عمر بن خطاب رضی الله عنه را بهتر بشناسیم

     عمر بن خطاب رضی الله عنه را بهتر بشناسیم 

اگر از من پرسیده شود عمر بن خطاب رضی الله عنه کیست؟ 

 در جواب خواهم گفت:

1- او پدر خانم رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم است.

2- او داماد علی بن ابی طالب رضی الله عنه است .

3 - او داماد فاطمه رضی الله عنها است.

4- او شوهرام کلثوم دختر علی بن ابی طالب رضی الله عنهم است.

5-او کسی است که الله متعال در قرآن از او اظهار رضایت نموده 

 است.

6-او کسی است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گفته  

که (فاروق) یعنی (جدا کننده حق از باطل) است.

7- او پدر حفصه رضی الله عنها است.

8- او خلیفه دوم مسلمین بوده است .

9- او کسی است که در تأیید گفتار او آیات قرآن نازل می شده.

10-او کسی است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم  

در باره او گفته است که از کوچه ای که عمر (رضی الله عنه) 

گذر کند شیطان گذر نمی کند. 

11-او کسی است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم او 

 رابشارت به بهشت داده است .

12-اوکسی است که ایران، فلسطین و بسیاری از سرزمین های 

 جهان اسلام درزمان خلافت او فتح شده است. 

13-او مشاور رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بوده است.

14- او وزیرخلیفه اول ابوبکر صدیق رضی الله عنه بوده است.

15-او کسی است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در باره 

 اش گفته که الله حق را بر زبان عمر (رضی الله عنه) قرار  

داده است.

16-او کسی است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در باره 

 اش فرموده: که اگر بعد از من پیامبری می بود او عمر بن خطاب 

 (رضی الله عنه) می بود.

17-اوکسی است که در خانه پیامبر و در جوار پیامبر صلی الله 

 علیه و آله وسلم قبر شده است .

18- او کسی است که در قیامت همراه رسول الله صلی الله علیه  

و آله وسلم در بهشت خواهد بود.

19- او کسی است که علی بن ابی طالب رضی الله عنه نام  

یکی ازفرزندانش را به نام او گذاشت.

20- او کسی است که در زمان خلافتش علی بن ابی طالب  

رضی الله عنه مشاورش بود. 

21- او کسی است که تاریخ اسلامی را از اول هجرت  

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شروع واعتبار نمود. 

۲2- و در آخر به دست ابولؤلؤ مجوسی ملعون بشهادت رسیده و 

 دارفانی راوداع گفتند (رضی الله عنه) .

رمضان چه ماهی است؟

                              رمضان چه ماهی است؟ 

رمضان : 

1- ماه نزول قرآن است.

2- ماهی است که روزه گرفتن آن باعث بخشش تمام گناهان  

گذشته فرد می شود.

3- ماهی است که شب زنده داری هایش باعث بخشش تمام  

گناهان گذشته فرد می شود.

4-ماهی است که در آن شب قدری وجود دارد که از هزار ماه  

بهتراست و به عبادت سپری نمودن آن شب باعث بخشش تمام 

 گناهان گذشته فرد می شود.

5- ماهی است که دروازهای دوزخ بسته می شوند .

6- ماهی است که شیاطین سرکش به زنجیر بسته می شوند.

7- ماهی است که دروازهای رحمت الهی باز می شوند .

8 - ماهی است که دروازهای بهشت باز می شوند.

9- ماهی است که روزه و نمازش باعث پرهیزگاری فرد می گردد.

10- ماهی است که هر روززمان افطارباعث شادی روزه دار  

می گردد.

11- ماهی است که در آخرت باعث شادی روزه داران می گردد.

12- ماهی است که روزه دارانش را از دروازه ریّان وارد  

بهشت می کند.

13-ماهی است که پاداش روزه دارانش را مستقیما خود الله متعال 

 می دهد.

14- ماهی است که بوی دهان روزه دارانش بنزد الله متعال از  

بوی مشک وانبر بهتر و خوشبوتر است.

15- ماهی است که همچون سپر انسان را از شر شیاطین و  

گناهان محفوظ می دارد.

ابوبکر رضی الله عنه کیست؟

                 ابوبکر رضی الله عنه کیست؟   

ابوبکر رضی الله عنه : 

1- اولین مردی است که مشرف به اسلام شده است. 

2- از مهاجرین اولین بوده است. 

3- پدرخانم رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بوده است.

4- پدرعایشه صدیقه رضی الله عنها است.

5- یارغارورفیق هجرت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم  

بوده است .

6- اولین خلیفه مسلمین بوده است.

7- از بشارت داده شدهای به بهشت است.

8- کسی است که الله متعال در قرآن گفته از او راضی است.

9- دوست رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بوده است.

10-رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم او را صدّیق (راستگو) 

 نامیده است .

11 - رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم او را عتیق (نجات  

یافته و آزاد شده از آتش جهنم) نامیده است .

12- قبرش در پهلوی قبر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم   

قرار دارد.

13- بگفته رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم همراه پیامبر  

صلی الله علیه و آله وسلم در بهشت خواهد بود. 

۱۴-رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در آخر عمرمبارک 

 پشت سرایشان نماز خواندند. 

اوقات افطاری و سحری شهرستان تربت جام

اوقات افطاری و سحری شهرستان تربت جام  

برای 

ماه مبارک رمضان 1432هجری قمری 

خدمت تمام روزه داران عزیز سلام عرض نموده بعد از عرض 

سلام باید گفت که پایان سحری همان وقت اذان صبح است و وقت افطار شرعی با غروب آفتاب شروع می شودولی برای احتیاط دودقیقه بعد از غروب آفتاب افطار نمایید، 

 امیدوارم که الله مهربان نماز ،روزه وسایر عبادت شما را در این 

ماه مبارک و در سایر ماهای سال مورد قبولیت درگاه خویش قرار 

 دهد . آمین . 

