چرا علماء «عَدَد و عُدّة» را درجهاد شرط کردند؟

پرسش:  چرا علماء «عَدَد و عُدّة» را درجهاد شرط کردند، در حالیکه اکثر غزوات پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم؛ مسلمانان از کفار هم تعدادشان کمتر بوده و هم سلاحشان کم تر بوده است؟.

پاسخ : در بحث جهاد عَدَد «تعداد مناسبی از افراد» و عُدّة «ابزار و وسائل جنگی مناسب» داشتن ، ضروری است، چون این دو برای هر یک جنگ ضروری است، زیرا بدون این دو جنگ ممکن نیست، و الله متعال این دستور را داده اند، آنجایی که در سوره انفال آیه (60) فرموده اند:

وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ.

ترجمه: و برای آنان یعنی کفار؛ هر آنچه از توان و بستن (و داشتن) اسبان می توانید آماده گیری نمایید، تا با آن دشمن الله و دشمن خودتان و دیگرانی علاوه از اینها که شما آنها را نمی دانید و الله آنها را می داند؛ را بترسانید، و آنچه شما در راه الله خرج می کنید، الله پاداش کامل آن را به شما خواهد داد و در حالی که به شما ظلم نخواهد شد.

البته در این شک و تردیدی نیست که آنچه مسلمانان را در جنگ ها پیروز می گرداند، فضل و کرم الهی است، و اگر فضل و کرم الهی همراه نباشد، تعداد زیاد افراد و ابزار و وسائل مهم جنگی نیز کاری را پیش نخواهد برد و مشکلی را حل نخواهد کرد، و باعث شکست خواهد شد، الله متعال ىر سوره توبه آیه (25 و 26) می فرماید:

لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ فِی مَوَاطِنَ کَثِیرَةٍ وَیَوْمَ حُنَیْنٍ إِذْ أَعْجَبَتْکُمْ کَثْرَتُکُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْکُمْ شَیْئًا وَضَاقَتْ عَلَیْکُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّیْتُمْ مُدْبِرِینَ (*) ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَکِینَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِینَ وَأَنْزَلَ جُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا وَعَذَّبَ الَّذِینَ کَفَرُوا وَذَلِکَ جَزَاءُ الْکَافِرِینَ (*)

ترجمه: قطعا الله در جاهای زیادی و (همچنین) در روز (جنگ) حنین شما را یاری نمود، آنگاه که زیادی شما، شما را به خود پسندی و تعجب وا داشته بود، و این (تعداد زیاد شما) چیزی را از شما بی نیاز نگرداند، و زمین با و جود گشادیش برشما تنگ آمد و سپس شما پشت گردانده فرار نمودید، و سپس الله آرامشش را بر پیامبرش و بر مسلمانان فرو فرستاد و و سربازان (و لشکریان) که ندیدید را فرو فرستاد و کسانی که کفر نمودند را عذاب داد و این است سازی کافران.

ترجمه جامع الترمذی ،حدیث 61 تا 65

بَابُ مَا جَاءَ أَنَّهُ یُصَلِّی الصَّلَوَاتِ بِوُضُوءٍ وَاحِدٍ

بحث آنچه (در احادیث) آمده که (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم، تمام) نمازها را با یک وضو می خواندند.

61 - (صحیح) حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِیٍّ، عَنْ سُفْیَانَ، عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ مَرْثَدٍ، عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ بُرَیْدَةَ، عَنْ أَبِیهِ، قَالَ: «کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَتَوَضَّأُ لِکُلِّ صَلَاةٍ، فَلَمَّا کَانَ عَامُ الفَتْحِ صَلَّى الصَّلَوَاتِ کُلَّهَا بِوُضُوءٍ وَاحِدٍ وَمَسَحَ عَلَى خُفَّیْهِ»، فَقَالَ عُمَرُ: إِنَّکَ فَعَلْتَ شَیْئًا لَمْ تَکُنْ فَعَلْتَهُ، قَالَ: «عَمْدًا فَعَلْتُهُ».

ترجمه: بریده رضی الله عنه فرمودند: (عادت) پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم (بر این) بود که برای هز نماز وضو(ی تازه) می گرفتند، و چون سال فتح مکه تمام نمازهای (یک روز) را با یک وضوخواندند و(در هنگام وضوگرفتن) بر دو موزهشان مسح نمودند، عمر رضی الله عنه فرمودند: (ای رسول الله)همانا شما کاری را انجام دادید که قبلا انجام نمی دادید، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: بطور عمد و قصد این کار را انجام دادم.

