۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

تفسیرآیه (183) سوره بقره

ترجمه أیه (183) سوره بقره

 

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمْ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (183)

ترجمه : ای کسانی که ایمان آورده اید برشما روزه نوشته «و فرض گردانیده» شده است همانگونه که برکسانی که پیش از شما بوده اند «روزه نوشته و فرض» شده بود، « وروزه بدین خاطرفرض گشته است» تا اینکه شما پرهیزگار گردید .


تفسیرآیه (183) سوره بقره


(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا) این ندای زیبای الله مهربان برای اهل ایمان است آری الله مهربان هرگاه که می خواهد حکم خاصی را برای اهل ایمان فرض و تعیین نماید و یا از عمل خاصی ممانعت کند ، با این الفاظ زیبا آنها را صدا می زند و سپس دستور زیبای با حکمتش را برای آنان بیان می دارد ، در اینجا نیز الله متعال اهل ایمان را صدا زده تا فرضیت رکنی از ارکان اسلام که همان روزه باشد را برای آنان اعلان نماید .

(کُتِبَ عَلَیْکُمْ الصِّیَامُ) این قسمت از آیه بیانگر فرضیت روزه بر مسلمانان است ، ولی این روزه را مسلمانان در چه ماهی از سال بگیرند و چند روز روزه بگیرند در این آیه ذکر نشده است ولی در آیه بعدی آمده که روزهای روزه معین و مشخص شده اند و در آیه بعد از آن آمده که ماه مبارک رمضان ماهی است که روزه گرفتن آن بر مسلمانان فرض و نوشته شده است، لذا آنچه بر مسلمانان فرض است روزه گرفتن ماه مبارک رمضان است واما سایر روزه ها که در احادیث صحیح نبوی صلی الله علیه و آله وسلم به گرفتن آنها تشویق و ترغیب شده از قبیل روزه روز عاشورا، روزه روز عرفه ، روزه گرفتن دوشنبه ها و پنج شنبه ها هر هفته و سایر روزه ها همه و همه آنها نفلی و دارای فضایل خاصی اند که در احادیث صحیح برای آنها ذکر شده است ، لذا برای یک مسلمان مناسب این است که علاوه از روزه فرض ، روزه نفلی نیز گرفته و با این طریق به پرهیزگاری خویش افزوده و روزه های فرض خویش را تکمیل نموده و پروردگار خویش را از خود راضی گرداند تا اینکه بتواند فردای قیامت از درب «ریّان» بهشت که مخصوص روزه داران است همانگونه که در حدیث صحیح آمده ، وارد بهشت گردد.

(کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ) در این قسمت از آیه این مطلب بیان شده که روزه از خصوصیات امت اسلامی نیست بلکه در امت های پیشین نیز روزه بوده است و آنان نیز روزه می گرفتند.

آری در این قسمت از آیه یک نوع دلداری و یک نوع تشویق به روزه گرفتن وجود دارد ، دلداری بدین خاطراست که مسلمانان احساس نکنند که سختی روزه گرفتن مخصوص امت ما است و امتهای پیشین چنین احکامی نداشتند، و تشویق بدین خاطر است که مسلمانان در امر روزه گرفتن با امتهای پیشین رقابت نموده و در این میدان نیک از آنها عقب نمانند بلکه از آنها سبقت و پیشی بگیرند، تا اینکه در تقوا و پرهیزگاری از آن پیشی بگیرند .

(لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ) در این قسمت از آیه حکمت و علت فرضیت روزه بیان شده است که همان به دست آوردن پرهیزگاری و تقوا باشد ، زیرا فردی که روزه می گیرد و شهوات مشروع را در روزها رها نموده از خورد و نوش درروزها تا به شب دست کشیده و از کارهای خلاف شرع دوری نموده و به عبادت و اطاعت پروردگار مشغول می گردد و شبهای رمضان را با تلاوت قرآن و نماز و سایر عبادتها می گذراند این نوع افراد دلهایشان پاک شده و از پرهیزگاران می گردند، در حقیقت ماه رمضان بهار عبادتهاست که انسان مسلمان در این بهارشارژ شده و یازده ما دیگر از سال را با همین شارژ می گذراند .

آری از آنجایی که در ماه مبارک رمضان دربهای رحمت الهی ودربهای بهشت باز شده و دربهای جهنم بسته می شوند و شیاطین سرکش به زنجیر بسته می شوند ، در این ماه عبادت و اطاعت آسان تر گشته و فرد راحت تر می تواند به تزکیه و پاکی خویش پرداخته و خودش را در گروه پرهیزگاران داخل نموده و از اهل تقوا گردد.