ایام هفته	روز	اذان صبح	طلوع خورشید	اذان ظهر	غروب خوشید
دوشنبه 10 مرداد	1	03:57	05:35	12:34	7:31
سه شنبه ۱۱ مرداد	2	۵۸ : ۰۳	۳۶ : ۰۵	۳۴ : ۱۲	۳۰ : 7
چهارشنبه۱۲ مرداد	3	۵۹ : ۰۳	۳۷ : ۰۵	۳۴ : ۱۲	۲۹ : 7
پنجشنبه ۱۳ مرداد	4	۰۱ : ۰۴	۳۸ : ۰۵	۳۴ : ۱۲	۲۸ : 7
جمعه ۱۴ مرداد	5	۰۲ : ۰۴	۳۸ : ۰۵	۳۴ : ۱۲	۲۷ : 7
شنبه ۱۵ مرداد	6	۰۳ : ۰۴	۳۹ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۶ : 7
یکشنبه ۱۶ مرداد	7	۰۴ : ۰۴	۴۰ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۵ : 7
دوشنبه ۱۷ مرداد	8	۰۵ : ۰۴	۴۱ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۴ : 7
سه شنبه ۱۸ مرداد	9	۰۶ : ۰۴	۴۲ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۳ : 7
چهارشنبه۱۹ مرداد	10	۰۷ : ۰۴	۴۲ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۲ : 7
پنجشنبه ۲۰ مرداد	11	۰۸ : ۰۴	۴۳ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۱ : 7
جمعه ۲۱ مرداد	12	۱۰ : ۰۴	۴۴ : ۰۵	۳۳ : ۱۲	۲۰ : 7
شنبه ۲۲ مرداد	13	۱۱ : ۰۴	۴۵ : ۰۵	۳۲ : ۱۲	۱۹ : 7
یکشنبه ۲۳ مرداد	14	۱۲ : ۰۴	۴۵ : ۰۵	۳۲ : ۱۲	۱۸ : 7
دوشنبه ۲۴ مرداد	15	۱۳ : ۰۴	۴۶ : ۰۵	۳۲ : ۱۲	۱۶ : 7
سه شنبه ۲۵ مرداد	16	۱۴ : ۰۴	۴۷ : ۰۵	۳۲ : ۱۲	۱۵ : 7
رمضان بهارعبادت بر تمام روزه داران مبارک باد
چهارشنبه۲۶ مرداد	17	۱۵ : ۰۴	۴۸ : ۰۵	۳۲ : ۱۲	۱۴ : 7
پنجشنبه ۲۷ مرداد	18	۱۶ : ۰۴	۴۸ : ۰۵	۳۱ : ۱۲	۱۳ : 7
جمعه ۲۸ مرداد	19	۱۷ : ۰۴	۴۹ : ۰۵	۳۱ : ۱۲	۱۲ : 7
شنبه ۲۹ مرداد	20	۱۸ : ۰۴	۵۰ : ۰۵	۳۱ : ۱۲	۱۰ : 7
یکشنبه ۳۰ مرداد	21	۱۹ : ۰۴	۵۱ : ۰۵	۳۱ : ۱۲	۰۹ : 7
دوشنبه ۳۱ مرداد	22	۲۰ : ۰۴	۵۱ : ۰۵	۳۱ : ۱۲	۰۸ : ۷
سه شنبه ۱ شهریور	23	۲۱ : ۰۴	۵۲ : ۰۵	۳۰ : ۱۲	۰۷ : 7
چهارشنبه۲ شهریور	24	۲۲ : ۰۴	۵۳ : ۰۵	۳۰ : ۱۲	۰۵ : 7
پنجشنبه ۳ شهریور	25	۲۳ : ۰۴	۵۴ : ۰۵	۳۰ : ۱۲	۰۴ : 7
جمعه ۴ شهریور	26	۲۴ : ۰۴	۵۴ : ۰۵	۲۹ : ۱۲	۰۳ : 7
شنبه ۵ شهریور	27	۲۵ : ۰۴	۵۵ : ۰۵	۲۹ : ۱۲	۰۱ : 7
یکشنبه ۶ شهریور	28	۲۶ : ۰۴	۵۶ : ۰۵	۲۹ : ۱۲	۰۰ : 7
دوشنبه ۷ شهریور	29	۲۷ : ۰۴	۵۷ : ۰۵	۲۹ : ۱۲	۵۹ : 6
سه شنبه ۸ شهریور	30	۲۸ : ۰۴	۵۷ : ۰۵	۲۸ : ۱۲	۵۷ : 6

 

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هر کس رمضان  

را در حالی که بدان معتقد بوده و به نیّت اجر و ثواب روزه بگیرد 

 گناهان پیشین او بخشیده می شود. 

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هر کس شب های 

 رمضان را در حالی که بدان معتقد بوده و به نیّت اجر و ثواب 

 به عبادت سپری کند گناهان پیشین او بخشیده می شود. 

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هر کس شب قدر  

را در حالی که بدان معتقد بوده و به نیّت اجر و ثواب به عبادت 

 سپری کند گناهان پیشین او بخشیده می شود.

رمضان ماه بخشش گناهان

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند:  

هر کس رمضان را در حالی که بدان معتقد بوده و به نیّت اجر و ثواب روزه بگیرد گناهان پیشین او بخشیده می شود.  

دو اصل مهم اقتصاد اسلام

                  دو اصل مهم اقتصاد اسلامی

در اقتصاد اسلامی دو اصل بسیار مهم وجود دارد که باید آنها را رعایت نمود :

1- مالی راکه فرد به دست می آورد باید از راه درست باشد.