عَنْ سُفْیَانَ الثَّوْرِیِّ، وَزَادَ فِیهِ: «تَوَضَّأَ مَرَّةً مَرَّةً».

ترجمه: سفیان ثوری رحمه الله این حدیث را روایت نموده و در آن اضافه نموده که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم «یکبار یکبار وضو گرفتند». یعنی: در وضو هر عضو را یکبار شستند.

عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ بُرَیْدَةَ: «أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ یَتَوَضَّأُ لِکُلِّ صَلَاةٍ».

ترجمه: سلیمان بن بریده رحمه الله روایت نمودند که همانا (عادت) پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم (براین) بود که برای هر نماز وضو می گرفتند.

(ضعیف) عَنْ ابْنِ عُمَرَ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «مَنْ تَوَضَّأَ عَلَى طُهْرٍ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِهِ عَشْرَ حَسَنَاتٍ».

ترجمه: ابن عمر رضی الله الله عنه روایت نمودند که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هرکس بر پاکی (و با وجود اینکه وضو دارد) وضو بگیرد، الله (متعال) با این وضو برایش ده نیکی می نویسد.

(صحیح) وَفِی البَابِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، «أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ صَلَّى الظُّهْرَ وَالعَصْرَ بِوُضُوءٍ وَاحِدٍ».

ترجمه: دراین باره از جابر بن عبدالله رضی الله عنه روایت شده که همانا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نماز ظهر و عصر را با یک وضو خواندند.

بَابٌ فِی وُضُوءِ الرَّجُلِ وَالمَرْأَةِ مِنْ إِنَاءٍ وَاحِدٍ

ترجمه: بحثی در باره وضو گرفتن مرد و زن از یک ظرف (آب).

62 - (صحیح) حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِی عُمَرَ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْیَانُ بْنُ عُیَیْنَةَ، عَنْ عَمْرِو بْنِ دِینَارٍ، عَنْ أَبِی الشَّعْثَاءِ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: حَدَّثَتْنِی مَیْمُونَةُ قَالَتْ: «کُنْتُ أَغْتَسِلُ أَنَا وَرَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ مِنْ إِنَاءٍ وَاحِدٍ مِنَ الْجَنَابَةِ».

ترجمه: میمونه رضی الله عنها فرمودند: من و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودیم که از یک ظرف آب (برداشته و) غسل جنابت می کردیم.

بَابٌ فِی کَرَاهِیَةِ فَضْلِ طَهُورِ المَرْأَةِ

ترجمه: بحثی در باره کراهیت استفاده از آب باقی مانده از وضو و یا غسل زن.

63 - (صحیح) حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَیْلَانَ، قَالَ: حَدَّثَنَا وَکِیعٌ، عَنْ سُفْیَانَ، عَنْ سُلَیْمَانَ التَّیْمِیِّ، عَنْ أَبِی حَاجِبٍ، عَنْ رَجُلٍ، مِنْ بَنِی غِفَارٍ، قَالَ: «نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عَنْ فَضْلِ طَهُورِ المَرْأَةِ».

ترجمه: مردی از بنی غفار (بنام حکم بن عمرو غفاری رضی الله عنه) فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم استفاده از آب باقی مانده از وضو و یا غسل زن را (برای مرد) ممانعت نموده است.

64 - (صحیح) حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، وَمَحْمُودُ بْنُ غَیْلَانَ، قَالَا: حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، عَنْ شُعْبَةَ، عَنْ عَاصِمٍ، قَال: سَمِعْتُ أَبَا حَاجِبٍ یُحَدِّثُ، عَنْ الحَکَمِ بْنِ عَمْرٍو الغِفَارِیِّ: " أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ نَهَى أَنْ یَتَوَضَّأَ الرَّجُلُ بِفَضْلِ طَهُورِ المَرْأَةِ - أَوْ قَالَ: بِسُؤْرِهَا - ".

ترجمه: حکم بن عمرو غفاری (رضی الله عنه) فرمودند: همانا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ممانعت نموده از اینکه مرد با آب باقی مانده از وضو و یا غسل زن وضو بگیرد، و یا گفته : از پس خورآن.

