برادرعزیزی چنین نوشته اند:
در صحیح بخاری و صحیح مسلم، ودیگر کتب حدیثی از صحابه های متعددی همانند عبد الله بن عباس، عبد الله بن مسعود، عایشه، ابوهریرة ،انس و غیره رضی الله عنهم اجمعین روایت شده که این بزرگواران از رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم نقل نمودند که ایشان پیشین‌گوئی نمودند که صحابه بعد از من مرتد خواهند شد.
لطفا مطلب فوق را برایم توضیح دهید؟
قبل از اینکه به توضیح و تشریح احادیثی که این برادر عزیز بدانها اشاره نموده پرداخته شود ، مناسب می دانم افرادی که در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودند وبا ایشان ملاقات داشتند را تقسیم بندی نموده تا بهتر بشود به موضوع پرداخت، آری کسانی که در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودند وبا ایشان ملاقات داشته اند را می شود به چهار دسته تقسیم نمود:
1 - صحابه رضی الله عنهم یعنی کسانی که با رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ملاقات داشته و به دین اسلام مشرف شده و با ایمان هم دار فانی را وداع گفته به ملاقات الله مهربان شتافند.
2 - کفار یعنی آنهائی که با رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ملاقات داشته ولی به ایشان ایمان نیاوردند و با کفر از دنیا رفته اند.
3 - منافقین یعنی آنهائی که با رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ملاقات داشته وبه ظاهراسلام آوردند ولی در باطن کافر بودند و با همین حالت هم از دنیا رفتند.
4- مرتدین یعنی آنهائی با رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ملاقات داشته و به ایشان ایمان آوردند ولی بعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم دوباره به کفر برگشته و با کفر هم از دنیا رفتند.
حالا ما در سطور آینده به توضیح و تشریح مطلبی می پردازیم که این برادرعزیز و گرامی مطرح نمودند :
از آنجائی که تمام احادیثی که در باره مرتدین آمده شبیه به هم و همه یک جریان را بیان می کنند ما به ترجمه و توضیح یکی از آن روایات می پردازیم و توضیحات لازم را ارائه می کنیم تا هرکس به هر یک از آن روایات برخورد نموده وبخواند، برایش حقیقت امر واضح گردد لذا به روایت ابن عباس رضی الله عنهما که در ذیل آورده می شود توجه فرمائید:
الفــــــــاظ حدیث : عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَامَ فِینَا النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَخْطُبُ فَقَالَ إِنَّکُمْ مَحْشُورُونَ حُفَاةً عُرَاةً غُرْلًا{ کَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِیدُهُ } الْآیَةَ وَإِنَّ أَوَّلَ الْخَلَائِقِ یُکْسَى یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِبْرَاهِیمُ وَإِنَّهُ سَیُجَاءُ بِرِجَالٍ مِنْ أُمَّتِی فَیُؤْخَذُ بِهِمْ ذَاتَ الشِّمَالِ فَأَقُولُ یَا رَبِّ أَصْحَابِی فَیَقُولُ إِنَّکَ لَا تَدْرِی مَا أَحْدَثُوا بَعْدَکَ فَأَقُولُ کَمَا قَالَ الْعَبْدُ الصَّالِحُ { وَکُنْتُ عَلَیْهِمْ شَهِیدًا مَا دُمْتُ فِیهِمْ إِلَى قَوْلِهِ الْحَکِیمُ } قَالَ فَیُقَالُ إِنَّهُمْ لَمْ یَزَالُوا مُرْتَدِّینَ عَلَى أَعْقَابِهِمْ
(بخاری کتاب الرقاق ،باب کیف الحشر، حدیث6045)
ترجمـــــــه حدیث : از ابن عباس رضی الله عنه روایت است که روزی رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در میان ما برای سخنرانی بلند شده همانا شما در روز قیامت حشرمی شوید در حالیکه همه پاه برهنه ،بدن لخت و بدون ختنه هستید (سپس این آیه را خواندند): کَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِیدُهُ یعنی : همانگونه که ابتداء خلقت شروع نمودیم دوبار آن را باز می گردانیم. واولین کسی که از مخلوق لباس پوشانده می شود ابراهیم علیه السلام خواهد بود و همانا مردانی از امت من آورده می شوند که به سمت چپ ( و به سوی جهنم ) برده می شوند (در آن وقت من می گویم) ای پروردگارم (اینها که) یاران من هستند ، به من می گوید: تو نمی دانی که بعد از تو چه چیزجدیدی را ایجاد نمودند، من همانی را می گویم که بنده نیک الله (عیسی علیه السلام در قیامت) گفته است: (سپس این آیه را خواندند) : { وَکُنْتُ عَلَیْهِمْ شَهِیدًا مَا دُمْتُ فِیهِمْ إِلَى قَوْلِهِ الْحَکِیمُ یعنی : من تا زمانیکه در میان آنها بودم بر آنها گواهم تا......... تو بسیار باحکمتی} سپس گفته می شود: همیشه و بصورت مستمر بر پشت پاهایشان بر می گشتند یعنی مرتد می شدند.
توضیح و تشریح حدیث : آنچه در این حدیث و احادیث دیگری که در این باره آمده مورد بحث است جملات زیر می باشد :
1 - وَإِنَّهُ سَیُجَاءُ بِرِجَالٍ مِنْ أُمَّتِی فَیُؤْخَذُ بِهِمْ ذَاتَ الشِّمَالِ. یعنی : و همانا مردانی از امت من آورده می شوند که به سمت چپ ( و به سوی جهنم ) برده می شوند.
2 - فَأَقُولُ یَا رَبِّ أَصْحَابِی . یعنی : (در آن وقت من می گویم) ای پروردگارم (اینها که) یاران من هستند.
3 - فَیَقُولُ إِنَّکَ لَا تَدْرِی مَا أَحْدَثُوا بَعْدَکَ .یعنی :به من می گوید: تو نمی دانی که بعد از تو چه چیزجدیدی را ایجاد نمودند.
4 - فَیُقَالُ إِنَّهُمْ لَمْ یَزَالُوا مُرْتَدِّینَ عَلَى أَعْقَابِهِمْ . یعنی: سپس گفته می شود: همیشه و بصورت مستمر بر پشت پاهایشان بر می گشتند یعنی مرتد می شدند.
قسمت اول : (وَإِنَّهُ سَیُجَاءُ بِرِجَالٍ مِنْ أُمَّتِی فَیُؤْخَذُ بِهِمْ ذَاتَ الشِّمَالِ). یعنی : و همانا مردانی از امت من آورده می شوند که به سمت چپ ( و به سوی جهنم ) برده می شوند.
هرکس اندک آگاهی از زبان عربی و اصطلاحات این زبان داشته باشد به خوبی این مطلب را می فهمد که این نوع جملات در زبان عربی بیانگر قلت و کمی اند یعنی: افراد معدود و انگشت شماری بودن نه زیاد و نه همه آنان .
قسمت دوم: فَأَقُولُ یَا رَبِّ أَصْحَابِی . یعنی : (در آن وقت من می گویم) ای پروردگارم (اینها که) یاران من هستند.
این جمله بیانگر این است که این افراد از کسانی بودند که در زمان حیات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در صف یاران ایشان بودند.
قسمت سوم و چهارم : این دو قسمت یک چیز را در حقیقت بیان می کنند و آن اینکه اینها بعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مرتکب چیز جدیدی که همان ارتداد باشد شده اند.
