من وارد مسجد الحرام شد که دیدم رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم تنها (نشسته اند) و من هم رفته بنزد ایشان نشستم ، سپس گفتم : ای رسول الله کدام آیه (ازآیاتی) که برشما نازل شده از همه برتر(و دارای فضیلت بیشتری) است، (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : آیت الکرسی (سپس فرمودند) آسمانها هفت گانه درمقابل کرسی نیست مگر همانند حلقه ای که در یک زمین (بزرگ) کویری انداخته شده باشد وبرتری (وبزرگی) عرش بر کرسی همانند برتری (و بزرگی) آن زمین کویر(بزرگ) برآن حلقه است .

 

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: «الْکُرْسِیُّ مَوْضِعُ قَدَمَیْهِ، وَالْعَرْشُ لَا یُقْدَرُ قَدْرُهُ» (مستدرک حاکم ، حدیث : 3116 ).

ترجمه : ابن عباس رضی الله عنهما فرمودند : کرسی جای دو قدم و پای الله (متعال) است و عرش اندازه (وبزرگی) آن دانسته نمی شود .

ناگفته نماند آنچه از ابن عباس رضی الله عنه روایت شده که ایشان گفته اند (کرسی) یعنی علم الله متعال، این صحت ندارد و روایتش ضعیف و غیر قابل استدلال می باشد .

 

(وَلا یَئُودُهُ حِفْظُهُمَا) دراین قسمت از آیه قدرت و توان زیاد الله متعال بیان شده است که حفظ و نگه داری آسمانها و زمین به این بزرگی با تمام مخلوقاتی که درآنها قرار دارند هرگز الله متعال را خسته نمی کند، بلکه این کار برای الله متعال بسیار آسان است .

 

(وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ)  آیت الکرسی با دو نام و صفت ازنامها و صفات الله متعال پایان یافته است یک (الْعَلِیُّ) و دیگری (الْعَظِیمُ)، (الْعَلِیُّ) یعنی ذات بالا و برتر برهمه مخلوقات و (الْعَظِیمُ) یعنی ذات بسیار بزرگ ، با تفکر به این دو صفات باعث می شود تا فرد خودش را از دیگران بزرگتر و برسایرین برتر نداند و یک فرد متواضع و فروتن باشد زیرا او خوب می داند که از همه برتر و از همه بزرگ تر فقط و فقط الله متعال است و هرکس دیگر در مقابل الله متعال هیچ است وبا تفکر به بزرگی و برتری الله متعال باعث تواضع و فروتنی در فرد می گردد. 

تفسیرآسان آیه (۲۵۴) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۵۴) سوره بقره

 

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لا بَیْعٌ فِیهِ وَلا خُلَّةٌ وَلا شَفَاعَةٌ وَالْکَافِرُونَ هُمْ الظَّالِمُونَ (۲۵۴)

 

ترجمه : ای کسانی که ایمان آوردید، خرج و انفاق کنید از آنچه که ما به شما روزی دادم پیش از اینکه روزی بیاد که درآن نه دوستی و نه شفاعت وسفارشی (بدون اجازه او) است و کافران همان ظالمان هستند.

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۴) سوره بقره

 

(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لا بَیْعٌ فِیهِ وَلا خُلَّةٌ وَلا شَفَاعَةٌ) در این قسمت از آیه ، الله متعال مسلمانان را صدا زده و به آنان یک دستورویژه داده است و آن اینکه در راههای شرعی خرج و انفاق کنید ،‌ پیش از اینکه روزقیامت فرا رسد زیرا آن روزی است که نه درآن خرید و فروشی و نه هم دوستی وجود دارد و نه هم شفاعتی بدون اجازه او انجام خواهد پذیرفت ، بلکه آنچه در آن روز برای افراد کارائی دارد ایمان و اعمال نیک است و مسلمانان با داشتن ایمان و اعمال نیکی همانند صدقاتی که در دنیا در راهایی شرعی داده و سایر اعمال نیکی که انجام دادند نجات می یابند ولی کفار از آنجایی که از ایمان و اعمال نیک دست تهی اند هلاک می گردند.

 

در اینجا یک نکته بسیارمهمی را باید توضیح داد و آن اینکه در این قسمت از آیه شریفه آمده است که «در قیامت شفاعتی نیست» مراد از اینکه «در قیامت شفاعتی نیست» این است که «درروزقیامت در حق مسلمانان بدون اجازه الله متعال شفاعتی نیست ودر حق کافران اصلا شفاعتی درکار نیست» دراین باره به چند آیه و حدیث صحیح که در ذیل بیان می شوند توجه فرمایید :

1 - الله متعال درسوره طه، آیه ( ۱۰۹) چنین می فرمایند : یَوْمَئِذٍ لَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِیَ لَهُ قَوْلًا.

ترجمه : درآن روز(که روز قیامت باشد) شفاعتی فایده نمی دهد مگر(شفاعت) کسی که (الله) بی نهایت مهربان به او اجازه دهد و راضی به گفتار(وشفاعت) او باشد .

 

2 - الله متعال درسوره سبأ، آیه (۲۳) چنین فرموده اند: وَلَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ ...

ترجمه : و در نزد الله شفاعتی مفید واقع نمی شود (و پذیرفته نمی شود) مگر(شفاعت) کسی که (الله متعال) به او اجازه دهد.

 

3 - الله منان در سوره سوره بقره ، آیه (۲۵۵) این گونه فرموده اند: مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلا بِإِذْنِهِ .....