(صحیح) وقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ فِی حَدِیثِهِ: «نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَنْ یَتَوَضَّأَ الرَّجُلُ بِفَضْلِ طَهُورِ المَرْأَةِ»، وَلَمْ یَشُکَّ فِیهِ مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ

ترجمه: ولی محمّد بن بشّار رحمه الله در روایتش گفته: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ممانعت نموده از اینکه مرد با آب باقی مانده از وضو و یا غسل زن وضو بگیرد، و محمّد بن بشّار در روایت شک ننموده است.

بَابُ الرُّخْصَةِ فِی ذَلِکَ

بحث رخصتی در این باره

65 - (صحیح) حَدَّثَنَا قُتَیْبَةُ قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ، عَنْ سِمَاکِ بْنِ حَرْبٍ، عَنْ عِکْرِمَةَ، عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: اغْتَسَلَ بَعْضُ أَزْوَاجِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فِی جَفْنَةٍ، فَأَرَادَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَنْ یَتَوَضَّأَ مِنْهُ، فَقَالَتْ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنِّی کُنْتُ جُنُبًا، فَقَالَ: «إِنَّ المَاءَ لَا یُجْنِبُ».

ترجمه: ابن عباس رضی الله عنه فرمودند: برخی از خانم های پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم از کاسه بزرگی آب برداشته و غسل نمودند، سپس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم خواستند(از آب باقی مانده در آن کاسه) وضو بگیرند، (آن خانم) گفتند: ای رسول الله، همانا من جنب بودم (و دست به این آب زده و ازآن گرفته غسل نمودم، رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا آب که جنب نمی گردد.

ربا چیست و ربا خوار کیست؟

پرسش:  ربا چیست و ربا خوار کیست؟

پاسخ: ربا در لغت عربی به معنای اضافه و زیادی گویند، ولی در جریان مالی مراد از اصل سرمایه و رأس المال بیشترگرفتن است.

ربا و یا همان سود در اسلام بر دو قسم است:

1 - ربای نسیه، همان پول و مال اضافی است که طلبکار بنا بردیر گرفتن قرضش از بدهکارمی گیرد، در باره حرمت این نوع ربا به حدیث (1596) صحیح مسلم توجه نمایید.

عَنْ أُسَامَة بْن زَیْدٍ، أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: «إِنَّمَا الرِّبَا فِی النَّسِیئَةِ».

ترجمه: اسامه بن زید رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت نمودند که ایشان فرمودند: همانا ربا در نسیه است.

2 - ربای فضل؛ ربائی است که در معاملات پولی و برخی از مواد های غذایی صورت می گیرد، همانند معامله یک گرم طلا با دو گرم طلا و یا معامله یک کیلوی گندم با دو کیلوی گندم، این نوع ربا که به آن ربای فضل گفته می شود، این نوع ربا نیز حرام است، همانگونه که در حدیث (1584) صحیح مسلم این چنین آمده است:

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «الذَّهَبُ بِالذَّهَبِ، وَالْفِضَّةُ بِالْفِضَّةِ، وَالْبُرُّ بِالْبُرِّ، وَالشَّعِیرُ بِالشَّعِیرِ، وَالتَّمْرُ بِالتَّمْرِ، وَالْمِلْحُ بِالْمِلْحِ، مِثْلًا بِمِثْلٍ، یَدًا بِیَدٍ، فَمَنْ زَادَ، أَوِ اسْتَزَادَ، فَقَدْ أَرْبَى، الْآخِذُ وَالْمُعْطِی فِیهِ سَوَاءٌ».

ترجمه: ابوسعید خدری رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (زمانی که) طلا با طلا، و نقره با نقره، و گندم با گندم، و جو با جو، و خرما با خرما، و نمک با نمک (معامله می شوند) باید برابر و نقدی باشند، لذا هر کس اضافه داد و یا اضافه گرفت، قط او ربا کاری نموده است، دهنده و گیرنده در این معامله (از نظر گناه) برابر و یکسان اند.