2- مالی را که به دست آورده باید در راه درست خرچ کند .

در حدیث صحیح آمده که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: در روز قیامت فرد از جایش تکان نمی خورد تا اینکه از پنج چیز سوال شود یکی از آن پنج چیز این است که در دنیا مالت را از چه راهی بدست آورده ای و در چه راهی صرف و خرج نموده ای .

برنامه درسی علوم دینی

برنامه درسی علوم دینی

از آنجای که اسلام آموختن علم و دانش دینی را بر هرمسلمانی فرض قرارداده؛ بسیاری از افراد دوست دارند بدون اینکه در مدارس علوم دینی ثبت نام نموده و با قاعده در کلاسهای درسی آنها شرکت کنند؛ از علوم دینی و اسلامی آگاه شوند ولی از آنجای که نمی دانند از کجا و چه گونه شروع کنند وچون بدون برنامه شروع می کنند همیشه دچارمشکل شده وبه نتیجه مطلوب نمی رسند و یا اینکه در وسط راه خسته شده رها می کنند، لذا بنده مناسب دیدم که یک برنامه مختصری دوره ای تعیین نمایم تا هرکس که دوست دارد از علوم دینی آگاه شود با این برنامه شروع نماید و سپس با مشوره از علماء و تجربیات شخصی خویش پیشه رفته تا به هدف نهائی خویش که همان حصول علوم دینی بقدر ضرورت است نایل گردد. این برنامه ما از سه دوره تشکیل می شود ولی اینکه هر دوره باید چقدر بطول انجامد و یا علوم تعیین شده در هر مرحله در چه مدتی باید خوانده شود بستگی به خود فرد دارد هر کس به حد توان و استعداد خویش می تواند برای آنها برنامه ریزی کند.

برنامه درسی علوم دینی از سه دوره زیر شکیل می شود :

دوره ابتدائی

1- (قرآن) یادگیری کامل روخوانی قرآن با رعایت قواعد مهم تجویدی.

2- (احکام) خواندن الوجیز فی فقه السنة والکتاب العزیز (از اول کتاب تا آخر کتاب الحج) .

3- (عقیده) یادگیری توحیدهای سه گانه ،ارکان ایمان وشرک واقسام آن.

4- (حفظ)حفظ جزء آخر ازسوره (فیل) تا سوره (ناس).

5- (حدیث) خواندن کتاب عمدة الاحکام.

6- (سیرت) خواندن سیرت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم. 7- (حفظ احادیث) حفظ پنجاه حدیث عقیدتی.

8- (زبان عربی) یادگیری یکصد کلمه کلیدی عربی و دینی (همانند: الله،اسلام، دین ،رب،و....)

9- (رجال شناسی) آشنائی با مشهورترین اصحاب رضی الله عنهم ، علماء و داعیان دین رحمهم الله .

10- (افکار شناسی) آشنائی با مهم ترین مکاتب عقیدتی جهان اسلام

 دوره متوسطه

1- (قرآن ) ترجمه پانزده جزء اول قرآن مجید .

2- (احکام) خواندن الوجیز فی فقه السنة والکتاب العزیز (از اول کتاب النکاح تا آخر کتاب).

3- (حدیث) خواندن کتاب لؤلؤ و مرجان .

4- (تاریخ خلفاء) خواندن زندگینامه ابوبکر و عمر رضی الله عنهما.

5- (عقیده) خواندن یک کتاب عقیدتی .

6- (حفظ قرآن ) حفظ جزء آخر ازسوره (ضحی) تا سوره (همزه). 7- (حفظ احادیث) حفظ پنجاه حدیث احکام.

8- (آداب و اخلاق) ریاض الصالحین قسمت اول.

9- (اصول حدیث) یادگیری اصول مهم حدیثی.

10- (کتاب شناسی) آشنائی با مهم ترین تفاسیر قرآنی.

11- (رجال شناسی) آشنائی با مشهورترین مفسیرین قرآن .

12- (افکار شناسی) آشنائی با مهم ترین مذاهب فقهی جهان اسلام.

دوره نهائی

۱- (قرآن) ترجمه پانزده جزء دوم قرآن مجید .

2- (احکام) خواندن کتاب (اللباب فی فقه السنة والکتاب) .

3- (حدیث) خواندن مختصر بخاری و مختصر مسلم .

۴- (تاریخ خلفاء) خواندن زندگینامه عثمان و علی رضی الله عنهما.

5- (آداب و اخلاق) خواندن ریاض الصالحین قسمت دوم

 6- (عقیده) خواندن یک کتاب عقیدتی .

7- (حفظ احادیث) حفظ پنجاه حدیث دعوتی و اخلاقی .

8- (علوم القرآن) یادگیری اصول مهم قرآنی و تفسیری.

9- (کتاب شناسی) آشنائی با مهم ترین کتب حدیثی.

10- (رجال شناسی) آشنائی با مشهورترین محدثین .

11- (افکار شناسی) آشنائی با مهم ترین مکاتب فکری و دعوتی جهان اسلام.

اصول شش گانه یادگیری زبا ن عربی

                    اصول شش گانه یادگیری زبا ن عربی  

هر کس که می خواهد زبان عربی را خوب یاد گیرد باید اصول 

 شش گانه زیر را خوب رعایت کند: 

1  -گوش دادن به زبان عربی  

اولین شرط در یاد گیری هر زبان گوش دادن با آن زبان است، 

 شما به یک کودگ را نگاه کنید؛ زمانی که می خواهد زبان 

 مادریش را یاد بگیرد، اول به پدر ،مادر وافرادی که در اطرافش 

 هستند گوش می دهد که آنها چه می گویند وسپس آنها را اندک 

 اندک یاد گرفته وسخن می گوید. 