تا به این جای مطلب به این نتیجه رسیدیم که افراد بسیارمعدود وانگشت شماری از کسانی که در زمان رسول الله صلی الله علیه و سلم در صفوف صحابه رضی الله عنهم و جزء یاران رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودند از دین برگشته و مرتد شدند ودر قیامت به آنها اجازه داده نمی شود که از آب حوض کوثر بنوشند و به جهنم برده می شوند.
حالا سوال این مهم این است که این افراد چه کسانی بودند یعنی نام ومشخصات آنها چیست، ما ان شاءالله تعالی در ادامه بحث به پاسخ این مطلب خواهیم پرداخت :
برای واضح شدن این مطلب قبل از اینکه بنده پاسخی را برای این سوال مهم مطرح کنم دوست دارم که بطورمختصراقوالی را که ابن حجر عسقلانی رحمه الله نویسنده فتح الباری شرح صحیح بخاری درشرح حدیث ابن عباس رضی الله عنهما که در ابتداء بحث با ترجمه ذکر نمودم بیان نموده را برای خوانندگان عزیز و گرامی نقل نمایم تا حقیقت امر واضح گردد .
ابن حجر عسقلانی رحمه الله در(فتح الباری شرح بخاری کتاب الرقاق ،باب کیف الحشر، تحت حدیث شماره 6045) اقوال علماء را در باره مشخصات این مرتدین چنین نقل می کند:
1- قبیصه رحمه الله فرموده که مراد افرادی است که در دوران (خلافت) ابوبکر (صدیق رضی الله عنه) از اسلام بر گشتند و ابوبکر (رضی الله عنه) با آنها جنگید تا اینکه آنها نابود شدند و بر کفر مردند.
2- خطابی رحمه الله می گوید: از صحابه (مشهور) رضی الله عنهم کسی مرتد نشده است مراد از مرتدین همان گروهی از بادیه نشینان خشنی است که هیچ کمک وتعاونی از آنها نسبت بدین ثابت نیست وارتداد اینها هیچ خدشه ای بر صحابه های مشهور رضی الله عنهم وارد نمی کند.
3 - ابن التین رحمه الله فرموده که احتمال دارد (که مراد از مرتدین که در این احادیث آمده) همان منافقین و یا کسانی باشد که مرتکب گناهان کبیره شدند.
4 - بعضی از علماء رحمهم الله این را گفته اند: که این مرتدین بادیه نشینان خشن طبعی بودند که با ترس و امید ؛(در حیات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) اسلام آورده بودند (و بعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم دوباره از دین برگشته مرتد شدند).
5 - امام نووی رحمه الله فرمودند: گفته شده که اینها منافقین و مرتدین اند و مراد ازجمله (إِنَّهُمْ بَدَّلُوا بَعْدَک = اینها دینت را تبدیل کردند) یعنی اینها برظاهر وحالتی که تو از آنها جدا شدی نمرده اند.
6 - بیضاوی رحمه الله فرمودند: کلمه (مُرْتَدِّینَ) که در این احادیث آمده تنها این معنایش نیست که آنها از اسلام برگشته وکافر شدند بلکه علاوه از آن این معنی را نیز دارد که آنان مسلمانان گنه کاری اند که بر روششان استقامت نکرده وبجای کارهی نیک دست به گناهان زدند.
حالا از توضیحاتی که علماء بزرگواررحمهم الله در باره این گروه داده اند مطالب ذیل بدست می آید :
1- مرتدین که در این احادیث آمده بادیه نیشنانی بودند که باترس از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم وچشم امید به مال دنیا در حیات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم اسلام آورده وبعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم دوباره به کفر برگشته و مرتد شدند.
2 - آنها منافقینی بودند که در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بنا بر سیاست دوگانه خویش خود را در میان صحابه جا زده بودند ولی بعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم سیاستشان این را تقاضا کرد که خود را آشکار کنند وحکمت الهی بر این رفته بود که همین آشکاری آنها باعث هلاکتشان در دنیا و آخرت شود و رنه در دنیا شاید جان سالم بدر می بردند.
3 - مراد از ارتداد در این احادیث تنها بیرون شدن از اسلام نیست بلکه ارتکاب گناهان کبیره را نیز شامل می شود و کسانی که گناهان کبیره انجام می دهند اگر در دنیا توبه نکنند و الله مهربان آنها را نبخشد وشفاعت در اول وهله شامل حال آنها نگردد باید به اندازه گناهانشان به جهنم بروند وسپس از جهنم نجات یافته به بهشت خواهند رفت.
خلاصــــــــه سخـــــــن و لب کلام این است که :
1- مرتدین همان منافقین وبادیه نیشنانی بودند که باترس از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم وچشم امید به مال دنیا در حیات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم اسلام آورده وبعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم دوباره به کفر برگشته و مرتد شدند.
2 - هیچ یک از صحابه های مشهور و از مهاجرین و انصار رضی الله عنهم اجمعین بعد از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مرتد نشدند. زیرا در هیچ روایت صحیحی و نه جریان تاریخی صحیح این مطلب ذکر نشده که اصحاب مشهور رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بعد از ایشان مرتد شده باشند بلکه بر عکس ئر صحیح بخاری و دیگر کتب حدیثی و تاریخی باسند صحیح آمده که کسانی که با مرتدین جنگیدند و آنها را نابود کردند ابوبکر صدیق رضی الله عنه و دیگر مهاجرین،انصار و سایر صحابه رضی الله عنهم بودند.
ودلیل این دو مطلب امور زیر می باشد:
1- اگر خدای ناخواسته والعیاذ بالله اکثر صحابه مرتد می شدند خود آنها این احادیث را بر خلاف خود روایت نمی کردند و خویش را بدنام نمی کردند بلکه بر عکس این روایات را از بین می بردند.
2 - هیچ روایت صحیح تاریخی و حدیثی در این باره وجود ندارد که تمام و یا اکثر صحابه رضی الله عنهم بعد از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مرتد شده باشند.
3- آیات قرآنی و احادیث صحیح نبوی صلی الله علیه و آله وسلم که در فضیلت و خوبی صحابه رضی الله عنهم آمده بیانگر این مطلب است که آنان تا به آخر بر اسلام بوده و از مدافعان سرسخت اسلام بودند.
4- کسانی که مرتدین را نابود کردند خلیفه اول مسلمین ابوبکر صدیق ، مهاجرین و انصار رضی الله عنهم بودند و این جریان در احادیث صحیح و روایات تاریخی بصورت تواتر وقطعی بثبوت رسیده است واگر والعیاذ بالله آنها مرتد می بودند چگونه افراد و اعضای حزب و گروه خودشان را کشته ونابود کردند و بر علیه نظریه وایده خود بپا خواستند.
5 - نکته آخر اینکه : سالم رسیدن قرآن و دین به ما که درهزارچهارصد و اندی بعد از آنها زندگی می کنیم وهمچنین به کسانی که پیش از ما بوده اند خود بهترین وبزرگترین دلیل براین مطلب است که هیچ یک ازمهاجرین ،انصار و یاران مشهور و بزرگوار رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مرتد نشدند بلکه بر ایمان واخلاصشان تا به آخر پایدار بودند ، ورنه والعیاذ بالله اگر آنها مرتد می شدند قرآن را جمع آوری نمی نمودند ودر صحیفه ها نمی نوشتند و احادیث و روایات را برای ما وشما حفظ وروایت نمی کردند .