ترجمه : چه کسی می تواند در نزد الله شفاعت کند مگر بعد ازاجازه اش....

 

4- در صحیح بخاری ، حدیث : (6304)  چنین آمده است : عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «لِکُلِّ نَبِیٍّ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ یَدْعُو بِهَا، وَأُرِیدُ أَنْ أَخْتَبِئَ دَعْوَتِی شَفَاعَةً لِأُمَّتِی فِی الآخِرَةِ».

ترجمه ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: برای هر پیامبری یک دعای قبول شده (وویژه ای بوده) است (که در همین دنیا آن را دعا نموده است) و من می خواهم دعای (ویژه) خودم را برای شفاعت امتم در روزقیامت مخفی نگه دارم (و ازآن در آن دنیا استفاده نمایم) .

 

۵ - درسنن ترمذی، حدیث (2435) چنین آمده است : عَنْ أَنَسٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «شَفَاعَتِی لِأَهْلِ الکَبَائِرِ مِنْ أُمَّتِی».

انس رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: شفاعت من، مخصوص آن دسته از (افراد) امت من می باشد که مرتکب گناهان کبیره (وبزرگ) گشته اند.

 

(وَالْکَافِرُونَ هُمْ الظَّالِمُونَ) در این قسمت از آیه آمده است که کافران بنا بر انکارحقایق و ناشکری در قبال نعمت هایی الهی ظالم اند زیرا با اینکارشان دو ظلم مرتکب شده اند:

۱ -  ظلم در حق الله متعال مرتکب شدند و آن اینکه توحید که حق الله متعال بود به او ندادند، بلکه عبادت شدن که حق الله متعال بود و آنان باید فقط اورا عبادت و پرستش می کردند این کار را نکرده وآن حق الله متعال را به بتان دادند وبتان را شریک الله متعال قرار داده و آنها را نیز همراه با الله یکتا عبادت و پرستش نمودند .

۲ - ظلم دیگری که کافران مرتکب شدند ، ظلمی است که آنان در حق خودشان نموده اند و با ارتکاب کفرباعث رفتن خودشان به جهنم وگرفتار شدند دائمی در عذاب الهی شدند.

تفسیرآسان آیه (۲۵۳) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۵۳) سوره بقره

 

تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِینَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمْ الْبَیِّنَاتُ وَلَکِنْ اخْتَلَفُوا فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَمِنْهُمْ مَنْ کَفَرَ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَلَکِنَّ اللَّهَ یَفْعَلُ مَا یُرِیدُ (۲۵۳)

 

ترجمه : ما بعضی ازآن فرستادشدگان (الهی،‌ که قبلا ذکر شد) را بر بعضی دیگر فضیلت و بر تری دادیم ، از آنان کسانی است که الله با او (مستقیم و بدون واسطه) سخن گفته است و برخی را (هم) درجاتی برتر داده است و ما به عیسی پسر مریم نشانها (و معجزهای ) روشنگردادیم و او را با روح مقدس (جبرئیل علیه السلام) تأیید وتقویت نمودیم، و اگر الله خواسته بود کسانی بعد از آنان بودند بعد از این که دلیل های واضح برای آنها آمد با هم درگیر نمی شدند، و لیکن آنان اختلاف نمودند، سپس برخی از آنان ایمان آورده و برخی از آنان کفر ورزیدند، و اگر الله خواسته بود که آنان با هم اختلاف نمی کردند و با یکدیگر نمی جنگیدند، ولیکن الله همان کاری را می کند که می خواهد .

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۳) سوره بقره

 

(تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ) دراین قسمت از آیه الله متعال این مطلب را بیان نموده که برخی از پیامبران علیهم السلام بنا بر برخی از خصوصیات و امتیازات و معجزاتی که الله متعال به آنان داده بر برخی دیگر برتری و فضیلت دارند ، همانندآنچه که در این قسمت از این آیه در آیه (۵۵) سوره اسراء نیز آمده آنجایی که الله متعال فرموده اند :

{وَلَقَدْ فَضَّلْنَا بَعْضَ النَّبِیِّینَ عَلَى بَعْضٍ وَآتَیْنَا دَاوُدَ زَبُورًا}  یعنی : قطعا ما برخی ازپیامبران را بر برخ دیگر برتری دادیم و به دواد (کتاب) زبور را داده ایم .

 

ناگفته نماند که امتیازاتی به پیامبرما محمد صلی الله علیه وآله وسلم داده شده است که به هیچ یک از سایرپیامبران الهی علیهم السلام داده نشده است ، به سبب همین امتیازات است که پیامبر ما محمد صلی الله علیه وآله وسلم برهمه انبیاء علیهم السلام برتری و فضیلت داده شده است در این باره به دو حدیث صحیحی که درذیل ذکر می شود توجه نمایید :

 

1 -  عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.....» (صحیح مسلم ، حدیث (2278).

 

ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه فرمودند : رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : من روز قیامت سردارفرزندان آدم هستم...

 

۲ - عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: " فُضِّلْتُ عَلَى الْأَنْبِیَاءِ بِسِتٍّ: أُعْطِیتُ جَوَامِعَ الْکَلِمِ، وَنُصِرْتُ بِالرُّعْبِ، وَأُحِلَّتْ لِیَ الْغَنَائِمُ، وَجُعِلَتْ لِیَ الْأَرْضُ طَهُورًا وَمَسْجِدًا، وَأُرْسِلْتُ إِلَى الْخَلْقِ کَافَّةً، وَخُتِمَ بِیَ النَّبِیُّونَ ". (صحیح مسلم ، حدیث (523).