لذا شما هم اگر می خواهید که زبان عربی را یاد بگیرید باید 

 نوارها و سیدیهای تلاوت قرآن ، سخنرانی واخبار زبان عربی را 

 بسیارگوش دهید.  

تا بدین طریق روش تلفظ و سخن گفتن عربی را یاد بگیرید. 

2 - حرف زدن به عربی  

دومین شرط در یاد گیری هر زبان سخن گفتن با آن زبان است، 

 شما به یک کودگ را نگاه کنید؛ زمانی که می خواهد زبان 

 مادریش را یاد بگیرد آهسته آهسته ،شکسته شکسته ،کوتاه کوتاه 

 وناقص ناقص سخن می گوید، تا رفته رفته در زبان مادری ماهر 

 می گردد ، لذا شما هم که می خواهید زبان عربی را یاد بگیرید 

 باید با روش یک کودک این زبان را یاد بگیرید. یعنی کلمه  

کلمه ، جمله جمله ولو ناقص و اشتباه سخن گفته تا رفته رفته   

زبان عربی و سخن گفتن به آن را یاد بگیرید.  

3 - نوشتن به عربی 

سومین چیزی که در راستا یادگیری زبان عربی باید انجام دهید، 

 نوشتن به زبان عربی است شما باید رفته رفته وآهسته آهسته 

 مطالبی را بزبان عربی بنویسید ویا اینکه از کتابهای عربی رو 

 نوشت کنید ، زیرا هر زبان برای خودش حروفی داشته و در 

 نوشتن با زبانهای دیگر فرق می کند و هر زبان قوانین وضوابط 

 نوشتاری خودش را دارد ، عربی نیز ازاین قاعده وقانون خارج 

 نیست لذا شما باید به عربی نوشته تا اینکه همانگونه که خواندن 

 عربی را یاد می گیرید نوشتن آن را نیز یاد بگیرید. 

4 - مطالعه نمودن کتب عربی  

چهارمین چیزی که در راستا یادگیری زبان عربی باید انجام دهید، 

 مطالعه نمودن کتب عربی است شما باید قرآن، احادیث و دیگر 

 کتب ادبی عربی را زیاد مطالعه کنید تا با این طریق ذخیره الفاظ 

 شما زیاد شده و با کلمات عربی چشم گرم شوید و چون انسان با 

 مطالعه زمانی که جملات را می خواند از سیاق وسباق کلمات 

 معنای بسیاری از کلماتی را می فهمد که اگر تنها آن کلمات جلوی 

 فرد گذاشته شود شاید معنای آنها را نداند . 

5 - حفظ مفردات و ذخیره الفاظ داشتن  

پنجمین کاری که شما در راستای یادگیری این زبان باید انجام 

 دهید حفظ مفرادات و کلمات عربی است تا بدین طریقه ذخیره 

 الفاظ و فرهنگ لغت قوی داشته باشید تا در گفتار ونوشتار خویش 

 کم نیاورده وکمبود الفاظ نداشته باشید. 

6 - یادگیری دستورزبان عربی  

عربی نیز همانند دیگر زبانها دستور زبان خاصی دارد که باید 

 انسان آن را خوب بداند ، تا بتواند خوب بنویسد وخوب سخن 

 بگوید، و در این زبان مهارت پیدا کند، دستور زبان عربی داری 

 علوم متعددی می باشد ولی مهم ترین آنها صرف، نحو، بلاغت 

 ومعانی است که باید این علوم را یاد گرفته تا اینکه فرد در جمله 

 بندی گفتاری و نوشتاری وهمچنین فهم مطالب دچار اشتباه 

 نگردد .

تفسیرآسان آیات (35) تا (39)سوره بقره

تفسیرآیات (35) تا (39)سوره بقره   

ترجمه آیات  

وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ وَکُلا مِنْهَا رَغَداً حَیْثُ شِئْتُمَا 

 وَلا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنْ الظَّالِمِینَ (35) 

وما به آدم گفتیم :تو و همسرت در بهشت زندگی کنید و هر دو از 

 هر کجای آن که می خواهید گوارا بخورید (ولی)هر دو به 

 این درخت نزدیک نشوید (که اگربه این دستور عمل نکردید) 

هر دوازظالمان می گردید. 

فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا کَانَا فِیهِ وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُکُمْ 

 لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَکُمْ فِی الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِینٍ (36) 

بعد از این شیطان آن دو را لغزاند و سپس از آنجای که در آن 

 بودند هر دو را بیرون نمود و ما گفتیم همه از آنجا در حالی 

 (بر زمین)فرود آیید که با یکدیگر دشمن هستید و برایتان تا  

مدتی (که زنده باشید)در زمین قرار گاه وسامان بهره گیری است. 

 فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَیْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ (37) 

سپس آدم از پروردگارش سخنانی را آموخت (و با خواندن آنها  

توبه نمود)(والله)توبه اش را پذیرفت زیرا تنها او بسیار توبه پذیر  

و بی نهایت مهربان است. 

قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِیعاً فَإِمَّا یَأْتِیَنَّکُمْ مِنِّی هُدًى فَمَنْ تَبِعَ هُدَایَ فَلا 

 خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ (38) 

ما گفتیم همه از آنجا (بر زمین)فرود آیید وسپس هرگاه از جانب 

 من برایتان هدایتی می آید پس هر کس از هدایت من پیروی نمود 

 بر آن افراد نه ترسی است (از اینکه گرفتار عذاب الهی گردند) 

و نه هم آنها ناراحت می گردند. 

وَالَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ 

(39) 

ولی کسانی که کفر نموده و آیات ما را دروغ پنداشتند اینها یاران 

 آتش (جهنم)اند و فقط اینها از جاودانان در آن هستند.  