حق الله متـــــــعال بر بندگــــــــــــــــان

                  حقوق و واجبات شرعی (1) 

حق الله متعال بر بندگان 

 

حق الله متعال بر بندگان این است که بندگان او را به تنهائی عبادت نمایند و به همراه او هیچ شرکی نیاورند، زیرا تمام مخلوقات برای همین هدف آفریده شده اند وتمام انبیاء و کتابهای آسمانی نیز برای همین مقصد آمده اند.

الله متعال در سوره نساء می فرماید:) وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً  (سوره نساء، آیه :36.

ترجمه : الله را عبادت نمایید و به همراه اوچیزی را شریک نیاورید .

ودرآیه ای دیگری از قرآن چنین فرموده است:) وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْأِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ( سوره ذاریات، آیه :56.

ترجمه : ومن جن و انس را نیافریده ام مگربرای اینکه (مرا)عبادت کنند .

ودر جای دیگرالله متعال می فرماید:) وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا إِلَهاً وَاحِداً لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ ( سوره توبه، آیه:31.

ترجمه : و به آنها دستور داده نشده مگر اینکه الله یکتائی که بجز او دیگر معبود به حقی نیست را عبادت کنند، او منزه و پاک است از آنچه که شرک می آورند.

ودر جای دیگر از قرآن شریف الله عزوجل می فرماید:) وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاءَ وَیُقِیمُوا الصَّلاةَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاةَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَةِ ( سوره بینه، آیه :5.

ترجمه : وبه آنها دستور داده نشده مگر اینکه دین خود را برای او خالص نمایند ونماز را برپا دارند و زکات را پرداخت نمایند زیرا دین پایداروارزشمند همین است .

ودر سوره انبیاء ، الله متعال می فرماید:) وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِی إِلَیْهِ أَنَّهُ لا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ ( سوره أنبیاء، آیه: 25.

ترجمه : وما قبل از تو (ای محمد) هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر اینکه به او وحی شده است که همانا بجز من دیگر معبود به حقی نیست پس فقط مرا عبادت کنید.

ونیز در سوره عنکبوت الله عزوجل فرموده است:) یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وَاسِعَةٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ ( سوره عنکبوت، آیه: 56.

ترجمه : ای بندگان مؤمن من همانا زمین من گشاده است (یعنی اگر در منطقه ای نتوانستید که مرا عبادت نمایید هجرت کنید و به جای بروید که بتوانید) فقط مرا عبادت نمایید.

ودرسوره نحل الله متعال چنین فرموده است :) وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ ( سوره نحل، آیه : 36.

ترجمه : و در هر امت پیامبری را فرستادیم (تا به آنها بگویند) که الله را عبادت کنید و از طاغوت (بتان و هر آنچه که از حد بندگیش متجاوز نموده) پرهیزنمایید.

از معاذ بن جبل رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" یا معاذ أتدری ما حقُّ الله على العباد؟" قال: الله ورسوله أعلم. قال:" أن یعبدوه ولا یشرکوا به شیئاً، أتدری ما حقهم علیه؟" قال: الله ورسولُه أعلم. قال:" أن لا یعذبهم ".

ترجمه : ای معاذ آیا می دانی که حق الله بر بندگان چیست؟ (معاذ) گفت: الله و رسولش دانا تراند. (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: (حق الله بر بندگان این است که) اورا عبادت کنند و چیزی را با اوشریک نگردانند. (سپس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند) آیا می دانی که حق بندگان بر الله چیست؟(معاذ) گفت: الله و رسولش دانا تراند. (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: (حق بندگان بر الله این است که) آنها راعذاب ندهد.

(این روایت صحیح رابخاری و مسلم روایت نموده اند)

وازجابر رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" ثنتان موجبتان" قال رجل: یا رسول الله ما الموجبتان؟ قال:" من مات لا یُشرک بالله شیئاً دخل الجنة، ومن مات یُشرک بالله شیئاً دخل النار ".

ترجمه : دوچیزواجب گرداننده اند فردی گفت: ای رسول الله آن دو واجب کننده کدام اند؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هرکس در حالی مرد که به الله چیزی را شرک نیاورده است اوبه بهشت خواهد رفت وهرکس در حالی مرد که چیزی را با الله شریک می نموده است او بجهنم خواهد رفت .