 

ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند همانا رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : من بر(تمام) پیامبران به شش چیزی فضیلت و برتری داده شدم : به من سخنان جامع و پرمحتوا داده شده است، عنیمت های (جنگی) برای من (وامت من) حلال قرار داده شده است، (تمام) زمین برای من ( و امت من، محل حصول) پاکی و مسجد (برای ادای نماز) قرار داده شده است، من بسوی تمام مخلوق (انس و جن) فرستاده شده ام و نبوت با من به پیان رسانده شده است .

 

(مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ) در این قسمت از آیه آمده که الله متعال با برخی از پیامبران علیهم السلام سخن گفته است ، بدون واسطه و از پشت پرده سخن گفته است ، ورنه الله متعال با تمام پیامبران بواسطه فرشته وحی جبرئیل علیه السلام وحی نموده و سخن گفته است ، ولی برای بهترفهمیدن این قسم از آیه و اینکه الله متعال با کدام یک از پیامبرانش علیهم السلام از پشت پرده و بدون واسطه سخن گفته است به دو آیه قرآنی و یک حدیث صحیحی که در زیرذکر می شود توجه نمایید :

الله متعال در سوره شوری آیه (۵۱) چنین فرموده اند :

وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ مَا یَشَاءُ إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ .

ترجمه : و بشری نبوده که الله با او سخن بگوید مگر بصورت وحی (یعنی با الهام مستقیم و یا درخواب ) و یا از پشت پرده و یا اینکه فرستاده ای (از فرشتگان) را بسوی او بفرستد و با اجازه او هرچه می خواهد وحی نماید همانا او (ذات) برتر و بی نهایت با حکمت است . 

والله متعال درسوره نساء آیه (۱۶۴) چنین فرموده اند :{وَکَلَّمَ اللهُ مُوسَى تَکْلِیمًا} یعنی : الله (متعال) با موسی (مستقیم وبدون واسطه و از پشت پرده ) سخن گفته است .

ودر حدیث صحیحی در(صحیح ابن حبان حدیث : ۶۱۹۰) و (مستدرک حاکم ،حدیث : 3039) این گونه آمده است :

قَالَ: أَبُو أُمَامَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّ رَجُلًا قَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، أَنَبِیًّا کَانَ آدَمُ؟ قَالَ: «نَعَمْ، مُعَلَّمٌ مُکَلَّمٌ» ....».

ترجمه : ابوامامه رضی الله عنه فرمودند : همانا مردی گفت : ای رسول الله ، آیا آدم (علیه السلام) پیامبر بودند؟ (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : بله ، ایشان آموزش داده شده (الله متعال) ،(و پیامبری بودند که مستقیم و بدون واسطه از جانب الله متعال با او) سخن گفته شده است.....

از این دو آیه و حدیث صحیحی که ذکر شده فهمیده می شود که آنچه در این قسمت ازاین آیه سوره بقره آمده که الله متعال با برخی از پیامبرانش علیهم السلام سخن گفته است آن سخن از پشت پرده و مستقیم و بدون واسطه و با آدم و موسی علیهما السلام بوده است ، البته ناگفته نماند که برخی از علمای بزگوار اسلام براین باورند که الله متعال با پیامبر بزرگوار اسلام محمد بن عبد الله صلی الله علیه وآله وسلم که پدر و مادرم فدای ایشان باد ، نیز درشب معراج بدون واسطه و از پشت پرده با الله متعال و پروردگار جهانیان سخن گفته است .

 

(وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ)  آری الله متعال به برخی از پیامبران علیهم السلام همانند پیامبر بزرگوارمحمد صلی الله علیه و آله وسلم که برسایر انبیاء الهی علیهم السلام از نظر عمومیت دعوت و ختم نبوت  و سایر امتیازات و خصوصیات درجاتی برتر داده است و همانگونه که برخی ازسایرپیامبران علیهم السلام را بر برخی دیگر درجات برتری عنایت نموده است، همانگونه که جایگاهای آنها در آسمانها در احادیث اسراء و معراج به ترتیب درجاتشان در نزد الله متعال ، به رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم نشان داده شده است و در احادیث صحیح آمده است .

 

(وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ) مراد از « الْبَیِّنَاتِ » همان معجزاتی است که الله متعال به عیسی پسر مریم علیهما السلام داده است ، ولی در این قسمت از آیه نیامده آنها چه بوده اند ولی درآیات دیگر قرآنی مهم ترین آنها ذکر شده که در ذیل دو آیه که درآن معجزات عیسی پسر مریم علیه السلام آمده را با ترجمه ذکر خواهم نمود :

 

 الله متعال در سوره آل عمران آیه (۴۹) چنین فرموده اند :

 

وَرَسُولًا إِلَى بَنِی إِسْرَائِیلَ أَنِّی قَدْ جِئْتُکُمْ بِآیَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ أَنِّی أَخْلُقُ لَکُمْ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیَکُونُ طَیْرًا بِإِذْنِ اللَّهِ وَأُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَالْأَبْرَصَ وَأُحْیِ الْمَوْتَى بِإِذْنِ اللَّهِ وَأُنَبِّئُکُمْ بِمَا تَأْکُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِی بُیُوتِکُمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ .

 

ترجمه : و(عیسی می گوید ومن) رسولی هستم به سوی بنی اسرائیل فرستاده شدم همانا من به نزدتان ازجانب پروردگارتان با نشانی (و معجزهای) آمده ام همانا من برایتان از گِل همانند پرنده ای می آفرینم وسپس درآن می دمم (پف می نمایم) با اجازه الله پرنده ای می گردد و من با اجازه الله کورمادر زاد و کسی که بیماری برص دارد (را شفا) داده و مردگان را زنده می کنم وشما را نسبت به هر آنچه می خورید و هرآنچه در خانه هایتان ذخیره می کند خبردار می نمایم و همانا در این (ها) نشانی است برایتان اگر(واقعا) مسلمان هستید .

 

 و همچنین الله متعال در آیه (۱۱۰) سوره مائده چنین فرموده اند :

إِذْ قَالَ اللَّهُ یَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتِی عَلَیْکَ وَعَلَى وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدْتُکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا وَإِذْ عَلَّمْتُکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِیلَ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی فَتَنْفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیْرًا بِإِذْنِی وَتُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِی وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَى بِإِذْنِی وَإِذْ کَفَفْتُ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَنْکَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِینٌ (110)

 

ترجمه : ویاد آورزمانی را که الله می گوید : ای عیسی پسر مریم نعمت مرا برخودت و برمادرت یاد آور وآنگاه که ترا به روح مقدس (جبرئیل علیه اسلام) تأیید و تقویت نمودم (و) تو با مردم در گهواره و کهنسالی سخن می گفتی و (همچنین) آنگاه که من به تو کتاب (قرآن) و سنت (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) و(کتاب) تورات و(کتاب) انجیل را آموزش دادم و(همچنین) آنگاه که ازگِل بشکل پرنده ای می آفریدی و با اجازه من درآن پف می نمودی و او با اجازه من پرنده ای می گشت و آنگاه که بنی اسرائیل را (از کشتنت) باز داشتم وزمانی که با دلایل واضح به نزد آنان آمدی (ولی) کسانی که از آنانی کفر نموده بودند گفتند : این بجز جاودیی آشکار(چیزدیگری) نیست .

 

(وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ) مراد از « رُوحِ الْقُدُسِ » در اینجا جبرئیل علیه السلام می باشد ، و این صفت «روح مقدس» بنا برپاکی و مقدس بودن جبرئیل علیه السلام به او داده شده است ، و مراد «تأیید و تقویت» همیشه همراه بودن جبرئیل علیه السلام با عیسی پسر مریم علیهما السلام می باشد، و این همراهی تا زمانی که عیسی علیه السلام به آسمانها بالا برده شده ادامه داشته است .

 

(وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِینَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمْ الْبَیِّنَاتُ وَلَکِنْ اخْتَلَفُوا فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَمِنْهُمْ مَنْ کَفَرَ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَلَکِنَّ اللَّهَ یَفْعَلُ مَا یُرِیدُ) در این قسمت ازآیه کریمه آمده است که اگرالله متعال می خواست همه افراد بشرهدایت می یافت  وامتیان انبیاء علیهم السلام بعد ازوفات آنان با وجودیکه دلایل واضح و روشن برای آنان آمده بود دچار اختلاف با یکدیگر نمی شدند و با یکدیگر وارد جنگ و درگیری نمی گشتند، ولی چون الله متعال هدایت همه را نخواسته با یکدیگر اختلاف نمودند و سپس برخی ازآنان ایمان آورده و برخی کفر ورزیدند و اگر الله متعال می خواست آنان دچار این اختلافات و درگیریها نمی شدند ولیکن الله متعال بنا برحکمتهایش هرآنچه که می خواهد را انجام می دهد .

ازاین قسمت از این آیه کریمه معلوم می گردد ، که عموم اختلافات پیروان انبیاء علیهم السلام بنا برجهل نبوده بلکه بنا بر حسادت و سرکشی بوده است زیرا این اختلافات بعد از اینکه دلایل واضح به نزد آنان آمده و حقیقت برای آنان واضح گشته است رخ داده و اتفاق افتاده است ، همانگونه که الله متعال نسبت به اهل کتاب این مطلب را در سوره بقره آیه (۱۹) این گونه بیان نموده اند : إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ وَمَنْ یَکْفُرْ بِآیَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِیعُ الْحِسَابِ.

یعنی : همانا دین (مورد پسند) در نزد الله (متعال) اسلام است وکسانی که به آنها کتاب آسمانی داده شده است (همانند یهود و نصاری) بنا بربغاوت (و حسادت ) دچار اختلاف نشدند مگر بعد از اینکه علم به نزد آنان آمده است ، و هرکس که به آیات الهی کفر می ورزد پس الله (این گمراهان ) بسیار زود حساب گیرنده است . 

تفسیرآسان آیه (۲۵۲) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۵۲) سوره بقره

 

تِلْکَ آیَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَیْکَ بِالْحَقِّ وَإِنَّکَ لَمِنْ الْمُرْسَلِینَ (۲۵۲)

 

ترجمه : این آیات الله هستند که ما آنها را به حق برتو تلاوت می کنیم و همانا قطعا تو از (پیامبران و) فرستاده شدگان (الهی) هستی .

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۲) سوره بقره

 

(تِلْکَ آیَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَیْکَ بِالْحَقِّ) الله متعال در اینجا بیان نموده اند که این آیاتی که در باره طالوت و لشکریانش آمده و همچنین سایر آیات نازل شده در قرآن همه و همه آنها حق و از جانب الله متعال می باشند که بررسول الله صلی الله علیه وآله وسلم نازل گشته است .