تفسیر آسان آیات بالا  

بعد از اینکه الله متعال آدم علیه السلام را آفرید و از او همسرش 

 را به وجود آورد به هر دو دستورداد تا در بهشت سکونت گزینند 

 وآن دو را از خوردن درخت خاصی ممانعت نمود که بعدا شیطان 

 فریبشان داد و از آن خوردن و این باعث شد تا الله متعال آنها را  

از بهشت بیرون نموده و به زمین بفرستد؛ این جریان را الله 

 متعال  در آیات فوق چنین بیان نموده است: 

1-(وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ)الله متعال در اصل آدم 

 علیه السلام را برای زمین آفریده بود همانگونه که قبل از خلقت 

 آدم علیه السلام به فرشتگان گفت که من در زمین جانشینی 

 را قرار دهنده ام ولی الله متعال برای آزمایش اولیه و  

معرفی دشمن واقعی انسانها به آدم علیه السلام به وی دستور داد  

تا با همسرش حواء مدتی را در بهشت سکونت گزینند.

این بهشت همان بهشتی است که در قیامت تمام مؤمنان وارد آن خواهند شد و این بهشت همین حالا موجودودربالای آسمان هفتم نزد سدرة المنتهی است.

2-(وَکُلا مِنْهَا رَغَداً حَیْثُ شِئْتُمَا)بعد از این که الله مهربان به آدم وحواء علیهما السلام دستور سکونت در بهشت را صادر نمود به آن دو گفت:شما هر کجای این بهشت و ازهرنعمتی که می خواهید گوارا بخورید و استفاده کنید. 

3-(وَلا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنْ الظَّالِمِینَ)این قسمت از آیه 

 بیانگر جریان آزمایشی است که الله مهربان برای اولین بار آدم  

و حواء علیهما السلام را با آن آزموده است ناگفته نماند که الله 

 متعال تؤام با آزمایش نتیجه آن را نیز بیان نموده که اگر در 

 این امتحان ناکام گردند و از دستور سرپیچی نموده از آن  

درخت ممنوعه بخورند از ظالمان خواهند گشت. 

در اینجا شاید کسی بپرسد که این چه درختی بوده است که الله 

 مهربان به آدم وحواء علهما السلام دستور داده که به آن نزدیک  

نشوند واز آن نخورند؟ در جواب باید گفت: در هیچ آیه ای از  

قرآن و همچنین در هیچ حدیث صحیحی نام آن درخت ذکر نشده 

 است لذا ما هم نباید در تعیین نام آن کوشش نماییم زیرا این  

یک نوع تکلف است و تعیین نام آن درخت برای ما هیچ فایده ای 

 ندارد وهمانگونه که ندانستن نام آن به ما هیچ ضرری نمی رساند 

 و اگر در بیان آن نفع و در ندانستن آن ضرری بودی؛ قطعا الله 

 و رسولش ما را از نام آن درخت آگاه می نمودند.  

4-(فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطَانُ عَنْهَا)این جاست که دشمنی شیطان با انسان 

 واضح می گرددو شیطان با نیرنگ آدم و حواء را فریب  

داده باعث می شود تا از دستور الله عزوجل بنا بر فراموشی 

 و فریب خوردن از شیطان سرپیچی نمایند و اینجاست که 

 آدم وحواء علیهما السلام دشمن واقعیشان را می شناسند. 

5-(فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا کَانَا فِیهِ)آری همیشه پیروی از شیطان باعث 

 بدبختی واز دست دادن نعمت های الهی می گردد؛همانگونه 

 که پیروی از اوباعث شد تا آدم و حواء علیهما السلام از 

بهشت بیرون رانده شوند. 

6-(وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُکُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ)همیشه نافرمانی از دستورات 

 الله متعال باعث می گردد تا در میان جامعه عداوت و 

 دشمنی گسترش یابد بهمین خاطر الله متعال خطاب به آدم 

 وحواء علهما السلام و شیطان لعین گفت فرود آیید در حالیکه 

 باید یکدیگر دشمن خواهید بود.  

7-(وَلَکُمْ فِی الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِینٍ)آری انسان موجودی 

 نیست که جاوید بماند، و این دنیا مکان دائمی وی نخواهد بود 

 بلکه او آمده تا مدتی در دنیای فانی امتحان داده و سپس راهی  

دیار جاوید و سرای ابدی گردد. 

آنچه از این قسمت آیه معلوم می گردد دو چیز است: 

أ)-دنیا قرارگاه وآرامگاه انسان است پس ای انسان این دنیا را 

 برایت محل ناامن و بی آرامش نگردان که خودت ضرر 

می کنی وبس. 

ب)-در این دنیا تا مدتی برایت ای انسان سامانی خواهد بود لذا 

بفکر این نباش که بیشتر از آن برای خودت توشه راه بر داری . 

8- (فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِمَاتٍ) بهترین فرد کسی است که بعد  

از لغزش و گناهش توبه نموده وبه درگاه الهی باز گردد آدم علیه 

 السلام بنا فطرت و سرشت پاک خویش بعد از اینکه از شیطان 

 فریب خورد فورا متوجه شده و به الله متعال متوسل شده و برای 

توبه سخنانی را از الله متعال آموخت تا با خواندن آنها ازالله متعال  

 آمرزش بطلبد. 

9-(فَتَابَ عَلَیْهِ)ازآنجای که الله مهربان بسیارتوبه پذیر و بی نهایت 

 مهربان است و درهای رحمت او همیشه وبر روی همگان  

باز است ، توبه آدم را پذیرفته وازخطایش در گذشت. 