حدیث بیست هفتم اربعین نووی
عَنْ النَّوَّاسِ بْنِ سِمْعَانَ الْأَنْصَارِیِّ قَالَ قال رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ : الْبِرُّ حُسْنُ الْخُلُقِ وَالْإِثْمُ مَا حَاکَ فِی نَفْسِکَ وَکَرِهْتَ أَنْ یَطَّلِعَ عَلَیْهِ النَّاسُ (رواه مسلم)
نواس بن سمعان انصاری رضی الله عنه ازرسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند روایت نموده که ایشان فرمودند: نیکی؛ اخلاق نیک است و گناه؛ آن است که در دلت شک اندازد و دوست نداشته باشی که مردم از آن باخبر و مطلع شوند.
(این حدیث صحیح است و آن را مسلم روایت نموده است)
عَنْ وَابِصَةَ بْنِ مَعْبَدٍ الأَسَدِىِّ أَتیت رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله علیه وسلم- فقَالَ :« جِئْتَ تَسْأَلُ عَنِ الْبِرِّ وَالإِثْمِ؟ ». قَالَ قُلْتُ : نَعَمْ. قَالَ : « اسْتَفْتِ نَفْسَکَ ، اسْتَفْتِ قَلْبَکَ الْبِرُّ مَا اطْمَأَنَّتْ إِلَیْهِ النَّفْسُ وَاطْمَأَنَّ إِلَیْهِ الْقَلْبُ ، وَالإِثْمُ مَا حَاکَ فِى النَّفْسِ وَتَرَدَّدَ فِى الصَّدْرِ وَإِنْ أَفْتَاکَ النَّاسُ وَأَفْتَوْکَ ».
(سنن دارمی و مسند احمد)
ازوابصه بن معبد اسدی روایت است که ایشان فرمودند: من به نزد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم آمدم ایشان به من فرمودند که آمدی تا از نیکی و گناه بپرسی؟ گفتم بله (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند:از خودت فتوی بخواه ،از قلبت در باره نیکی فتوی بخواه (نیکی آن است) که نفست به آن مطمئن گردد و دلت به سوی آن اطمینان گیرد، و گناه آن است که در نفست شک اندازد و در سینه ات تردید بیاورد و گرچه مردم به تو فتوی دهند و فتوی دهند.
(استادآلبانی رحمه الله در صحیح ترغیب و ترهیب حدیث (1734) این حدیث را حسن لغیره دانسته است)
برادر عزیزی چنین در خواست نمودند:
باسلام من می خواستم بفهمم کسی که عاشق می شود و...... ومعشوقش رابا وعدهای دروغین می دزدد حکمش چیست لطفا جواب سوالم رابدهید
جــــــــــــــــواب : علیکم السلام ورحمة الله برکاته علاقه پیدا نمودن فردی به جنس مخالفش تا حدی طبیعی وگاهی هم غیر طبیعی است، زیرا گاهی این اتفاق می افتد که انسانی بنا برعللی به کسی دل می بندد، حال مهم این است که علل دل بستگی چیست؟ وچرا یک فرد دلباخته و دلداه جنس مخالفش شده است ؟ اگر مجاز و در چارچوبه شرع ، عقل و عرف بوده که شریعت راهش را کاملا توضیح داده که چگونه یک مسلمان مجاز است به کسی دل ببندد و چگونه می تواند به این دل بستگی خویش ادامه دهد تا به هدف مجاز و مشروعش برسد، ولی اگر غیر مجاز باشد که همانجا شریعت به فرد اخطار می دهد که ادامه نده و رنه عواقب و انجام بدی در دنیا و آخرت در انتظار تو خواهد بود .
بعد از این مقدمه حالا مناسب است که به سوال این برادر عزیزمان پاسخ داده شود ، وبنده برای بهتر واضح شدن جریان سوال این برادرعزیزم را به سه قسمت تقسیم می کنم :
1- عاشق جنس مخالف شدن حکمش چیست؟
2- معشوقه را با وعده های دروغین فریب دادن چه حکمی دارد؟
3 - معشوقه را دزدی نمودن چه حکمی دارد؟
جواب قسمت (1) : در اسلام بارعایت نمودن مسائل شرعی و حدود اسلامی عاشق جنس مخالفش شدن ایرادی ندارد ، شاید شما بپرسید که آن حدود شرعی که باید یک فرد رعایت کند تا بتواند شرعا عاشق جنس مخالف شود چیست ؟ آری باید گفت :همانگونه که اسلام برای تمام ابعاد زندگی ما انسانها قوانین وضوابطی را معین نموده این جریان را نیزتوضیح داده و برایش قوانین بسیار جالبی را گذاشته است تا با رعایت نمودن آنها هم فرد به معشوقه و محبوبه خویش دست می یابد و هم باعث لطمه دار و خدشه دارشدن ایمان و آبروی فرد نمی گردد. آن قوانین از قرار زیر می باشند:
1-عشق نباید با چشم چرانیهای نامشروع و حرام آغاز شود. زیرا اسلام چشم چرانی و به ناموس مردم نگاه بد نمودن را ممنوع قرار داده و رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: (فَزِنَا الْعَیْنِ النَّظَرُ= بخاری حدیث5774) یعنی : نگاه (به نامحرم) زنای چشم محسوب می شود.
2- عشق نباید جوری شروع شده و ادامه پیدا کند که باعث آبروریزی فرد ویا افرادی گردد. زیرا ریختن آبروی یک مسلمان همانند ریختن خون آن برای مسلمان دیگر حرام است رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند: (فَإِنَّ دِمَاءَکُمْ وَأَمْوَالَکُمْ وَأَعْرَاضَکُمْ بَیْنَکُمْ حَرَامٌ = بخاری حدیث 65)همانا ریختن خونهایتان و از بین بردن آبروهایتان برایتان حرام است.
3 - عشق نباید اهداف فریب کارانه و مزوّرانه داشته باشد. زیرا رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (مَنْ غَشَّ فَلَیْسَ مِنِّی = مسلم حدیث 147) هرکس فریب بازی کند از من نیست.
4-عشق باید صادقانه و بدون دروغ باشد.زیرا اسلام دروغگوئی را جزء گناهان کبیره دانسته است و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (إِنَّ الصِّدْقَ یَهْدِی إِلَى الْبِرِّ.... وَإِنَّ الْکَذِبَ یَهْدِی إِلَى الْفُجُورِ = مسلم حدیث 4719) راستگوئی انسان را به سوی نیکی و خوبی راهنمائی می کند ..... وهمانا دروغگوئی انسان را بسوی بیحائی و خلافکاری سوق می دهد.
5-عشق نباید بنابر احساسات زود گذرشروع شده و ادامه پیدا کند.زیرا احساسات زود گذراست و چیز زود گذر نمی تواند دوام پذیر بوده و بنیاد یک چیز را محکم نگه داری نماید.
6 - هدف از عشق ازدواج با فرد باشد نه عیاشی و خوشگذرانی نمودن زیرا اسلام فقط آنجائی فرد را مجاز می گذارد که عاشق و علاقمند به جنس مخالف شود که هدف نهائی فرد ازدواج با معشوقه باشد نه اغراض و اهداف نامشروع .