(وَإِنَّکَ لَمِنْ الْمُرْسَلِینَ) در این قسمت از این آیه کریمه اثبات رسالت پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه وآله وسلم بیان شده است و الله متعال با تأکید فرموده اند:  قطعا تو ای محمد(صلی الله علیه وآله وسلم) ازفرستاده شدگان (و پیامبران الهی) هستی (گرچه کفار و بسیاری از اهل کتاب این مطلب را نپذیرند و منکر آن باشند) .

تفسیرآسان آیه (۲۵۱) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۵۱) سوره بقره

 

فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا یَشَاءُ وَلَوْلا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتْ الأَرْضُ وَلَکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِینَ (۲۵۱)


ترجمه : پس(طالوت ولشکریانش) آنان را با اجازه الله شکست دادند و داود (یکی از سربازان طالوت) جالوت (فرمانده کفار) را کشت و الله به اوپادشاهی و حکمت داد و هرآنچه الله می خواست به او (از علم و دانش) آموخت و اگر الله برخی از مردم را با برخ دیگر دفع و نابود نمی کرد زمین بفساد کشیده می شد و لیکن الله دارای فضل (و کرم) برجهانیان است .

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۱) سوره بقره

 

(فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ) در این قسمت ازآیه آمده است که نتیجه جنگ طالوت و لشکریانش با جالوت و لشکریانش به پیروزی مسلمانان و شکست کفار انجامید ، و لشکرجالوت کافر با وجودی که زیاد بودند در مقابل لشکریان مسلمان طالوت که تعدادشان کم بودند به فضل و کرم و یاری الله متعال پیروز گشتند و دشمنان الله متعال را شکست دادند .

(وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ) دراین جمله از این آیه آمده است که داود علیه السلام که درآن زمان هنوز پیامبرنگشته بود و یکی از سربازان طالوت بود فرمانده سپاه کفار جالوت را کشت و با این طریق تزلزل در سپاه کفاربراه انداخت که باعث شکست آنان و پیروزی مسلمانان گشت .

(وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا یَشَاءُ) دراین قسمت ازآیه آمده که الله متعال درقبال عمل ارزش مندی که داود علیه السلام انجام داد و فرمانده سپاه کفار جالوت را کشت ، به او پادشاهی و علم و دانش را جایزه داد واو را پادشاه و پیامبربنی اسرائیل گرداند و به اوچیزهای که می خواست آموخت .

در باره « وَعَلَّمَهُ مِمَّا یَشَاءُ » باید گفت: مراد از آن ،‌ ساخت زره جنگی و گفتار پرندگان و سایرچیزهایی است که الله متعال خواسته است، در این باره به دوآیه زیر توجه نمایید :

وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَکُمْ لِتُحْصِنَکُمْ مِنْ بَأْسِکُمْ فَهَلْ أَنْتُمْ شَاکِرُونَ .(سوره انبیاء، آیه : ۸۰).

ترجمه : و ما به داود ساخت (زره و) لباس جنگی آموختیم تا شما را در جنگ تان حفظ نماید پس آیا شما (از) شکرگزاران هستید؟

وَوَرِثَ سُلَیْمَانُ دَاوُودَ وَقَالَ یَا أَیُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنْطِقَ الطَّیْرِ وَأُوتِینَا مِنْ کُلِّ شَیْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِینُ . (سوره نمل ، آیه : ۱۶)

ترجمه : سلیمان ازداود (که پدرش بود پادشاهی و علم ودانش ) را ارث برد و گفت آهای مردم به (خاندان) ما سخن پرندگان آموزش داده شده است و به ما ازهر چیز (مورد نیاز) داده شده است همانا این همان فضل و کرم آشکار الله متعال (برما) می باشد.

(وَلَوْلا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتْ الأَرْضُ) دراین قسمت ازآیه حکمتی از حکمتهای جهاد با کفار بیان شده است و آن اینکه اگرجهادی نبود و کفار توسط مسلمانان نیست و نابود نمی شدند دنیا با کفرو شرک و سایر جنایت ها به فساد کشیده می شد، لذا جهاد اسلامی در ادیان الهی برای از بین بردن فساد و نابودی کفار بوده است ، لذا امروزه نیز باید هدف از جهاد ، اعلای کلمه الله و نابودی فساد بر این کره خاکی باشد .

(وَلَکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِینَ) آری در این هیچ شک و تردیدی نیست که فضل و کرم الله متعال بر جهانیان زیاد است و من جمله آن فضل و کرمها این است که جهاد را مشروع ساخته تا با این طریق با کفار جنگیده تا زمین با کفر و شرک به فساد کشیده نشود .

تفسیرآسان آیه (۲۵۰) سوره بقره

 

ترجمه آیه (۲۵۰) سوره بقره

 

وَلَمَّا بَرَزُوا لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُوا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْراً وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ (۲۵۰)

ترجمه : و چون (طالوت و لشکریانش) برای مبارزه با جالوت و سربازانش (به میدان) رفته (و رو در رو شدند، دعا نموده و چنین) گفتند: ای پروردگارما؛ برما صبر بریز و قدم ها ما را (استوار و) ثابت بدار و ما را بر قوم کافر یاری فرما .

 

تفسیرآسان آیه (۲۵۰) سوره بقره

 

( وَلَمَّا بَرَزُوا لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُوا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْراً وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ) دراین آیه یک مطلب بسیار مهمی ذکر شده و آن اینکه از آنجایی که جنگ سخت است لذا زمانی که مجاهدین در میدان جهاد در مقابل کفار می ایستند و آمده کار و زار می شوند پیش از شروع جنگ باید دعا کنند و از الله متعال صبر و پایداری و یاری بر دشمن را بخواهند .