(این روایت صحیح را مسلم روایت نموده است)

وازعبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که فردی گفت ای رسول الله کدام گناه از همه در نزد الله بزرگ تر است ؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: "أن تدعو مع الله نداً وهو خلقَک ".

ترجمه : اینکه بهمراه الله شریک را بخوانی و عبادت کنی و در حالی که او (به تنهائی) ترا آفریده است .

(این روایت صحیح رابخاری و مسلم روایت نموده اند)

از انس رضی الله عنه روایت است که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" ثلاثٌ من کُنَّ فیه وجَد حلاوةَ الإیمان: أن یکونَ اللهُ ورسولُه أحبَّ إلیه مما سواهما، وأن یُحبَّ المرءَ لا یُحبه إلا لله، وأن یَکره أن یعودَ فی الکفرِ بعد أن أنقذه الله منه کما یَکرهُ أن یُقذَفَ فی النار ".

ترجمه : سه چیزاست که اگردر کسی یافت شد او مزه ایمان را چشیده است: 1- اینکه الله و رسولش در نزد او از دیگران محبوبتر باشد. 2- واین فرد را فقط برای الله دوست بدارد. 3- و اینکه ناپسند بداراز اینکه به کفر بر گردد بعد از اینکه الله او را از آن نجات داده است همانگونه که ناپسند می دارد از اینکه در آتش انداخته شود.

(این روایت صحیح رابخاری و مسلم روایت نموده اند)

آری خوانندگان عزیز و گرامی ؛هر گناهی را که فرد مرتکب می شود بخشش آن به خواست الله متعال بستگی دارد هر کسی را که بخواهد می بخشد و هر کسی راکه بخواهد عذاب می دهد؛ بجز شرک که الله متعال آن را هر گزنمی بخشد مگر اینکه فرد پیش از مرگ از آن توبه کند.

الله متعال در این باره می فرماید:) إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ ( سوره نساء،آیه: 48.

ترجمه : همانا الله متعال نمی بخشد اینکه به او شرک آورده شود و می بخشد علاوه از شرک (دیگر گناهان) را برای هر کس که به خواهد.

ازعن عباده بن صامت رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در حالی که جمعی از یارانش در اطرافشان بودند فرمودند:" بایعونی على أن لا تُشرکوا بالله شیئاً، ولا تَسرقوا، ولا تَزْنوا، ولا تقتلوا أولادَکم، ولا تأتوا ببهتان تفترونه بین أیدیکم وأرجلکم، ولا تعصوا فی معروفٍ. فمن وفىَّ منکم فأجره على الله، ومن أصابَ من ذلک شیئاً فعُوقِب به فی الدنیا، فهو کفَّارة له، ومن أصاب من ذلک شیئاً ثم ستره الله علیه فی الدنیا، فهو إلى الله إن شاءَ عفا عنه وإن شاء عاقبَهُ "، فبایعناه على ذلک.

ترجمه : بیایید و با من بر این بیعت نمایید؛ که به همراه الله چیزی را شریک نیاورید،اسراف نکنید،زنا نکنید، فرزندانتان را نکشید،و یکدیگر را تهمت(فحشا) نزنید، و در کارهای نیک نافرکانی نکنید، سپس هرکس از شما به این امور پایبندی نمود اجر و مزدش بر الله است، و هر کس یکی از اینها را مرتکب شد و در دنیا سزا داده شد پس این سزا برایش کفاره است، و هرکس یکی از این گناهان را مرتکب شد و سپس الله او را در دنیا پوشاند(و کسی از گناهش با خبر نکرد) پس آن به دست الله است اگر بخواهد آن را معاف کند و اگر هم بخواهد سزا دهد ،(عباده بن صامت رضی الله عنه ) می فرماید: ما بر همین شرط با ایشان بیعت نموده ایم .

(این روایت صحیح رابخاری و مسلم روایت نموده اند)

آری دوستان عزیز و گرامی ؛ شرک گناهی است که تمام اعمال نیک انسان را بر باد نموده ومانع می شود از اینکه انسان از اجر و ثواب اخروی آنها بهرمند شود.

الله متعال در این باره می فرماید:) وَلَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْکَ وَإِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَلَتَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ( سوره زمر،آیه:65.

ترجمه : وهمانا بسوی من تو وپیامبرانی پیش از تووحی شده است که اگر شرک کردی یقینا عملت بر باد خواهد شد وقطعا از زیانکاران خواهد گشت.