خلاصه اینکه فرد می تواند عاشق جنس مخالفش شود بشرطیکه (باچشم چرانی نامشروع شروع نکرده، باعث آبروریزی نگشته ، اهداف نامشروع در آن نبوده، صادقانه بوده، احساساتی نبوده و هدف نهائی از آن ازدواج باشد)
جواب قسمت (2): اما اینکه فردی با وعدهای دروغین جنس مخالفش را فریب می دهد این حرام و ناجائز است زیرا رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: از من نیست کسی که فریب می هد. و این را باید دانست که چیزی که با فریب شروع شده هر گز دوام پذیر نخواهد بود و بنیاد آن بزودی زود از هم خواهد گسیخت.
جواب قسمت (3): اما اینکه فرد معشوقه خویش را می دزدد این از دوحالت خالی نیست :
1- یا اینکه پدر و مادر آن معشوقه از جریان بی خبر اندویا ناراض اند و این عاشق می خواهد بدون آگاهی آنها؛ معشوقه را دزدی نموده تا بعدها آنها مجبور شوند که این معشوقه را به نکاح او درآورند، این کار از نظر شرعی ناجایز است و باعث خدشه دار شدن وجه ی مردمی طرفین و خانواده و اقوام طرفین می شود.
2 - ویا اینکه هدف عاشقی که معشوقه اش را می دزد؛ فریبکاری است و می خواهد چند صبای با آن عیّاشی نموده سپس آن را رها نموده و به دنبال کسی دیگری بیفتد، این جرمش به درجه ها بالاتر از نوع اول است و در اسلام برای این افراد تنبیهات سخت تری در نظر گرفته شده است و این باعث آبروریزی بیشتری برای طرفین و خانواده و اقوام طرفین می گردد.
(بارالهی؛ جوانان ما را عاشق نگردان و اگر عاشق نمودی عاقل گردان)
کی (لامذهب) و کی با (مذهب)
برادرعزیز و گرامی از بنده چنین درخواست نمودند:
سلام علیکم لطفا حدیث زیر را برای ما شرح و توضیح دهید این حدیث در شان چه کسانی است؟ آیا در مورد اهل حدیث امروزی است که لامذهب هستند وبین مردم اختلاف می اندازند وحدیث هایی به ما می گویند که نه ما شنیدیم نه آبا واجداد ما؟
عن أَبی هُرَیْرَةَ قال قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَکُونُ فِی آخِرِ الزَّمَانِ دَجَّالُونَ کَذَّابُونَ یَأْتُونَکُمْ مِنْ الْأَحَادِیثِ بِمَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُکُمْ فَإِیَّاکُمْ وَإِیَّاهُمْ لَا یُضِلُّونَکُمْ وَلَا یَفْتِنُونَکُمْ . رواه مسلم
جواب: خدمت این برادر عزیز و گرامی عرض کنم علیکم السلام و رحمة الله وبرکاته .
برادر عزیز و گرامی ؛ چشم؛ ان شاء الله وتعالی و بتوفیق الله تعالی وعونه این حدیث را برای شما شرح و توضیح خواهم وبعد به سوالاتی را که مطرح نموده اید نیز پاسخ خواهم داد .
الفاظ حدیث : عن أَبی هُرَیْرَةَ قال قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَکُونُ فِی آخِرِ الزَّمَانِ دَجَّالُونَ کَذَّابُونَ یَأْتُونَکُمْ مِنْ الْأَحَادِیثِ بِمَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُکُمْ فَإِیَّاکُمْ وَإِیَّاهُمْ لَا یُضِلُّونَکُمْ وَلَا یَفْتِنُونَکُمْ
(این حدیث را امام مسلم درمقدمه صحیح مسلم)
ترجمه حدیث:از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: در آخر الزمان یعنی نزدیک به قیامت دغل بازان بسیاردروغگوئی خواهند آمد که احادیثی را برایتان می آورند که نه شما شنیده اید و نه پدرانتان پس شما از آنها بر حذر و دور باشید و آنها را از خود دور بدارید تا اینکه شما را گمراه نکنند و شما را به فتنه نیندازند.
توضیح و شرح حدیث : ما اگر به الفاظ این حدیث دقت نمائیم حقیقت این حدیث و اینکه هدف پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم چه کسانی اند بر ما واضح خواهد شد لذا بیاییم جملات این حدیث را تک تک مورد بررسی و تحقیق قرار دهیم تا حقیقت برای ما واضح شود و خدای نا خواسته از حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم برداشت بد و نادرست نکرده باشیم ویا اینکه بنا بر تعصبات مذهبی و فکری حدیث را توجیح نادرست ننموده باشیم که این خود گناهی است بس بزرگ.
(1)در این حدیث آمده (یَکُونُ فِی آخِرِ الزَّمَانِ....) یعنی: در آخر الزمان یعنی نزدیک به قیامت....، چنانچه در روایت قبل از این روایت در صحیح مسلم از ابوهریره روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (سَیَکُونُ فِی آخِرِ أُمَّتِی....) یعنی : در پایان امت من خواهد آمد.....
(2) در این حدیث آمده : (دَجَّالُونَ) امام نووی در شرح این کلمه می فرماید: یعنی: کسانی که حق را با باطلانش می پوشانند، لذا در این کلمه دو چیز است: 1- بیانگران این نوع احادیث اهل باطل اند 2 - هدفشان پوشاندن حق با نظریات باطل شان است.
(3) در این حدیث آمده : (کَذَّابُونَ) یعنی : بسیاردروغگو، یعنی بیانگران این نوع احادیث بسیار دروغگو اند.
(4)در این حدیث آمده: (یَأْتُونَکُمْ مِنْ الْأَحَادِیثِ) یعنی : احادیثی را ازدروغ و از نزد خویش بدون ثبوت از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم می آورند. زیرا اگر احادیثی که از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ثابت است بیاورند که ایرادی ندارد که هیچ بلکه باعث اجر و ثواب نیزمی شوند، همانگونه که تمام محدثین احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم را روایت نمودند و خود رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ما را تشویق و ترغیب به رساندن احادیث به دیگران نموده اند.
(5)در این حدیث آمده:(بِمَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُکُمْ) یعنی: این احادیث را نه شما شنیده اید و نه پدرانتان یعنی: احادیث دروغینی است که در زمان حاضر و گذشته کسی این احادیث را نشنیده است ، هدف این نیست که من و تو ویا پدر من وتو نشنیده باشند زیرا ای چه بسا افراد بسیارزیادی در جامعه وجود دارند که حتی احادیث متواتر را هم نشنیده اند و حدودا بیشتر از نیمی از افراد جامعه ما پنجاه در صد احادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم که در بخاری و مسلم و بسیاری از کتب حدیثی و با سندهای صحیح آمده نشنیده اند.
(6) در این حدیث آمده: (فَإِیَّاکُمْ وَإِیَّاهُمْ لَا یُضِلُّونَکُمْ وَلَا یَفْتِنُونَکُمْ) یعنی :پس شما از آنها بر حذر و دور باشید و آنها را از خود دور بدارید تا اینکه شما را گمراه نکنند و شما را به فتنه نیندازند. از این قسمت حدیث مشخص می شود که این نوع افراد گمراه و فتنه گراند و می خواهند اهل اسلام را نیز گمراه نموده وبه فتنه بکشانند.