آری دعای در حین جنگ و جهاد یکی از مواقعی است که دعا قبول می شود در این باره به حدیث صحیحی که در این باره در سنن ابی داود روایت شماره (2540) و برخی دیگر از کتب حدیثی آمده است توجه نمایید :

عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «ثِنْتَانِ لَا تُرَدَّانِ، أَوْ قَلَّمَا تُرَدَّانِ الدُّعَاءُ عِنْدَ النِّدَاءِ، وَعِنْدَ الْبَأْسِ حِینَ یُلْحِمُ بَعْضُهُمْ بَعْضًا».

ترجمه : سهل بن سعد رضی الله عنه فرمودند : رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : دو(دعا) اند که رد نمی شوند و یا این که کم است که رد شوند (وقبول نشوند) دعای بعد ازاذان و دعای در جنگ زمانی که جنگ داغ شده و(دو گروه مسلمان و کافر) با یکدیگر درگیرند و یکی دیگر را می کشند .

نکته مهم دیگری که از این آیه فهمیده می شود این است که زمان جنگ و یا سایر مشکلات اول و قبل از هر چیز باید دعا نموده واز الله متعال خواسته تا او را یاری نموده و کارش را آسان گرداند و سپس از راه شرعی اقدام به حل آن مشکل و انجام کار نماید، ولی عجیب اند آن دسته از مسلمانان که برای حل مشکلات به دعا کم توجه می دهند و ازآنها عجیب تر افرادی اند که در زمان مشکلات دعا نموده و سپس هیچ اقدام عملی در راستای حل مشکلاتشان برنمی دارند و یا اینکه از راههای غیرشرعی اقدام به حل مشکلاتشان می نمایند ، ودرحالی که یک مسلمان واقعی اول دعا و سپس از راههای شرعی اقدام به حل مشکلات خویش می نماید، حالا اگر مشکل حل شد شکر الله متعال را بجا می آورد که الله متعال به او رحم نموده و او را از این مشکلات نجات داده است و اگر هم بنا برحکمتهای الهی آن مشکل حل نشد صبر نموده و این را می داند که حتما درآن حکمتی بوده که الله متعال می داند و او نمی داند .

تفسیرآسان آیه (۲۴۹) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۴۹) سوره بقره

 

فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَمَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنْ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لا طَاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُو اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ (۲۴۹)

 

ترجمه : و چون طالوت با با سربازان (ولشکریان ) خود (ازمنطقه و محله اش) جداشد (و فاصله گرفت، بهمراهانش) گفت : همانا الله (متعال) شما را (به نوشیدن) از (آب) رودخانه ای آزمایش می نماید، پس هرکس (از شماها) از این (رودخانه) نوشید او از (پیروان واقعی) من نیست، و هرکس که از آن نخورد همانا او از(پیروان واقعی) من است، بجزکسی که یک مشت با دستش (ازاین رودخانه) بنوشد (که این قدرنوشیدن برایش مجاز است)، پس (زمانی که به رودخانه رسیدند) از (آب) آن بجز(افراد) اندکی (زیاد آب) نوشیدند، و چون طالوت و کسانی که ایمان آورده بودند همراه اواز آن (رودخانه) گذر نمودند،(گروهی از همرانش) گفتند : امروز ما توان مبارزه با (فرمانده کفار) جالوت و سربازان (ولشکریان) اورا نداریم (واما) کسانی که یقین داشتند که (در قیامت) با الله (متعال) ملاقات کننده اند، (به آن گروه) گفتند : (چرا از این کفار می ترسیدید) بسیاری از(اوقات) گروهی (که نفرلتش) اندک اند بر گروهی (تعداد افرادش) زیاد است با اجازه ( و کمک) الله (متعال) پیروز گشته اند، (لذا چنین حرفایی را نزنید وصبرکنید) و (این را بدانید که) الله با صبرکنندگان است .

 

تفسیرآسان آیه (۲۴۹) سوره بقره

 

 

(فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَمَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنْ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ) دراین قسمت ازآیه گفتگوی فرمانده مسلمانان جناب طالوت با همراهانش نسبت به یک امتحان و آزمایش الهی بیان شده است ، زمانی که طالوت با لشکریانش از منطقه فاصله گرفته و راهی میدان مبارزه با کفار شدند ، فرمانده شان جناب طالوت به آنان گفتند : الله متعال در این مسیر یک امتحان و آزمایش از شما می گیرد و آن امتحان این است که در مسیرما رودخانه ای می آید هرکس بجز یک مشت بیشتر ازآن آب بنوشد او از پیروان من نیست ونمی تواند در این جنگ شرکت کند و اما کسانی که از آب این رودخانه ننوشند و یا اینکه یک مشت آب بیشتر ننوشند آنها از پیروان واقعی من هستند و آنها می توانند در این جنگ و جهاد بر علیه کفار شرکت کنند .

(فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْهُمْ) دراین قسمت از آیه آمده که بجز افراد اندکی بقیه همه از این رود خانه سیرنوشیدند و در این امتحان الهی ناکام شدند.