ونیزالله متعال می فرماید:) وَلَوْ أَشْرَکُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ( سوره أنعام،آیه:88. 

ترجمه : واگر شرک کنند از (اعمال) آنها هر آنچه را که بودند انجام می دادند بر باد خواهدگشت.

ودر جای دیگرالله متعال می فرماید:) وَمَنْ یَکْفُرْ بِالْأِیمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ ( سوره مائده،آیه:5.

ترجمه :و هر کس به ایمان کفر بورزد قطعا عملش بر باد شده و در حالی که او در آخرت از زیانکاران خواهد بود.

ودر آیه ای دیگری الله متعال می فرماید:) وَقَدِمْنَا إِلَى مَا عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَاءً مَنْثُوراً ( سوره فرقان، آیه:23.

ترجمه : وبه هرعملی که انجام داده اند مى‏پردازیم و آن را [چون] گردى پراکنده مى‏سازیم .

انس بنِ مالک رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" إنَّ اللهَ لا یَظلِمُ مؤمناً حَسَنةً؛ یُعطِی بها فی الدُّنیا، ویَجزِی بها فی الآخِرَةِ، وأمَّا الکافِرُ فیُطْعَمُ بحسناتِ ما عَمِلَ بها للهِ فی الدُّنیا، حتى إذا أفضى إلى الآخِرةِ لم تَکُنْ لهُ حسنَةٌ یُجْزَى بها ".

ترجمه : همانا الله به هیچ مؤمنی نسبت به هیچ نیکی ظلم نمی کند در دنیا به این مؤمن خیر وبرکت داده می شود و در آخرت نیز به او اجر و ثواب داده می شود ولی کافرهر کاری که برای الله در دنیا انجام داده است در مقابل به او خوراک و بهر مندی از دنیا داده می شود تا اینکه زمانی که به آخرت می رسد هیچ نیکی ندارد که در مقابل به او پاداشی داده شود.

(این روایت صحیح را مسلم روایت نموده است)

ابوهریره رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" لا یَجتَمِعُ الإیمانُ والکُفرُ فی قلبِ امرئٍ ".

ترجمه : ایمان (واقعی) و کفر در دل شخصی جمع نمی گردد.

(این روایت صحیح در سلسله احادیث صحیحه شماره:1050آمده است)

آری تمام کسانی که به نوعی گرفتار شرک شده اند این را باید بدانند که پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله وسلم در قیامت فقط برای گنه کاران موّحدین یعنی کسانی که بدون شرک از دنیا رفته اند شفاعت خواهد نمودومشرکین را شفاعت نخواهد نمود.

ابوهریره رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" لکلِّ نبی دعوةٌ مُستجابةٌ، فتعجَّلَ کلُّ نبیٍّ دعوتَه، وإنی اختبأتُ دعوتی شفاعةً لأمتی یومَ القیامة، فهی نائلةٌ إن شاء الله من ماتَ من أمتی لا یُشرک بالله شیئاً ".

ترجمه : برای هر پیامبری یک دعای (ویژه ای) است که پذیرفته می شود، هر پیامبری عجله نموده و ازدعای (ویژه اش در دنیا) استفاده نموده است ولی من دعای (ویژه ام) را مخفی نموده و از آن برای شفاعت امتم در روز قیامت استفاده خواهم نمود و شفاعتم ان شاء الله شامل هر کسی که از امتم که بمیرد و بهمراه الله چیزی را شرک نیاورده باشد خواهد شد.

(این روایت صحیح را مسلم روایت نموده است)

ابن عباس رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:"  أُعطیتُ الشَّفاعة؛ وهی نائلةٌ من لا یُشرک بالله شیئاً ".

ترجمه : به من (حق) شفاعت (نمودن) داده شده است و این شفاعت شامل حال هر کسی که بهمراه الله چیزی را شرک نیاوره باشد خواهد شد.

(این حدیث را ابن أبی عاصم در (السنة)روایت نموده، واستاد آلبانی آن را در تخریج: 803 صحیح قرار داده است).

ابوهریره رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:"  أسعدُ الناسِ بشفاعتی یومَ القیامةِ؛ من قال لا إله إلا الله، خالِصاً من قلبه ".

ترجمه : مسحق ترین افراد به شفاعتم در روز قیامت کسی است که (لا اله الا الله) را مخلصانه و از ته دل گفته باشد.

(این روایت صحیح را بخاری روایت نموده است)

اسلام در دفاع از توحید می جنگد و می خواهد تا انسانها را از پرستش بندگان به سوی پرستش پروردگار سوق داده و از ایمان به طاغوت به سوی ایمان به معبود به حق و یکتا ببرد.