از بیان تعریف و اقسام ربا؛ این نکته واضح می گردد که هرکس معاملاتش را بصورت ربای نسیه و ربای فضل انجام دهد او رباخوار است، و اسلام ؛ ربا و ربا خواری را حرام قرار داده است، در این باره آیات متعددی در قرآن مجید و احادیث متعددی در کتب حدیثی روایت شده است که در ذیل فقط به یک آیه قرآنی ودو حدیث صحیح نبوی صلی الله علیه و آله وسلم که توجه شما را جلب می نمایم:

الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبَا لَا یَقُومُونَ إِلَّا کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهَى فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُولَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ (275).(سوره بقره)

ترجمه: کسانی که سود و ربا می خورند، آنها (فردای قیامت از قبرهایشان) بلند نمی شوند، مگر همانند کسی بلند می شوند که او را جن (و شیطان) دیوانه نموده است، و این بدان سبب است که (سود خوران) می گویند همانا داد و ستد همانند سود خواری و رباست، و (در حالیکه اینگونه نیست) الله داد و ستد را حلال قرار داده و ربا و سود خواری را حرام قرار داده است، پس هر کس پند و اندرزی از جانب پروردگارش (در پرهیزاز سود خواری) آمد و او (از سود خواری) باز آمد، برایش هست آنچه که گذشته است، و جریان (بخشش و عدم بخشش) آن بسوی الله است، و هرکس دو باره (به سود خواری) باز گردد، پس این نوع افراد یاران و صاحبان آتش دوزخ اند و آنها از جاویدانان در آن اند.

1- عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «اجْتَنِبُوا السَّبْعَ المُوبِقَاتِ»، قَالُوا: یَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَا هُنَّ؟ قَالَ: «الشِّرْکُ بِاللَّهِ، وَالسِّحْرُ، وَقَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالحَقِّ، وَأَکْلُ الرِّبَا، وَأَکْلُ مَالِ الیَتِیمِ، وَالتَّوَلِّی یَوْمَ الزَّحْفِ، وَقَذْفُ المُحْصَنَاتِ المُؤْمِنَاتِ الغَافِلاَتِ».                          

ترجمه: ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند: که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: از هفت (گناه) مهلک پرهیز (و دوری) نمایید، (صحابه) گفتند: ای رسول الله آنها کدام اند؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: شرک به الله، جادور، کشتن نفسی که الله کشتن آن را بجز حق حرام گردانیده است، و سود خواری، و مال یتیم خوردن، و روز جنگ (با کفار از میدان جنگ) فرارنمودن، و زنان مسلمان پاک دامن بی خبر(و بی گناه)  را تهمت زدن.

(صحیح البخاری، حدیث: 2766)

2- عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «الرِّبَا سَبْعُونَ حُوبًا، أَیْسَرُهَا أَنْ یَنْکِحَ الرَّجُلُ أُمَّهُ».   

ترجمه: ابوهریره رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: سود و ربا هفتاد گناه دارد، آسان ترین و کم ترین آنها این است که مردی با مادرش ازدواج کند.

(سنن ابن ماجه، حدیث: 2274)

نمک در دهان گذاشتن برای درد دندان به هنگام روزه

 

پرسش : آیا اگر فرد روزه دار برای کنترل و کم نمودن درد دندانش، آب و نمک در دهان نگه دارد روزه اش باطل می گردد.

پاسخ : فرد روزه دار باید از خورد و نوش عمدی پرهیز کند، درصحیح بخاری، حدیث (7492) چنین آمده:

عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: الصَّوْمُ لِی وَأَنَا أَجْزِی بِهِ، یَدَعُ شَهْوَتَهُ وَأَکْلَهُ وَشُرْبَهُ مِنْ أَجْلِی.

ترجمه: ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: الله با عزت و بزرگوار می فرمایند: روزه عبادت ویژه من است و من پاداش ویژه برایش خواهم داد، زیرا فرد روزه دار شهوتش، و خوردنش و نوشیدنش را بخاطرمن رها می کند.

آنچه از این حدیث قدسی مشخص می گردد این است که فرد روزه دار باید؛ جماع وشهوت ، خورد و نوش را در روز ترک کند و انجام هر یک از اینها بطور عمدی باعث بطلان روز می گردد، لذا فردی که دندانش درد می کند برای تسکین درد؛ آب و نمک به دهان می گذارد روزه اش باطل می گردد زیرا مزه نمک با آب دهان مخلوط شده و از راه حلق وارد معده می شود، و خورد و نوش محسوب شده و باعث بطلان روزه می گردد، زیرا خورد و نوش هرچند اندک و کم هم باشند درصورت عمدی ، روزه را باطل می کند.

ترجمه جامع الترمذی ،حدیث 56 تا 60

بَابُ الوُضُوءِ بِالمُدِّ

بحث وضو گرفتن با یک مُدّ، یعنی؛ پانصد و چهل و چهار گرم آب.