10-(إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ)بسیارتوبه پذیری و بی نهایت مهربانی 

 دو صفت از صفات زیبای الله متعال اند، انسان هرگاه از  

این دوصفت الله متعال با خبر می شود هر چند هم که گنه کار و  

 خطا کار باشد باز هم از رحمت الله مهربان ناامید نمی شود و 

 با خودش می گوید:هر چند گناهانم بزرگ باشد اگر توبه  

کنم رحمت الهی از آن هم بزرگتراست الله عزوجل مرا خواهد 

 بخشید وازگناهم صرف نظر خواهد نمود، اینجاست که  

یأس وناامیدی از انسان رخت سفر بر بسته و جایش به امیدواری 

 می دهد. 

11-(قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِیعاً فَإِمَّا یَأْتِیَنَّکُمْ مِنِّی هُدًى فَمَنْ تَبِعَ هُدَایَ) 

 آنچه که واضح است این است که هدایت هدیه الهی است وفقط 

 اوست که هر کسی را بخواهد هدایت می دهد و هر کسی 

 را بخواهد گمراه می کند و این امور به دست هیچ بشری نیست .

آری پیروی از فرامین و دستورات الله متعال عین هدایت است و سرپیچی از آنها عین ضلالت و گمراهی است.

مراد از هدایت درآین آیه آمدن کتاب های و صحیفه های آسمانی 

 وپیامبران الهی است .  

12-(فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ)معنای این تکه از آیه این 

 است که پیروان انبیاء و کتابهای آسمانی که در اصل بر   

هدایت اند؛ نه از آنچه در قیامت برایشان اتفاق خواهد افتاد  

ترسی دارند و نه هم درباره آنچه از امور دنیوی از دست  

داده اند ناراحت اند. 

13-(وَالَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ)کفر و  

دروغ پنداشتن آیات الهی از بزگترین گناهان کبیره است که اگر 

 فردی بدون توبه از این گناهان بمیرد حتما به جهنم خواهد رفت  

و درآتش جهنم بطور دائمی خواهد سوخت . 

14-(هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ)این جمله بیانگر این است که دوزخ فنا و نابود نخواهد شد و همیشه خواهد ماند و کفار که ساکنان اصلی و واقعی جهنم اند نیز بطور همیشه ای و دائمی در جهنم خواهند سوخت .

سجده فرشتگان برای آدم سجده عبادت نبوده

تفسیر آیات (34) سوره بقره 

ترجمه آیه 

وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِیسَ أَبَى وَاسْتَکْبَرَ وَکَانَ مِنْ الْکَافِرِینَ (34)

و آنگاه که ما به فرشتگان گفتیم:برای آدم سجده نمایید بعد (از این 

 گفته ما)همه بجز شیطان سجده نمودند او تنها سرباززد وخواهان 

 کبر شد واو(درتقدیر)ازکافران بود. 

تفسیرآسان آیه فوق 

الله متعال در این آیه احسان بس بزرگی که بر آدم علیه السلام و 

 سایر انسانها گذاشته است را بیان نموده و آن این که الله متعال  

به فرشتگان دستور داده تا آدم که پدر تمام انسانهای دنیا است را 

 سجده کنند وبه وی احترام بگذارند و این شاید بدین خاطر بوده 

 که فرشتگان در وهله اول تعجب نموده بودند که چرا الله  

متعال موجودی را می آفریند که در زمین فساد خواهد نمود و 

 خونها خواهد ریخت ؟!گرچه بعد از عرضه شدن بیان نام های 

 اشیاء بر فرشتگان و نا توان ماندن آنها در جواب و سپس  

جواب دادن آدم علیه السلام؛ این مسأله را خوب متوجه شدند ولی 

 بازهم الله متعال بنا بر حکمتهای نهفته خویش خواست تا  

احترام وارزش انسانها را برای فرشتگان بیان نماید به آنها دستور 

 داد تا به اولین انسان یعنی آدم علیه السلام که پدر تمام  

انسانهاست احترام گذاشته و برای وی سجده احترام بجا آورند؛  

تا با این طریق علاوه از بالا بردن احترام واهمیت آدم علیه السلام 

 برای فرشتگان ؛خبث و پلیدی شیطان لعین نیزآشکارگردد. 

حالا به بیانات الله متعال در این آیه توجه فرمایید:  

1- (وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ) این سجده فرشتگان برای 

 آدم علیه السلام؛ سجده عبادت و پرستش نبوده است زیرا عبادت 

 غیر الله شرک است و الله متعال تمام انسانها و جن ها را برای 

 عبادت خویش آفریده است، بلکه این سجده؛سجده احترام و  

سلام بوده است که در بعضی از ادیان مجاز بوده ولی در دین 

 اسلام این سجده نیز همانند سجده عبادت برای غیر الله  

متعال ممنوع  و حرام قرار داده شده است  

.

2-(فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِیسَ)این جاست که پلیدی شیطان نمایان گشته  

و خوبی فرشتگان آشکارا می گردد زیرا فرشتگان از دستور الله 

 متعال بدون پرسیدن حکمت و علت و بدون تصور نمودن اینکه 

 آدم علیه السلام از چه آفریده شده و آنها از چه آفریده شده اند  

همه سر به سجده برده و دستور پرودگارشان را بدون چون و  

چرا اجرا نمودند ولی این شیطان بود که بنا پلیدی درون و ناپاکی 

 خویش از اجرای فرمان الهی سرپیچی نموده و باعث هلاکت 

 و بدبختی خویش گردید. 