از این قسمت ازآیه معلوم می گردد که بسیاری از افراد با وجود ادعای ایمانی که دارند ، آنقدرضعیف اند که حتی نمی توانند در مسیر دین و اطاعت از الله متعال از نوشیدن چند جرعه آب هم صرف نظرکنند، حتی بخاطرچند جرعه آب دستورات الله متعال را زیرپا گذشته و از شیطان و هوای نفسشان پیروی می کنند، نا گفته نماند که همین نوع افراد سست ایمان، بسیار پر مدعا نیزهستند، آخر مگر همین افراد نبودند که به نزد پیامبرشان آمده بودند و از ایشان در خواست رفتن به جهاد نموده بودند ،‌ولی امروز حتی راضی به ترک نوشیدن چند جرعه آب هم نشدند، ولی چه کنیم که متأسفانه امروزه از این نوع انسانها پر مدعای که در عمل بسیار سست و ضعیف اند و دستورات پروردگارشان را در مقابل چند جرعه آب زیرپا می گذارند ، در میان ما مسلمانان بسیار زیاد به چم خورده و دیده می شوند .

(فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لا طَاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُو اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ) در این قسمت از این آیه آمده است که چون طالوت با لشکریان مسلمانش از رودخانه گذر نمودند و در روبروی سپاه بزرگ دشمن قرار گرفتند گروهی از مسلمانان همراه طالوت گفتند : تعداد ما کم مسلمانان است و تعداد لشکریان کفار زیاد است و ما امروز توان مبارزه با آنان را نداریم و اگر جنگ شروع شود ما شکست خواهیم خورد، ولی گروه دیگری از آنان که یقینشان به الله متعال و ملاقات با اودر روزقیامت محکم تربود آن دسته اول را نصحیت نموده و دلداری دادند و این چنین آنها را تقویت روحی نمودند که بسیاری از گروهای که تعدادشان کم بودند بر گروهایی که تعدادشان زیاد بودند پیروز گشته اند، لذا شما از این نترسید که تعداد ما کم و تعداد لشکریان دشمن زیاد است، بلکه با ایمان به الله متعال و این یقین که الله متعال با ماست جنگ را شروع نمایید و در مقابل دشمن و لشکریان کفر در میدان مبارزه صبر و استقامت نمایید و این را بقسن بدانید که الله متعال همیشه با صبرکنندگان است و کسی که الله متعال با او باشد او هرگز شکست نخواهد خورد و کسی بر او پیروز نخواهد گشت .

تفسیرآسان آیه (۲۴۹) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۴۹) سوره بقره

 

فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَمَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنْ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لا طَاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُو اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ (۲۴۹)

 

ترجمه : و چون طالوت با با سربازان (ولشکریان ) خود (ازمنطقه و محله اش) جداشد (و فاصله گرفت، بهمراهانش) گفت : همانا الله (متعال) شما را (به نوشیدن) از (آب) رودخانه ای آزمایش می نماید، پس هرکس (از شماها) از این (رودخانه) نوشید او از (پیروان واقعی) من نیست، و هرکس که از آن نخورد همانا او از(پیروان واقعی) من است، بجزکسی که یک مشت با دستش (ازاین رودخانه) بنوشد (که این قدرنوشیدن برایش مجاز است)، پس (زمانی که به رودخانه رسیدند) از (آب) آن بجز(افراد) اندکی (زیاد آب) نوشیدند، و چون طالوت و کسانی که ایمان آورده بودند همراه اواز آن (رودخانه) گذر نمودند،(گروهی از همرانش) گفتند : امروز ما توان مبارزه با (فرمانده کفار) جالوت و سربازان (ولشکریان) اورا نداریم (واما) کسانی که یقین داشتند که (در قیامت) با الله (متعال) ملاقات کننده اند، (به آن گروه) گفتند : (چرا از این کفار می ترسیدید) بسیاری از(اوقات) گروهی (که نفرلتش) اندک اند بر گروهی (تعداد افرادش) زیاد است با اجازه ( و کمک) الله (متعال) پیروز گشته اند، (لذا چنین حرفایی را نزنید وصبرکنید) و (این را بدانید که) الله با صبرکنندگان است .

 

تفسیرآسان آیه (۲۴۹) سوره بقره

 

 

(فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَمَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنْ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ) دراین قسمت ازآیه گفتگوی فرمانده مسلمانان جناب طالوت با همراهانش نسبت به یک امتحان و آزمایش الهی بیان شده است ، زمانی که طالوت با لشکریانش از منطقه فاصله گرفته و راهی میدان مبارزه با کفار شدند ، فرمانده شان جناب طالوت به آنان گفتند : الله متعال در این مسیر یک امتحان و آزمایش از شما می گیرد و آن امتحان این است که در مسیرما رودخانه ای می آید هرکس بجز یک مشت بیشتر ازآن آب بنوشد او از پیروان من نیست ونمی تواند در این جنگ شرکت کند و اما کسانی که از آب این رودخانه ننوشند و یا اینکه یک مشت آب بیشتر ننوشند آنها از پیروان واقعی من هستند و آنها می توانند در این جنگ و جهاد بر علیه کفار شرکت کنند .

(فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْهُمْ) دراین قسمت از آیه آمده که بجز افراد اندکی بقیه همه از این رود خانه سیرنوشیدند و در این امتحان الهی ناکام شدند.