حالا که به اینجای بحث رسیدم باید به این مطلب اشاره و از آن بحث نمایم که از کجا معلوم شد که معنای حدیث اینگونه است که بنده بیان نموده ام ، لذا بنده مناسب می دانم که دلائل این را نیز بیان نمایم لذا در این باره به دلائل نیز توجه فرمایید:
اولا:هر کس به دقت به الفاظ این حدیث توجه دهد خود بخود همان مطلبی را می فهمد که بنده بیان نمودم زیرا حدیث همین مطلب را بیان می کند و نه چیزدیگری را .
ثانیا:امام مسلم این حدیث را در مقدمه کتاب صحیح مسلم در بحث اینکه فرد باید درگرفت و یادگیری حدیث محتاط باشد و از راویان ضعیف و متروک روایت نکند؛ ذکر نموده است.
ثالثا:امام مسلم بعد از این حدیث ، از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایتی را ذکر می کند که معنای این حدیث را واضح می نماید:
(قَالَ عَبْدُ اللَّهِ إِنَّ الشَّیْطَانَ لِیَتَمَثَّلُ فِی صُورَةِ الرَّجُلِ فَیَأْتِی الْقَوْمَ فَیُحَدِّثُهُمْ بِالْحَدِیثِ مِنْ الْکَذِبِ فَیَتَفَرَّقُونَ فَیَقُولُ الرَّجُلُ مِنْهُمْ سَمِعْتُ رَجُلًا أَعْرِفُ وَجْهَهُ وَلَا أَدْرِی مَا اسْمُهُ یُحَدِّثُ)
یعنی :عبدالله بن مسعود رضی الله عنه فرمودند: همانا شیطان به شکل مردی نمایان می شود و به نزد افرادی می رود و برای آنها احادیث دروغین بیان می نماید و سپس افراد حاضر در جلسه پراکنده می شوند و یکی از آنها می گوید : من از مردی که (اگر ببینم ) چهره اش را می شناسم ولی نامش را نمی دانم شنیدم که چنین احادیثی را بیان می کرد.
رابعا:امام نووی زمانیکه می خواهد این حدیث را شرح نماید قبل از این حدیث و احادیث دیگری که در این باره آمده چنین بابی را می بندد (بَاب النَّهْیِ عَنْ الرِّوَایَةِ عَنْ الضُّعَفَاءِ وَالِاحْتِیَاطِ فِی تَحَمُّلِهَا) یعنی: باب ممانعت از اینکه از راویان ضعیف روایت شود وباید در یادگیری احادیث از آنها فرد احتیاط کند.
پس معلوم شد که هدف این حدیث این است که در نزدیکی قیامت افراد گمراهی خواهند آمد که برای گمراه نمودن و به فتنه انداختن مسلمانان، احادیث دروغینی را درست نموده به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نسبت خواهند داد که هیچ کس از امت اسلامی و آنها را نشنیده اند.
بعد از شرح و توضیح این حدیث مناسب می دانم که به سوالاتی که بنا برهمین حدیث در ذهن این برادر آمده و مطرح نموده اند را نیز پاسخ دهم :
(1) این حدیث در شأن چه کسانی است؟
جواب : اگر به مطلب بالا که در آن شرح و توضیح حدیث بیان شده دقت نمایید مفصلا جواب این سوال داده شده است.
(2) آیا در مورد اهل حدیث امروزی است که لامذهب هستند وبین مردم اختلاف می اندازند وحدیث هایی به ما می گویند که نه ما شنیدیم نه آبا واجداد ما؟
در جواب این سوال برادر عزیز و گرامیم باید به چند قسمت از این سوال جداگانه پاسخ داد تا حقیقت امر واضح گردد:
1-ایشان پرسیدند که آیا این حدیث در مورد اهل حدیث امروزی است؟
در جواب باید گفت : نخیر برادر عزیز و گرامی اما دلائل این نخیر از قرار زیر است :
اولا:اهل حدیث (دجال و کذاب) نیستند و هر کس انصاف را رعایت نموده و بدون از تعصبات مذهبی و فکری به این قضیه نگاه نماید و با اهل حدیث در ارتباط باشد این جریان برایش از روز هم روشن تر خواهد شد که اهل حدیث هر گز (دجال و کذاب) نیستند که هیچ ؛ بلکه با دروغگوئی در دین و دروغگویان نیزبسیار مخالف اند.
ثانیا:اهل حدیث ،احادیثی از طرف خویش نساخته و روایات دروغینی را برای مردم نمی آورند بلکه احادیثی که در کتب معتبر اهل سنت همانند بخاری و مسلم ودیگر کتب حدیثی با سندها صحیح آمده را برای مردم بیان می دارند و هر یک از این کتابها سابقه هزار ساله و یا حتی بیشتر را داراست .
ثالثا:اهل حدیث امروزی و اهل حدیث دیروزی نداریم هرکس که بدور از تعصبات مذهبی از احادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم پیروی کند به او اهل حدیث گویند به همین خاطر در کتب تاریخی به مذهب امام احمد و امام شافعی و بعض دیگر ائمه رحمهم الله مذهب اهل حدیث گفته شده است .
رابعا: به اهل حدیث (لامذهب) گفتن دو بعد دارد:
1- یک اینکه چون اینها ازائمه چهارگانه و یا هیچ کس دیگری تقلید نمی کنند و پایبند کتاب الله وسنت صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم اند؛ لذا اینها (لامذهب) اند، اگر هدف از (لامذهب) این است ؛پس نه تنها (اهل حدیث)بلکه هر اهل تحقیقی (لامذهب) است .
2 - بعد دیگر این قضیه که عموما افرادی که این لفظ را بر (اهل حدیث) اطلاق می کنند هدفشان از (لامذهب) (لادین) است یعنی اهل حدیث را والعیاذ بالله کافر و بی دین می دانند ، این یک تند روی و تعصب است و این بسیار خطرناک است که انسان برادردینی خویش را بنا بر اختلاف سلیقه و تعصبات فرقه ای تکفیر کند ، در روایت بخاری و دیگر کتب حدیثی آمده که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: هرکس برادرش را تکفیر کند در حالیکه کافر نباشد کفر به خوداو بر خواهد گشت.
خامسا:آیا اهل حدیث در میان مردم اختلاف می اندازند؟! بنده در جواب می گویم اگر هدف شما این است که اهل حدیث باعث اختلاف در میان امت شده این واقعیت ندارد،زیرا رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: که امت من به هفتاد و سه فرقه می شود که هفتاد دو آن به جهنم می رود و فقط یک فرقه به بهشت می رود و آن فرقه ای که بر روشی باشد که من ویارانم بر آن هستیم . لذا این اختلاف در میان امت بوده و خواهد بود وهیچ ربطی به اهل حدیث ندارد.
ولی ناگفته نماند که اهل حدیث اختلاف نمی اندازد بلکه مخالفین باعث اختلاف می شوند برای واضح شدن این سخن به این مثال توجه فرمایید : بعنوان مثال یک فرد اهل حدیثی در یک روستائی می گوید که رفع الیدین در نماز سنت است و من بخاطر انجام سنت در نماز رفع الیدین می کنم هرکس رفع الیدین کند ثواب دارد زیرا رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: در هر رفع الیدین در مقابل هر انگشت ده نیکی به فرد داده می شود یعنی در هر رفع الیدین صد نیکی به فرد داده می شود. ولی اگر کسی هم رفع الیدین نکرد نمازش صحیح است ولی از این اجر وثواب محروم شده است در مقابل فردی بلند می شود و می گوید که نخیر رفع الیدین منسوخ است واین عمل را هر کس انجام دهد اوگمره است و نباید با او سلام علیک کرد و....