3-(أَبَى وَاسْتَکْبَرَ)در قسمت از آیه علت عدم سجده بردن شیطان 

 بیان شده است که همان سر باز زدن و تکبر و غرور باشد؛ 

 ازآنجای که شیطان خلقت خویش را از آتش و خلقت آدم را  

از خاک و گل می دانست و گمان می کرد که آتش از خاک بهتر 

 است در نتیجه او از آدم علیه السلام بهتر است و هر گز  

نباید بهتری برای بدتری سجده ببرد؛ بنا بر این از سجده بردن 

 و احترام گذاشتن به آدم علیه السلام سر باز زد؛ ولی این  

نادان نمی دانست که این جا مسأله بهتر و بدتر بودن مطرح نیست 

، اینجا مسأله اجراء و عدم اجراء دستور الله متعال مطرح است،  

که فرد با اجراء دستور الهی کامیاب و با عدم اجراء آن بدبخت  

و هلاک می گردد. 

آری شیطان با این قیاس نادرست و فهم غلط خویش را از درگاه 

 رحمت الهی محروم ساخته و خود را از از رانده شدگان  

در گاه الهی قرار داد. 

4-(وَکَانَ مِنْ الْکَافِرِینَ)از آنجای که الله دانا از خبث و پلیدی  

درون شیطان با خبر بوده واین را خوب می دانست که او تا آخر 

 بر عبادت الله متعال نخواهد ماند و روزی به سوی کفر و شرک 

بر خواهد گشت لذا در باره او گفته است:که اواز کافران بوده 

 است . 

تفسیرآسان آیات (30) تا (33) سوره بقره

تفسیرآیات (30) تا (33) سوره بقره 

ترجمه آیات 

وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ خَلِیفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِیهَا مَنْ یُفْسِدُ فِیهَا وَیَسْفِکُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَنُقَدِّسُ لَکَ قَالَ إِنِّی أَعْلَمُ مَا لا تَعْلَمُونَ (30)

وآن گاه که پرودگارت به فرشتگان گفت:من (افرادی که)جانشین 

 (یکدیگرخواهند گشت)در زمین گردانده ام آنها گفتند: آیا در 

 آن کسی را می گردانی که در آن فساد می کند و خونها می ریزد  

و در حالی که ما باستایش توپاکیت را بیان نموده و بزرگواری تو 

 را بیان می کنم، (الله در جواب) گفت: همانا من داناترم نسبت  

به آنچه که شما نمی دانید.  

وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاءَ کُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِکَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِی بِأَسْمَاءِ هَؤُلاء إِنْ کُنتُمْ صَادِقِینَ (31)

و(الله) به آدم نامهای تمام (اشیاء) را آموخت سپس آنها را 

 بر فرشتگان عرضه نمود وبعد از آن (خطاب به فرشتگان) 

 گفت:مرا از نامهای این اشیاء خبر دار کنید اگر از راستگویان 

 بودید. 

 قَالُوا سُبْحَانَکَ لا عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ (32)

(فرشتگان)گفتند:تو منزه و پاکی ؛ما بجز آنچه که تو به آموخته ای  

دیگر علمی نداریم و قطعا تنها تو بسیار دانا وبی نهایت با حکمتی. 

قَالَ یَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَکُمْ إِنِّی أَعْلَمُ غَیْبَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا کُنتُمْ تَکْتُمُونَ (33)

(الله خطاب به آدم)گفت:ای آدم این (فرشتگان) را از نامهای این 

 اشیاء خبردار کن وچون آدم آنها را خبردار نمود (الله خطاب 

 به فرشتگان)گفت:آیامن برایتان نگفته بودم که همانا من نسبت  

به مخفی های آسمانها وزمین (از همه) آگاه ترم و (حتی از شما 

)نسبت به آنچه ظاهر می کنید و آنچه را که بودید می پوشاندید  

آگاه ترم . 

تفسیرآسان آیات بالا 

الله عزوجل در آیات فوق امور زیری را بیان نموده است: 

1- (وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ خَلِیفَةً) در اینجا 

 که الله متعال به فرشتگان گفته من می خواهم در زمین انسان های 

 را بیافرینم که جانشین یکدیگر قرار گیرند این مشوره نبوده است، 

 زیرا الله متعال نیاز به مشوره با کسی ندارد بلکه الله متعال 

 خواسته فرشتگان را از مخلوق جدیدی با خبر کند که در آینده باید 

 با اودر تماس بوده و امور او را کنترل وضبط کنند ودستورات 

 الهی را نسبت به او اجرا کنند،لذا یک اطلاع رسانی برای 

 فرشتگان بوده نه مشوره در امر خلقت انسان. 

نکته دیگری که ضروری است در این جا بیان شود این است که 

مراد از (خلیفه و جانشین)این نیست که انسان (خلیفه و جانشین)  

الله متعال است زیرا جانشین کسی نیاز دارد که یا غائب باشد و 

 یا به تنهائی نتواند کارهای خودش را انجام دهد و الله  

مهربان همیشه حاضراست و هر گز نیاز به کمک وجانشین 

 ندارند،لذا معنای (خلیفه و جانشینی) در این آیه این است که   

انسانها جانشین یکدیگر بر این کره خاکی اند گروهی می میرند و 

می روند و گروه دیگری جانشین آنها شده و به دنیا آمده و تا مدتی  

بر این  کره خاکی زندگی کنند و این روش ادامه دارد تا اینکه  

این دنیا به پایان رسیده و قیامت بر پا شود. 

لذا کسانی که می گویند:انسان (خلیفه الله) بر زمین است در اشتباه 

 اند آن کس که نیاز به (خلیفه و جانشین)دارد ما مخلوق محتاج  

و نیازمندیم؛ نه الله غنی وبی نیاز. 