از این قسمت ازآیه معلوم می گردد که بسیاری از افراد با وجود ادعای ایمانی که دارند ، آنقدرضعیف اند که حتی نمی توانند در مسیر دین و اطاعت از الله متعال از نوشیدن چند جرعه آب هم صرف نظرکنند، حتی بخاطرچند جرعه آب دستورات الله متعال را زیرپا گذشته و از شیطان و هوای نفسشان پیروی می کنند، نا گفته نماند که همین نوع افراد سست ایمان، بسیار پر مدعا نیزهستند، آخر مگر همین افراد نبودند که به نزد پیامبرشان آمده بودند و از ایشان در خواست رفتن به جهاد نموده بودند ،‌ولی امروز حتی راضی به ترک نوشیدن چند جرعه آب هم نشدند، ولی چه کنیم که متأسفانه امروزه از این نوع انسانها پر مدعای که در عمل بسیار سست و ضعیف اند و دستورات پروردگارشان را در مقابل چند جرعه آب زیرپا می گذارند ، در میان ما مسلمانان بسیار زیاد به چم خورده و دیده می شوند .

(فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لا طَاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُو اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ) در این قسمت از این آیه آمده است که چون طالوت با لشکریان مسلمانش از رودخانه گذر نمودند و در روبروی سپاه بزرگ دشمن قرار گرفتند گروهی از مسلمانان همراه طالوت گفتند : تعداد ما کم مسلمانان است و تعداد لشکریان کفار زیاد است و ما امروز توان مبارزه با آنان را نداریم و اگر جنگ شروع شود ما شکست خواهیم خورد، ولی گروه دیگری از آنان که یقینشان به الله متعال و ملاقات با اودر روزقیامت محکم تربود آن دسته اول را نصحیت نموده و دلداری دادند و این چنین آنها را تقویت روحی نمودند که بسیاری از گروهای که تعدادشان کم بودند بر گروهایی که تعدادشان زیاد بودند پیروز گشته اند، لذا شما از این نترسید که تعداد ما کم و تعداد لشکریان دشمن زیاد است، بلکه با ایمان به الله متعال و این یقین که الله متعال با ماست جنگ را شروع نمایید و در مقابل دشمن و لشکریان کفر در میدان مبارزه صبر و استقامت نمایید و این را بقسن بدانید که الله متعال همیشه با صبرکنندگان است و کسی که الله متعال با او باشد او هرگز شکست نخواهد خورد و کسی بر او پیروز نخواهد گشت .

تفسیرآسان آیه (۲۴۸) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۴۸) سوره بقره

 

وَقَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمْ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَبَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنتُمْ مُؤْمِنِینَ (۲۴۸)

 

ترجمه : وپیامبرشان به آنان گفت : همانا نشانی پادشاهی (وفرماندهی) او این است که صندوقی که درآن آرامشی از جانب پروردگارتان و باقی مانده ای از خاندان موسی و خاندان هارون است (و) فرشته گان آن راحمل می کنند؛ به نزدتان می آید، همانا درآن (صندوق) نشانی از جانب پروردگارتان است، اگرمسلمانان (واقعی) هستید .

 

تفسیرآسان آیه (۲۴۸) سوره بقره

 

(وَقَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمْ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَبَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ) دراین قسمت از آیه ادامه گفتگوی آن پیامبر بنی اسرائیلی علیه السلام با قومش بیان شده است ، آن پیامبرعلیه السلام به قومش گفت : نشانی پادشاهی و فرماندهی طالوت این است که صندوقی به نزدتان خواهد آمد که در آن آرامشی است از جانب پروردگارتان و (وسائل) باقی مانده ای ازخاندان موسی و خاندان هارون خواهد بود .

در اینجا یک نکته مهمی باید توضیح داده شود و آن اینکه مراد از « وَبَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ »چیست ؟ در جواب باید گفت : عموما مفسرین در اینجا بنا بر اقوال و آثاری که از برخی از سلف نقل شده است چنین می گویند که مراد از « وَبَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ » تخته های تورات، عصا، کفشها ، عمامه و لباس های موسی علیه السلام و عمامه و لباس های هارون علیه السلام و پیمانه ای از ترنجبین می باشد، ولی بنظر بنده این تفسیرخالی از ایراد نمی باشد زیرا در این آیه نیامده « باقی مانده ای از (وسائل وسامان) موسی و هارون » بوده است ،‌بلکه آمده «باقی مانده ای از(وسائل وسامان) خاندان موسی و خاندان هارون»ۤ بوده است، پس باید گفت : در این صندوق وسائل وسامان باقی مانده ای ازخاندان موسی علیه السلام و خاندان هارون علیه السلام بوده است ، اما اینکه آن وسائل باقی مانده چه بوده اند در هیچ آیه و حدیث صحیحی نسبت به تعیین آنها سخنی به میان نیامده است ، لذا در این باره سکوت کردن و همانگونه که آیه مطلق و بدون تعیین بیان نموده است ، بیان کردن بهتر و با حق نزدیک تر است و انسان را از بیان حدس و گمانها در تفسیرقرآن محفوظ نگه می دارد . هذا ما عندی والله اعلم بالصواب .

(تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ) از این قسمت آیه معلوم می شود که این صندوق در جائی محفوظ نگه داری می شده است که فرشته های مخصوصی از آن خبر داشته و آن را به دستور الله متعال آورده اند، واما اینکه باز آن صندوق بعد از جنگ چه شده است، در هیچ آیه و حدیث صحیحی در این باره سخنی به میان نیامده است، ولی از سایق و سباق این جریان مشخص می شود این است که دوباره فرشته ها آن را با خودشان به جایی که الله متعال به آنان دستور داده و خواسته است برده اند .

(إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنتُمْ مُؤْمِنِینَ) آری در این صندوق نشانی برای حقانیت فرماندهی طالوت و معجزه ای برای آن پیامبر بنی اسرائیلی علیه السلام و دل گرمی و آرامشی برای مسلمانان آن زمان بوده است .