الله متعال در این باره می فرماید:) وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِمَا یَعْمَلُونَ بَصِیرٌ ( سوره أنفال،آیه:39. 

ترجمه : و با آنها بجنگید تا که فتنه ای باقی نماند و تمام دین فقط از آن الله گردد،پس اگر باز آمدند همانا الله نسبت به آنچه انجام می دهند بسیار بیناست.

ودر جای دیگرالله متعال در این باره می فرماید:) قَاتِلُوا الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلا بِالْیَوْمِ الْآخِرِ وَلا یُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلا یَدِینُونَ دِینَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ حَتَّى یُعْطُوا الْجِزْیَةَ عَنْ یَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ ( سوره توبه،آیه:29.

ترجمه : بجنگید با آن دسته از اهل کتاب(یهود و نصاری) که نه به الله ایمان می آورند و نه هم به روز قیامت، و نه آنچه را که الله و رسولش حرام قرار داده حرام می دانند و نه هم متدین به دین حق اند؛ تا اینکه خوار وذلیل با دست خودشان جزیه پرداخت نمایند.

 ودر آیه ای دیگرالله متعال در این باره فرموده است:) فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ  (سوره بقره،آیه:256.

ترجمه : پس هر کس که به طاغوت کفر می ورزد و به الله ایمان می آورد قطعا او به دستگیره محکمی که قطع شدنی نیست را محکم گرفته است و الله کاملا شنوا و بی نهایت داناست .

ابن عمر رضی الله عنهما می فرماید : رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند:" أُمِرتُ أن أقاتلَ الناسَ حتى یشهدوا أن لا إله إلا الله، وأن محمداً رسولُ الله، ویُقیموا الصلاةَ، ویُؤتوا الزکاةَ، فإذا فعلوا ذلک عَصَمُوا منی دماءَهُم وأموالَهم إلا بحقِّ الإسلام، وحسابُهم على الله ".

ترجمه : به من دستور داده شده است تا با مردم بجنگم تا اینکه گواهی دهند که بجز الله دیگر معبود به حقی نیست و یقینا محمد پیامبر الله است ، و نماز را بر پا دارند و زکات را پرداهت نمایند و چون این اعمال را انجام دهند خونهایشان واموالشان را از من بجز حق اسلامی که به آنها تعلق می گیرد محفوظ داشته اند و حساب درونی آنها بر الله است.

(این روایت صحیح را بخاری ومسلم روایت نموده اند)

ابو هریره رضی الله عنه می فرماید : رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند:" أُمرتُ أن أقاتلَ الناسَ حتى یشهدوا أن لا إله إلا الله، ویؤمنوا بِی وبما جِئتُ به، فإذا فعلوا ذلک عَصَمُوا منی دماءَهم وأموالَهُم إلا بحقها، وحسابُهم على الله " .

ترجمه : به من دستور داده شده است تا با مردم بجنگم تا اینکه گواهی دهند که بجز الله دیگر معبود به حقی نیست و به من (محمد) و به آنچه که من آورده ام ایمان بیاورند، و چون این اعمال را انجام دهند خونهایشان واموالشان را از من بجز حقی که به آنها تعلق می گیرد محفوظ داشته اند و حساب درونی آنها بر الله است.

(این روایت صحیح را مسلم روایت نموده است)

ابو مالک أشجعی، از پدرش روایت نموده که ایشان فرمودند: رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند:" من وحَّدَ اللهَ تعالى، وکفرَ بما یُعبَدُ من دونه، حُرِّمَ مالُه ودمُه، وحسابُه على الله عزّوجلّ ". 

ترجمه : هرکس الله متعال را به یکتائی عبادت و پرستش نمود وبه هر آنچه غیر از او عبادت و پرستش می شوند کفروانکار نمود (گرفتن) مال و (ریختن) خونش حرام قرارداده شده است و محاسبه درونی او با الله عزوجل می باشد.

(این روایت صحیح را مسلم روایت نموده است)

از آنجای که ما برای عبادت الله متعال آفریده شده ایم و باید فقط او را عبادت کنیم لذا باید این عبادت خالصانه و برابر با دستور او باشد لذا علماء رحمهم الله می فرمایند از قرآن وسنت این بدست می آید که شرائط یک عبادت درست و صحیح دو چیز است:

1- عبادت باید خالصانه و برای رضای الله متعال و بدور از شرک و ریا انجام شود، ورنه آن عبادت باطل و بدون اجر بوده بلکه برعکس باعث کفر و گناه برای فرد می گردد، در این باره الله متعال می فرماید:) فَمَنْ کَانَ یَرْجُوا لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صَالِحاً وَلا یُشْرِکْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَداً ( سوره کهف،آیه:110.