حالا دقت کنید که اهل حدیث اختلاف آورد یا مخالف با آن ، برادر عزیز هیچ گاه عمل به حدیث اختلاف نمی آورد آنچه باعث اختلاف می شود بدعات ،خرافات و مخالفت با کتاب الله وسنت صحیح رسوالله صلی الله علیه وآله وسلم است وبس.
سادسا:اینکه احادیثی که اهل حدیث می گویند شما نشنیده و آبا و اجداد شما نشنیده اند چند علت دارد:
1 - به شما نگفته اند .
2 - وشما هم تحقیق نکرده اید .
و..دها دلائل دیگر که بیان آنها مطلب را به درازا می کشاند و اینجا جای بیانش نیست ، امیدوارم که از جانب بنده همین اندازه شرح وتوضیح برای این حدیث کافی باشد، ولی شما برای تحقیق بیشتر می توانید از علماء و اهل این فن سوال کنید وامیدوارم که ان شاءالله تعالی با تحقیق وبرسی ؛ بهترین ودرسترین جواب را برای سوالتان دریافت نمایید.
در پایان باید گفت : برادر عزیز وگرامی هماگونه که درمیان افراد هر فرقه و مذهبی خوب وبد وجود دارد در میان اهل حدیث نیز افراد خوب وبد هر دونوع وجود دارد ولی آنچه مهم است فکراست نه که افراد؛ و فکر اهل حدیث که همان (بازگشت به قرآن کتاب الله و سنت صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در روشنی فهم سلف صالح باشد)، بهترین فکر است و هر مسلمان اهل تحقیق و بدون تعصبی این را قبول دارد خواه خودش را اهل حدیث بداند و یا نداند ، زیرا اسم و لقب مهم نیست مهم فکر وایده است .
(بارالهی اگر این جوابی را که بنده برای این برادر عزیز و گرامی نوشتم درست است فضل و کرم تواست وبس، و اگر در آن اشتباهی وجود دارد از من وشیطان است و الله ورسولش از آن بری اند)
آیا رنگ و زیبائی دراسلام معیار برتری است؟
جواب: در اسلام زیبائی جسمی معیار برتری در میان مردم نیست، همانا معیاری که بر اساس آن برتری حاصل می گردد تقوی و پرهیزگاری است، الله متعال در سوره حجرات آیه (13) در این باره می فرماید: ( یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ) .
یعنی: ای مردم ما شما را ازیک زن و مرد آفریدیم و شما را به صورت طائفه ها و قبائل گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید، همانا با شرافت ترین تان در نزد الله پرهیزگارترین تان است ، همانا الله بسیار دانا و آگاه است .
آری دین اسلام آمده تا اساس تعاملی که برمنوال شکل و ظاهر وبدون درنظر گرفتن آنچه که شریعت آن را مهم دانسته که همان تقوا و پرهیزگاری باشد، را تصحیح نماید.
در این باره احادیث زیادی آمده است که می شود به این روایتی که ابوهریره رضی الله عنه روایت نموده ودر صحیح مسلم آمده است اشاره نمود ؛ رسول الله علیه وآله وسلم می فرماید: إِنَّ اللَّهَ لا یَنْظُرُ إِلَى صُوَرِکُمْ وَأَمْوَالِکُم وَلَکِنْ یَنْظُرُ إِلَى قُلُوبِکُمْ وَأَعْمَالِکُم ْ . یعنی : الله به چهرها و اموالتان نگاه نمی کند ولیکن به دلها و کردارتان نگاه می کند.
آیا یک فرد تازه مسلمان فرائضی که در دوران کفر ترک
نموده قضائی بیاورد؟
جواب:فرد تازه مسلمانی که تازه مشرف به اسلام شده نماز، روزه،زکات (و دیگر عبادات و فرائضی)را که در دوران کفرش ترک نموده قضائی نمی آورد زیرا الله متعال در سوره أنفال آیه (38) می فرماید: (قُلْ لِلَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ یَنْتَهُوا یُغْفَرْ لَهُمْ مَا قَدْ سَلَفَ...)یعنی :به کافران بگو اگر (از کفرشان)باز آیند (و مشرف به اسلام شوند، الله)گناهان گذشته آنان را برایشان می بخشد (و معاف می کند). ودرروایت(173)صحیح مسلم آمده که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:(أَنَّ الْإِسْلَامَ یَهْدِمُ مَا کَانَ قَبْلَهُ) یعنی : اسلام گناهان پیش از خود را از بین می برد. (نکته دیگر اینکه)رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به هیچ یک از تازه مسلمانها دستور نمی دادند که شعائراسلامی را که در دوران کفرشان ترک نموده اند قضائی بیاورند.
زن در اسلام چه جایگاهی دارد؟
جواب : اسلام اززن بعنوان یک مادر،(همسر) ،دختر
و خواهر احترام واکرام نموده است، اما اینکه بعنوان
یک مادر از او احترام گرفته ابوهریره رضی الله تعالى عنه می فرماید : فردی به نزد رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم آمده وبه ایشان گفت :از تمام انسانها چه کسی مستحق تر است تا من با اوخوش رفتاری کنم ؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: مادرت ،آن فرد دوباره گفت: سپس چه کسی ؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: مادرت ،آن فرد برای بارسوم گفت: سپس چه کسی ؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: مادرت ،آن فرد برای بارچهارم گفت: سپس چه کسی ؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: پدرت " .
(این حدیث رابخاری ( 5626 ) ، ومسلم ( 2548 )
روایت نموده اند .
واما اینکه اسلام بعنوان یک (خواهر) ودختر از زن احترام نموده از ابوسعیدخدری رضی الله عنه روایت است رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم فرمودند: هر کس سه خواهر ویا سه دختر و یا دو خواهر ویا دودختر داشته باشد ونسبت به آنها ازالله ترسیده و با آنها رفتاری خوب داشته باشد به بهشت خواهند رفت .
این حدیث را ابن حبان در صحیح خویش ( 2 / 190 ) روایت نموده است.
واما اینکه اسلام از زن بعنوان یک همسر احترام گرفته است ازعائشه رضی الله عنها روایت است که رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم فرمودند: بهترین تان کسی است که با خانواده وخانمش خوب ترین باشد و من از نظر رفتاری خوب ترینتان نسبت با خانمم هستم"
این حدیث را ترمذی( 3895 ) روایت نموده و آن را
حسن قرار داده است .
روش علاج کسی که نظر وچشم شده است
برادری درخواست نمودند تا در باره چشم زخم ، روش درمان آن،ودرمان کسی که چشم تندی دارد ، روش رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم و صحابه رضی الله عنهم را در این باره را توضیح داده بیان نمایم لذا برای واضح شدن این جریان ادامه مطلب را به دقت مطالعه فرمایید:
چشم زخم واقعیت دارد و خرافات نیست و برای همین هم اسلام این جریان را یک واقعیت دانسته و برای علاج آن دستورات مهمی را صادر نموده که ما به ترتیب زیر بیان می نمائیم :
1 - چشم کردن دیگران گناه است .
2 - هرگاه فردی را دیدیدم که می دانستیم که او چشم می کند فورا (اعوذ بالله ) بگوئیم واز خداوند بخواهیم که ما را از شر چشم زخم او محفوظ بدارد.