2- (قَالُوا أَتَجْعَلُ فِیهَا مَنْ یُفْسِدُ فِیهَا وَیَسْفِکُ الدِّمَاءَ) آری این  

که فرشتگان گفتند :چرا موجودی که مفسد و خون ریز است در 

 زمین قرار می دهی؟!این گفته فرشتگان در حقیقت اعتراض به 

 الله متعال نبود بلکه در تعجب بودند و می خواستند حکمت  

از خلقت چنین موجودی را بدانند لذا گفتند: آیا در زمین قرار  

می دهی کسی را که در زمین فساد می کند و در آن خونها  

می ریزد. 

ولی سوال اینجاست که فرشتگان از کجا فهمیدند که انسان یک 

 موجودی است که در زمین فساد نموده و خونها می ریزد؟ 

 آری فرشتگان غیب نمی دانند واین جریان را الله متعال به آنها  

قبلا خبر داده بود که من انسانی رابا این مشخصات و خصوصیات 

 می خواهم در زمین بیافرینم وهمین که الله متعال آنها را خبردار 

 کرده بود خواستند که حکمت آن را بفهمند لذا این حرف را زدند. 

3-(وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَنُقَدِّسُ لَکَ)این قسمت از آیه بیانگرطبیعت 

و سرشت فرشتگان است که آنها همیشه به ستایش ، تعریف ،  

تمجید و بیان نمودن پاکی الله متعال مشغول اند. 

نکته دیگر اینکه این سخن فرشتگان نوعی ازخود تعریف نمودن 

 نیست بلکه بیان واقعیت است وتؤام با آن دراین جمله این مطلب 

 نیز نهفته است که فرشتگان از کارهای خلاف و گناه خوششان 

 نمی آید و آنچه مورد علاقه و پسند آنها است عبادت و پرستش 

 نمودن الله یکتا و لاشریک است . 

4-(قَالَ إِنِّی أَعْلَمُ مَا لا تَعْلَمُونَ)این تکه از آیه می گوید: علت تعجب 

 فرشتگان از خلقت انسانی که فساد کننده و خونریز است عدم 

 آگاهی کافی در باره این موجود بوده است و این که الله  

دانا وباحکمت با این وجود این انسان را می آفریند آگاهی کامل 

 نسبت به این موجود دارد، لذا الله دانا خطاب به فرشتگان  

می گوید: همانا من داناترم نسبت به آنچه شما نمی دانید. 

5-(وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاءَ کُلَّهَا)آری آدم چیزی نمی دانست و علمی نداشت و این الله دانا بود که آدم را علم آموخت و او را از چیزهای آگاه نمود که حتی فرشتگان الهی نیزبی خبر بودند تا با این طریق حکمت از خلقت انسان برای فرشتگان نیز واضح گردد.

6-(ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِکَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِی بِأَسْمَاءِ هَؤُلاء إِنْ کُنتُمْ صَادِقِینَ)بعد از این که آدم؛ اولین انسان نام های تمام اشیاء رایادگرفت الله متعال آن اشیاء را بر فرشتگان عرضه نمود تا نام های آنها را بگویند تا با این طریق برای فرشتگان واضح گردد آنطور که آنها نسبت به انسان فکر می کردند هم نبوده بلکه این انسان گرچه دست به فساد تباهی خواهد زد ولی خوبیها و خصوصیاتی دارد که حتی فرشتگان عبادتگذار الله متعال هم ندارند.

7-(قَالُوا سُبْحَانَکَ لا عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ)آری وقتی که مسأله به این جا می رسد وفرشتگان حکمت ازخلقت انسان را متوجه شدند؛ اعتراف به قصور علمی خویش نموده می گویند: بار الهی تو منزه و پاکی و ما بجز آنچه تو به ما آموخته ای چیز دیگر نمی دانیم قطعا فقط تو بسیار دانا و بی نهایت با حکمتی .

8-(قَالَ یَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ)آدمی که چیزی نمی دانسته حالا عالم شده و باید در حضور فرشتگان ابراز علم کند تا دیدگاه اولیه فرشتگان نسبت به این موجود و مخلوق جدید عوض شود.

9-(فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَکُمْ إِنِّی أَعْلَمُ غَیْبَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا کُنتُمْ تَکْتُمُونَ) اینجاست که حکمت از خلقت آدم بر فرشتگان واضح می گردد و اینجاست که الله دانا به فرشتگان تذکر می دهد که شما خیلی از چیزها را نمی دانید لذا نباید در باره چیزی که نمی دانید اظهار نظر کنید حتی شما نسبت به وجود خودتان خیلی چیزها را نمی دانید و این من الله هستم که مخفی های آسمانها و زمین را دانسته و آنچه که شما آشکار نموده و یا حتی مخفی می دارید را نیز کاملا می دانم.

10-ازگفتگوی بالا چند چیز مهم دیگر نیز فهمیده می شود که ما  

به ترتیب زیر بیان خواهیم نمود: 

أ) الله متعال سخن می گوید و سخن گفتن یکی از صفات الله متعال 

 است که هیچ شبهاتی با سخن گفتن مخلوق ندارد و ما مسلمانان 

 تمام اسماء وصفاتی که در قرآن و احادیث صحیح رسول الله  

صلی الله علیه و آله وسلم آمده  قبول داشته و به همه آنها بدون  

هیچ تأویل ،تشبیه ،ردّ ویا بیان کیفیتی همه را قبول داریم . 

ب) فرشتگان نیز سخن می گویند و گفتگو می کنند. 

ج)در این دنیا بعضی از فرشتگان و برخی از انبیاء مستقیما  

باالله متعال سخن گفته اند ولی در قیامت تمام انسانهای مؤمن با  

الله مهربان در بهشت ملاقات نموده و سخن خواهند گفت. 

د)فرشتگان غیب نمی دانند و تمام علمی که دارند الله متعال به  

آنها آموخته داست همانگونه که علمی که انسان دارد نیز الله  

متعال به او آموخته است.