ترجمه : پس هر کس امیدوارملاقات با پروردگارش است پس باید که کردار نیک انجام داده و در عبادت پروردگارش کسی را بهمراه او شریک نیاورد.

ودر جای دیگر الله متعال می فرماید:) إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِینَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً ( سوره کهف،آیه:7.

ترجمه : همانا هر آنچه ما بر روی این زمین قرار داده ایم برای زیبائی و زینت آن است و تا اینکه ما این (انسان)ها را آزمایش کنیم که کدام یک از اینها نیک کردار و درست کارتراست

ودر آیه ای دیگر چمین فرموده است:) الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً ( سوره ملک،آیه:2.

ترجمه :  (الله) ذاتی است که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را آزمایش نمایدکه کدام یک ازشما نیک کردارودرست کارتراست .

ازمحمود بن لبید رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: " إن أخوفَ ما أخافُ علیکم الشرکَ الأصغر ". قالوا: وما الشرکُ الأصغرُ یا رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم ؟ قال:" الریاء؛ یقول الله عزوجل إذا جزى الناسَ بأعمالهم: اذهبوا إلى الذین کنتم تُراؤون فی الدنیا، فانظروا هل تجدون عندهم جزاء ".

ترجمه : همانا از آنچه ازهمه بیشتربر شما می ترسم شرک اصغر(کوچکتر) است (صحابه) عرض کردند: ای رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شرک اصغر چیست؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: ریا است، زمانی که الله عزوجل پاداش اعمال را می دهد به ریاکاران می گوید: بروید بنزد کسانی که در دنیابرای آنها ریاکاری می کردید و آنجا نگاه کنید که آیادر نزد آنان پاداشی را می بیند؟

(این روایت صحیح در مسند احمد و دیگر کتب وصحیح الترغیب والترهیب: 29آمده است )

ازابوهریره، رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:" قال الله عزوجل: أنا أغنى الشرکاء عن الشرک، فمن عملَ لی عملاً أشرک فیه غیری فأنا منه بریء، وهو للذی أشرکَ ".  

ترجمه : الله عزوجل فرموده : من از بی نیازترین شریکان در شراکت هستم پس هر کسی که عملی را برای من انجام داد و در آن غیر مرا شریک نمود من ازآن بیزارم و آن عمل برای کسی است که با من شریک قرار داده شده است .

(این روایت صحیح در ابن ماجه و دیگر کتب وصحیح الترغیب والترهیب: 31آمده است )

وازابوسعید بن أبی فضاله رضی الله عنه روایت است که ایشان فرمودند من از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می فرمایند فرمودند:" إذا جمع الله الأولین والآخرین لیوم القیامة؛ لیوم لا ریب فیه، نادى مُنادٍ: من کان أشرکَ فی عمله لله أحداً، فلیطلُب ثوابَه من عنده، فإن اللهَ أغنى الشرکاءِ عن الشرک ".

ترجمه : هنگامی که الله همه (اسانها) را از اول تا به آخر برای روز قیامت جمع کند همان روزی که در آن هیچ شک و تردیدی نیست ، اعلان کننده ای اعلان می نماید: هر کس که در عملی که باید تنها برای الله انجام می شد شرک نموده است پس باید به نزد همان کس رفته و اجر و ثوابش را از نزد او طلب نماید زیرا قطعا الله از بی نیاز ترین شریکان از شراکت است .

(این روایت صحیح در ابن ماجه،ترمذی،ابن حبان وصحیح الترغیب والترهیب: 30آمده است )

2- دومین شرط هر عبادت این است که برابر با شرعی یعنی دستورات الله و رسول باشد در باره رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید: من عمل عملا لیس علیه امرنا فهو رد .

ترجمه : هر کس کار و عملی را انجام دهد که برابر با دستورات (دین) ما نباشد آن مردود است .

 (این روایت صحیح را مسلم روایت نموده است)

برگرفته و ترجمه شده با اندک اضافه و کمی از کتاب (حُقوقٌ وواجباتٌ شَرَعَها اللهُ للعِباد) نوشته : عبد المنعم مصطفى