3 - هر کس که عادت چشم نمودن دارد هرگاه چیزی را دید که شاید نظر و چشم کند (بارک الله) بگوید وبا گفتن این کلمه چشم نمودنش موثر واقع نمی شود.
4 - اگرچشم کننده را دانستیم از او بخواهیم تا در ظرفی وضو گرفته ویا اینکه غسل نماید و سپس از آن آبی که از بدن او در آن ظرف جمع شده از پشت؛ بر سر و پشت نظر شونده ریخته و ظرف آب را واژگون کنیم با این روش ان شاء الله نظر شونده خوب خواهد شد .
5 -اگرکسی و یا چیزی چشم شد و ما چشم کننده را ندانستیم که کیست ویا اینکه دانستیم ولی بنا بر دلائلی نمی شد که به او بگوییم که غسل کند ویا اینکه وضو بگیرد در آن وقت باید که فرد و یا چیزی که نظرشده است را با خواندن آیاتی از قرآن دم کنیم .
برای اثبات مسائل فوق به احادیث و روایات صحیح زیر توجه فرمایید:
در ابن ماجه آمده است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:ازشرچشم زخم به الله متعال پناه ببرید زیرا چشم زخم واقعیت دارد.
ودر کتاب الطب صحیح بخاری باب رقیة العین از زینب دختر ابوسلمه رضی الله عنهما چنین روایت شده که ایشان فرمودند:ام سلمه رضی الله عنها می گویند: که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در خانه ایشان دختری را دیدند که درچهره اش زرد رنگی است فرمودند: از کسی درخواست نمایید تا این (دختر)را دم کند زیرا این (دختر) چشم شده است.
استاد آلبانی رحمه الله علیه در " السلسلة الصحیحة " 6 / 148از إمام مالک ( 3 / 118 - 119 ) و ابن حبان فی " صحیح خویش " ( 1424 - موارد ) روایت نموده که أبو أمامة بن سهل بن حنیف فرمودند : پدرم سهل بن حنیف در مکان (الخرار ) جبه ای که بتن داشتند کشیده تا اینکه غسل نمایند ،که عامربن ربیعه ایشان را دیدند ،وسهل مردی سفید پوست و زیبا پوستی بودند ، ربیعه بن عامر گفت : من تا به امروزچنین پوستی ندیدم حتی پوست دختران باکره هم اینگونه نیست! (روای) می گوید : سهل درهمانجا تب نمود، و تبش نیز شدید شد به رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم خبر دادند که سهل تب نموده وتبش هم شدید است ونمی تواند با شما برود رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم تشریف آوردند، سهل جریان غسل خود و گفته عامر را بیان نمود در آن وقت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: چرا یکی از شما برادرش را می کشد! چرا دعای برکت ننمودی؟ (یعنی چرا بارک الله نگفتی؟ ) همانا چشم زخم واقعیت دارد برایش وضو بگیر ،عامر وضوگرفت (و از آب وضوی عامر بر سهل ریخته شد) ، سهل راحت شده از بیماری خوب شد و بهمرا رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم رفت ودرحالیکه هیچ بیماری نداشتند یعنی کاملا خوب شده بودند.
ودرصحیح مسلم کتاب السلام باب الطب والمرض و الرقی چنین آمده که ابن عباس رضی الله عنهما روایت نموده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: چشم زخم واقعیت دارد و(بفرض مثال) اگر چیزی می توانست که از تقدیر سبقت گیرد هر آیینه چشم زخم سبقت می گرفت و هرگاه (کسی شما را متهم نمود که شما او را چشم نمودید و) از شما درخواست غسل نمود پس حتما غسل نمایید.
درپایان مناسب می دانم که به یک نکته بسیار مهم اشاره کنم و آن اینکه هر کس می خواهد که از چشم زخم و تمام بلایا ومصیبتها در امان به ماند به هر کجا که رفت قبل از همه این دعا را بخواند (أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ) یعنی به سخنان کامل الله از شر هر آنچه که آفریده است پناه می برم ، واگر فردی این دعا را بخواند تا زمانیکه در آنجا باشد ازتمام بلایا در امان می ماند دلیل این مطلب روایتی است که امام مسلم در کتاب الذکر و الدعاء والتوبة و الاستغفار باب فی التعوذ من سوءالقضاء درک الشقاء و غیره از خوله دختر حکیم سلمیه رضی الله عنها چنین نقل نموده که ایشان فرمودند من از رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم شنیدم که می فرمایند: هر کس به جائی برود و سپس بگوید :(أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ)یعنی به سخنان کامل الله از شر هر آنچه که آفریده است پناه می برم، هیچ چیزی نمی تواند به او ضرر برساند تا زمانیکه از آنجا برود.یعنی تا هروقتی که در آنجا باشد بفضل و کرم الهی از بلایا ومصیبتها محفوظ خواهد بود .
حدیث بیست و ششم اربعین نووی
عن أَبی هُرَیْرَةَ قال قال رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ : کُلُّ سُلَامَى مِنْ النَّاسِ عَلَیْهِ صَدَقَةٌ کُلَّ یَوْمٍ تَطْلُعُ فِیهِ الشَّمْسُ قَالَ تَعْدِلُ بَیْنَ الِاثْنَیْنِ صَدَقَةٌ وَتُعِینُ الرَّجُلَ فِی دَابَّتِهِ فَتَحْمِلُهُ عَلَیْهَا أَوْ تَرْفَعُ لَهُ عَلَیْهَا مَتَاعَهُ صَدَقَةٌ قَالَ وَالْکَلِمَةُ الطَّیِّبَةُ صَدَقَةٌ وَکُلُّ خُطْوَةٍ تَمْشِیهَا إِلَى الصَّلَاةِ صَدَقَةٌ وَتُمِیطُ الْأَذَى عَنْ الطَّرِیقِ صَدَقَةٌ (متفق علیه)
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: بر هر بندی از انسان در هرروزی که خورشید طلوع می کند یک صدقه است (سپس) فرمودند: اینکه در میان دو فرد انصافی می کنی صدقه است و اینکه با فردی کمک می کنی و او را بر سواریش سوار می کنی ویا بار آن را بر او بلند می کنی صدقه است و فرمودند: سخن نیک وپاک صدقه است و هر گامی که با آن به سوی نماز می روی صدقه است و اینکه چیزهای تکلیف ده را از راه دورمی کنی صدقه است .