56 - (صحیح) حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِیعٍ، وَعَلیُّ بْنُ حُجْرٍ، قَالَا: حَدَّثَنَا إِسْمَاعِیلُ ابْنُ عُلَیَّةَ، عَنْ أَبِی رَیْحَانَةَ، عَنْ سَفِینَةَ: «أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ یَتَوَضَّأُ بِالمُدِّ، وَیَغْتَسِلُ بِالصَّاعِ».

ترجمه: سفینه رضی الله عنه روایت نمودند: همانا پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم (عموما، عادتشان براین) بود که با یک مُدّ(پانصد و چهل و چهارگرم آب) وضو می گرفتند و با یک صَاع (دو کیلو ویکصد و هفتاد و چهار گرم آب) غسل می کردند.

بَابُ کَرَاهِیَةِ الْإِسْرَافِ فِی الْمَاءِ

بحث کراهیت اسراف در آب

57 - (بسیارضعیف) حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ الطَّیَالِسِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا خَارِجَةُ بْنُ مُصْعَبٍ، عَنْ یُونُسَ بْنِ عُبَیْدٍ، عَنْ الحَسَنِ، عَنْ عُتَیِّ بْنِ ضَمْرَةَ السَّعْدِیِّ، عَنْ أُبَیِّ بْنِ کَعْبٍ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: " إِنَّ لِلْوُضُوءِ شَیْطَانًا، یُقَالُ لَهُ: الوَلَهَانُ، فَاتَّقُوا وَسْوَاسَ المَاءِ ".

ترجمه: ابیِّ بن کعب رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت نمودند که ایشان فرمودند: همانا برای وضوشیطانی است که به او وَلَهَان گفته می شود، پس از وسوسه های آب پرهیز و دوری کنید.

بَابُ الوُضُوءِ لِکُلِّ صَلَاةٍ

بحث وضو گرفتن برای هر نماز

58 - (ضعیف) حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حُمَیْدٍ الرَّازِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا سَلَمَةُ بْنُ الفَضْلِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ، عَنْ حُمَیْدٍ، عَنْ أَنَسٍ: «أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ یَتَوَضَّأُ لِکُلِّ صَلَاةٍ طَاهِرًا أَوْ غَیْرَ طَاهِرٍ»، قَالَ: قُلْتُ لِأَنَسٍ: فَکَیْفَ کُنْتُمْ تَصْنَعُونَ أَنْتُمْ؟ قَالَ: کُنَّا نَتَوَضَّأُ وُضُوءًا وَاحِدًا.

ترجمه: انس بن مالک رضی الله عنه فرمودند: همانا (عادت) پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (براین) بود که خواه با وضو بودی یا بی وضو برای هر نماز وضو می گرفتند، (راوی) می گوید: من به انس (رضی الله عنه) گفتم: شما چه می کردید؟ ایشان فرمودند: ما (برای همه نمازها) یک وضو می گرفتیم.

59 - (ضعیف) وَقَدْ رُوِیَ فِی حَدِیثٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُ قَالَ: «مَنْ تَوَضَّأَ عَلَى طُهْرٍ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِهِ عَشْرَ حَسَنَاتٍ». وَرَوَى هَذَا الحَدِیثَ الْإِفْرِیقِیُّ، عَنْ أَبِی غُطَیْفٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، حَدَّثَنَا بِذَلِکَ الحُسَیْنُ بْنُ حُرَیْثٍ المَرْوَزِیُّ قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ یَزِیدَ الوَاسِطِیُّ، عَنِ الْإفْرِیقِیِّ.

ترجمه: ابن عمر رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت نمودند که ایشان فرمودند: هرکس با وضو باشد و دوباره وضو بگیرد الله متعال بخاطر این کارش برایش ده نیکی می نویسد.

60 - (صحیح) حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالَ: حَدَّثَنَا یَحْیَى بْنُ سَعِیدٍ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِیٍّ قَالَا: حَدَّثَنَا سُفْیَانُ، عَنْ عَمْرِو بْنِ عَامِرٍ الأنْصَارِیِّ، قَال: سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِکٍ، یَقُولُ: «کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَتَوَضَّأُ عِنْدَ کُلِّ صَلَاةٍ»، قُلْتُ: فَأَنْتُمْ مَا کُنْتُمْ تَصْنَعُونَ؟ قَالَ: «کُنَّا نُصَلِّی الصَّلَوَاتِ کُلَّهَا بِوُضُوءٍ وَاحِدٍ مَا لَمْ نُحْدِثْ».