(این حدیث را بخاری و مسلم روایت نموده اند)
حدیث بیست و پنجم اربعین نووی
عَنْ أَبِی ذَرّ أَنَّ نَاسًا مِنْ أَصْحَابِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالُوا لِلنَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَا رَسُولَ اللَّهِ ذَهَبَ أَهْلُ الدُّثُورِ بِالْأُجُورِ یُصَلُّونَ کَمَا نُصَلِّی وَیَصُومُونَ کَمَا نَصُومُ وَیَتَصَدَّقُونَ بِفُضُولِ أَمْوَالِهِمْ قَالَ أَوَ لَیْسَ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ مَا تَصَّدَّقُونَ إِنَّ بِکُلِّ تَسْبِیحَةٍ صَدَقَةً وَکُلِّ تَکْبِیرَةٍ صَدَقَةً وَکُلِّ تَحْمِیدَةٍ صَدَقَةً وَکُلِّ تَهْلِیلَةٍ صَدَقَةً وَأَمْرٌ بِالْمَعْرُوفِ صَدَقَةٌ وَنَهْیٌ عَنْ مُنْکَرٍ صَدَقَةٌ وَفِی بُضْعِ أَحَدِکُمْ صَدَقَةٌ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ أَیَأتِی أَحَدُنَا شَهْوَتَهُ وَیَکُونُ لَهُ فِیهَا أَجْرٌ قَالَ أَرَأَیْتُمْ لَوْ وَضَعَهَا فِی حَرَامٍ أَکَانَ عَلَیْهِ فِیهَا وِزْرٌ فَکَذَلِکَ إِذَا وَضَعَهَا فِی الْحَلَالِ کَانَ لَهُ أَجْرًا (رواه مسلم)
از ابوذر رضی الله عنه فرمودند:افرادی از یاران پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم گفتند:ای رسول الله ثروتمندان ثوابها را بردند زیرا آنها همانگونه که ما نماز می خوانیم نماز می خوانند و روزه می گیرند همانگونه که ما روزه می گیریم و و ازاضافی اموالشان صدقه می دهند (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: آیا الله برایتان چیزی را قرار نداده که از آن صدقه بدهید همانا هرسبحان الله گفتنی صدقه است و هر الله اکبر گفتنی صدقه است و هر الحمد لله گفتنی صدقه است و هر لا اله الا الله گفتنی صدقه است وبه کار نیک دستور دادن و از کار بد ممانعت نمودن صدقه است و در شرمگاه هر یک از شما (در صورتی که با خانمش همبستر شود)صدقه است (صحابه) گفتند: آیا یکی از ما شهوتش را برآورده می کند برای او در این هم اجر و ثواب است ؟!(رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: شما به من بگویید: اگر (فردی) این شهوت را از طریق حرامی برآورده کند آیا برایش در این کارگناه هست؟ لذا اگر از طریق حلالی آن را برآورده کند برایش در آن اجر وثواب است .
(این حدیث را مسلم روایت نموده است)
حدیث بیست چهارم اربعین نووی
عَنْ رَبِیعَةَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ أَبِی إِدْرِیسَ الْخَوْلَانِیِّ عَنْ أَبِی ذَرٍّعَنْ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فِیمَا رَوَى عَنْ اللَّهِ تَبَارَکَ وَتَعَالَى أَنَّهُ قَالَ یَا عِبَادِی إِنِّی حَرَّمْتُ الظُّلْمَ عَلَى نَفْسِی وَجَعَلْتُهُ بَیْنَکُمْ مُحَرَّمًا فَلَا تَظَالَمُوا یَا عِبَادِی کُلُّکُمْ ضَالٌّ إِلَّا مَنْ هَدَیْتُهُ فَاسْتَهْدُونِی أَهْدِکُمْ یَا عِبَادِی کُلُّکُمْ جَائِعٌ إِلَّا مَنْ أَطْعَمْتُهُ فَاسْتَطْعِمُونِی أُطْعِمْکُمْ یَا عِبَادِی کُلُّکُمْ عَارٍ إِلَّا مَنْ کَسَوْتُهُ فَاسْتَکْسُونِی أَکْسُکُمْ یَاعِبَادِی إِنَّکُمْ تُخْطِئُونَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَأَنَا أَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا فَاسْتَغْفِرُونِی أَغْفِرْ لَکُمْ یَا عِبَادِی إِنَّکُمْ لَنْ تَبْلُغُوا ضَرِّی فَتَضُرُّونِی وَلَنْ تَبْلُغُوا نَفْعِی فَتَنْفَعُونِی یَا عِبَادِی لَوْ أَنَّ أَوَّلَکُمْ وَآخِرَکُمْ وَإِنْسَکُمْ وَجِنَّکُمْ کَانُوا عَلَى أَتْقَى قَلْبِ رَجُلٍ وَاحِدٍ مِنْکُمْ مَا زَادَ ذَلِکَ فِی مُلْکِی شَیْئًا یَا عِبَادِی لَوْ أَنَّ أَوَّلَکُمْ وَآخِرَکُمْ وَإِنْسَکُمْ وَجِنَّکُمْ کَانُوا عَلَى أَفْجَرِ قَلْبِ رَجُلٍ وَاحِدٍ مَا نَقَصَ ذَلِکَ مِنْ مُلْکِی شَیْئًا یَا عِبَادِی لَوْ أَنَّ أَوَّلَکُمْ وَآخِرَکُمْ وَإِنْسَکُمْ وَجِنَّکُمْ قَامُوا فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ فَسَأَلُونِی فَأَعْطَیْتُ کُلَّ إِنْسَانٍ مَسْأَلَتَهُ مَا نَقَصَ ذَلِکَ مِمَّا عِنْدِی إِلَّا کَمَا یَنْقُصُ الْمِخْیَطُ إِذَا أُدْخِلَ الْبَحْرَ یَا عِبَادِی إِنَّمَا هِیَ أَعْمَالُکُمْ أُحْصِیهَا لَکُمْ ثُمَّ أُوَفِّیکُمْ إِیَّاهَا فَمَنْ وَجَدَ خَیْرًا فَلْیَحْمَدْ اللَّهَ وَمَنْ وَجَدَ غَیْرَ ذَلِکَ فَلَا یَلُومَنَّ إِلَّا نَفْسَهُ. (رواه مسلم)
ابوذررضی الله عنه فرمودند که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم از الله تبارک وتعالی نقل نمودند که ایشان فرمودند: ای بندگان من من ظلم را بر خودم حرام قرار دادم و آن را در میان شما نیز حرام قرار داده ام لذا به یکدیگر ظلم نکنید، ای بندگان من همه شما گمراه اید مگر آنی که من هدایتش داده ام لذا از من هدایت بخواهید تا شما راهدایت نمایم ،و ای بندگان من همه تان گرسنه اید مگرآنی که به او خوراک داده ام پس از من خوراک بخواهید تا به شما خوراک بدهم، ای بندگان من همه تان لخت وبرهنه اید مگر آنی که پوشانده ام لذا از من طلب پوشش کنید تا من شما را بپوشانم ، ای بندگان من شما شب وروز گناه می کنید و فقط منم که تمام گناهان را می بخشم پس از من طلب آمرزش کنید تا شما ببخشم، ای بندگان من شما هر گز نمی توانید به من ضرری برسانید و هر گز هم نمی توانید به من نفعی برسانید، ای بندگان من اگر از اول تا به آخر و انس و جنتان بر دل (و همراه ) پرهیزگارترین فردی از شما باشید این در ملک من چیزی را اضافه نمی کند، ای بندگان من اگر از اول تا به آخر و انس و جنتان بر دل (و همراه) گناهکارترین فردی از شما باشید این از ملک من چیزی را کم نمی کند، ای بندگان من اگر از اول تا به آخر و انس و جنتان همه وهمه در یک مکان ایستاده و از من بخواهید ومن به هر انسانی آنچه را که می خواهد بدهم از آنچه که نزد من چیزی را کم نمی کند مگر به اندازه که یک سوزن زمانی که در دریا فرو برده می شود ،ای بندگان من این کردارتان است که بر شما حساب می کنم و سپس پاداش آنها را کامل به شما می دهم، لذا هر کس خوبی را دید پس باید ستایش الله را بگوید و هر کس غیرآن را یافت بجز خودش کس دیگری را ملامت نکند .
(این حدیث را مسلم روایت نموده است)