ترجمه: عمرو بن عامرانصاری رحمه الله می گویند من ازانس بن مالک رضی الله عنه شنیدم که می فرمایند: همانا (عادت) پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (براین) که برای هر نماز وضو می گرفتند، (عمرو) می گوید: من به انس (رضی الله عنه) گفتم: شما چه می کردید؟ ایشان فرمودند: ما اگر بی وضو نمی شدیم تمام نمازها را با یک وضو خواندیم.

حکم قرآن خواندن و وارد مسجد شدن در حالت جنابت

پرسش: آیا زن حائضه و مرد جنب می تواند قرآن بخواند ویا به قرآن مجید دست بزند و یا وارد مسجد شود؟

پرسش : در این شکی نیست که اگر زن و مرد با وضو و پاکی قرآن مجید تلاوت کنند بهتر است، ولی در هیچ آیه قرآن وحدیث صحیحی نیامده است که برای خواندن قرآن و یا سایر عبادت بجز نماز و طواف کعبه، طهارت و وضو واجب و ضروری است، بلکه دراحادیث صحیح متعددی اشاره به این شده است که فرد مسلمان در حالت جنابت نجس نمی گردد و در هر حالت می تواند ذکر کند و قرآن گوش کند و یا قرآن بخواند ویا وارد مسجد شود، در این باره به احادیث صحیح زیر توجه نمایید:

1- (صحیح) عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ لَقِیَهُ فِی بَعْضِ طَرِیقِ المَدِینَةِ وَهُوَ جُنُبٌ، فَانْخَنَسْتُ مِنْهُ، فَذَهَبَ فَاغْتَسَلَ ثُمَّ جَاءَ، فَقَالَ: «أَیْنَ کُنْتَ یَا أَبَا هُرَیْرَةَ» قَالَ: کُنْتُ جُنُبًا، فَکَرِهْتُ أَنْ أُجَالِسَکَ وَأَنَا عَلَى غَیْرِ طَهَارَةٍ، فَقَالَ: «سُبْحَانَ اللَّهِ، إِنَّ المُسْلِمَ لاَ یَنْجُسُ».

ترجمه: ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم او را در برخی از (کوچه ها) و راهای مدینه در حالی که جنب بوده دیده اند، او آهسته یک سورفته و بعد از این غسل نموده به نزد (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) آمده است، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: ای ابوهریره کجا بوده ای؟ (ابوهریره) گفت: من جنب بودم و ناپسند داشتم که با شما همنشینی نمایم، و در حالی که من ناپاک هستم، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: سبحان الله، همانا مسلمان که نجس و پلید نمی گردد.

                             صحیح بخاری، حدیث (283)

2- (صحیح) عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ خَرَجَ مِنَ الْخَلَاءِ، فَقُرِّبَ إِلَیْهِ طَعَامٌ فَقَالُوا: أَلَا نَأْتِیکَ بِوَضُوءٍ؟ فَقَالَ: «إِنَّمَا أُمِرْتُ بِالْوُضُوءِ إِذَا قُمْتُ إِلَى الصَّلَاةِ».

ترجمه: ابن عباس رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم از توالت بیرون شدند و برایشان غذا آورده شد، (صحابه) به ایشان فرمودند: آیا برایتان آب نیاوریم تا وضو بگیرید؟ ایشان فرمودند: همانا صرفا به من دستور داده شده که هرگاه برای نماز بلند شدم وضو بگیرم.               سنن نسائی، حدیث (132)

3- (صحیح) عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: «کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَذْکُرُ اللهَ عَلَى کُلِّ أَحْیَانِهِ».

ترجمه: عایشه رضی الله عنها فرمودند: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بر هر حالت (پاک و جنب) الله را ذکر می کردند.    صحیح مسلم، حدیث (373)

4- (صحیح) عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: خَرَجْنَا مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ لاَ نَذْکُرُ إِلَّا الحَجَّ، فَلَمَّا جِئْنَا سَرِفَ طَمِثْتُ، فَدَخَلَ عَلَیَّ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَأَنَا أَبْکِی، فَقَالَ: «مَا یُبْکِیکِ؟» قُلْتُ: لَوَدِدْتُ وَاللَّهِ أَنِّی لَمْ أَحُجَّ العَامَ، قَالَ: «لَعَلَّکِ نُفِسْتِ؟» قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: «فَإِنَّ ذَلِکِ شَیْءٌ کَتَبَهُ اللَّهُ عَلَى بَنَاتِ آدَمَ، فَافْعَلِی مَا یَفْعَلُ الحَاجُّ، غَیْرَ أَنْ لاَ تَطُوفِی بِالْبَیْتِ حَتَّى تَطْهُرِی».

ترجمه: عایشه رضی الله عنها فرمودند: ما بهمراه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (از مدینه) بیرون شدیم (و به مکه می رفتیم) و جز حج دیگر اراده ای نداشتیم، و چون به مکان سرف رسیدیم من عادت ماهیانه شدم، (چون) پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم بر من وارد شدند (و به نزد من آمدند) و در حالی که من گریه می کردم، ایشان فرمودند: چه چیز تو را به گریه واداشته است؟ من گفتم: سوگند به الله دوست داشتم که من امسال به حج نمی آمدم، ایشان فرمودند: شاید عادت ماهیانه گشته ای؟ من گفتم: بله، ایشان فرمودند: همانا این چیزی است که الله بر دختران آدم نوشته است، پس انجام بده (تمام) آنچه را نفری که حج می کند انجام می دهد، بجز اینکه کعبه را طواف نمی کنی تا اینکه پاک گردی. صحیح بخاری، حدیث (305)

5- (صحیح) عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «کَانَ یَتَّکِئُ فِی حَجْرِی وَأَنَا حَائِضٌ، ثُمَّ یَقْرَأُ القُرْآنَ».

ترجمه: عایشه رضی الله عنه روایت نمودند که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم بربغل من تکیه زده و در حالی که من عادت ماهیانه بود، و سپس قرآن می خواندند.       

صحیح بخاری، حدیث (297)

6- (صحیح) عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: قَالَ لِی رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «نَاوِلِینِی الْخُمْرَةَ مِنَ الْمَسْجِدِ»، قَالَتْ فَقُلْتُ: إِنِّی حَائِضٌ، فَقَالَ: «إِنَّ حَیْضَتَکِ لَیْسَتْ فِی یَدِکِ».

ترجمه: عایشه رضی الله عنها فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به من گفتند: جانماز حصیری کوچک را از مسجد (بیاور) و به من بده، (عایشه رضی الله عنها) فرمودند: من گفتم: همانا من عادت ماهیانه هستم، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: همانا قاعدگی تو در دستت نیست.     صحیح مسلم، حدیث (298)

اللّه اکبر محمّد رهبر..... قرآن و سنّت از همه بهتر

محبت با رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم

عَنْ أَنَسٍ، قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ «لاَ یُؤْمِنُ أَحَدُکُمْ، حَتَّى أَکُونَ أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنْ وَالِدِهِ وَوَلَدِهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ». 

ترجمه: انس رضی الله عنه فرمودند: پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هیچ یکی از شما مسلمان نمی گردد تا اینکه من به نزد او از پدر و مادرش و فرزندش و تمام مردم محبوب تر گردم.

صحیح البخاری، (15)

دوستی با پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم از شعبه جات ایمان است

عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «فَوَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ، لاَ یُؤْمِنُ أَحَدُکُمْ حَتَّى أَکُونَ أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنْ وَالِدِهِ وَوَلَدِهِ».  

ترجمه: ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: سوگند به آنی که جان من در دست اوست، هیچ یکی از شما مسلمان نمی گردد تا اینکه من به نزد او از پدر و مادرش و فرزندانش محبوب تر گردم.

 صحیح البخاری، (14)

فقط الله متعال باید پرستش شود

عَنِ ابْنِ عُمَرَ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: «بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَى خَمْسٍ، عَلَى أَنْ یُعْبَدَ اللهُ، وَیُکْفَرَ بِمَا دُونَهُ، وَإِقَامِ الصَّلَاةِ، وَإِیتَاءِ الزَّکَاةِ، وَحَجِّ الْبَیْتِ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ». 

ترجمه: ابن عمر رصی الله عنهما روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: اسلام بر پنج (رکن اساسی) بنا شده است: براینکه (فقط) الله (متعال) عبادت (و پرستش) شود و به هر آنچه غیر از اوست کفر ورزیده شود، و (بر) برپائی نماز و پرداخت زکات و حج خانه (الله) و روزه (گرفتن) رمضان.

 صحیح مسلم، (16)