ترجمه و شرح حدیث (31) صحیح بخاری

ترجمه و شرح حدیث (31) صحیح بخاری    

عَنِ الأَحْنَفِ بْنِ قَیْسٍ، قَالَ: ذَهَبْتُ لِأَنْصُرَ هَذَا الرَّجُلَ، فَلَقِیَنِی أَبُو بَکْرَةَ فَقَالَ أَیْنَ تُرِیدُ؟ قُلْتُ: أَنْصُرُ هَذَا الرَّجُلَ، قَالَ: ارْجِعْ فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُ: إِذَا التَقَى المُسْلِمَانِ بِسَیْفَیْهِمَا فَالقَاتِلُ وَالمَقْتُولُ فِی النَّارِ، فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ هَذَا القَاتِلُ فَمَا بَالُ المَقْتُولِ قَالَ: إِنَّهُ کَانَ حَرِیصًا عَلَى قَتْلِ صَاحِبِهِ.

ترجمه : احنف بن قیس (رحمه الله) فرمودند: من خواستم بروم تا این مرد (یعنی علی بن ابی طالب رضی الله عنه) را (در جنگ بر علیه مخالفینش) یاری کنم که مرا ابوبکره (رضی الله عنه) دیدند وگفتند : کجا می خواهی بروی؟ من گفتم : من می خواهم (بروم ) تا این مرد (یعنی علی بن ابی طالب رضی الله عنه) را (در جنگ بر علیه مخالفینش) یاری کنم  (ایشان) فرمودند: برگرد همانا من از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می فرمایند: آنگاه که دو مسلمان با دو شمشیرهایشان با یکدیگر روبرو شده (و در گیر می شوند، اگر کسی در این درگیری کشته شود) کشنده و کشته شده هر دو در آتش جهنم (خواهند رفت) پس من گفتم: ای رسول الله این که قاتل است (من می دانم که مستحق جهنم است) ولی این فردی که کشته شده چرا؟(به جهنم می رود، رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: همانا این فرد کشته شده نیز علاقه مند و حریص بر کشتن آن فردی بوده که با او درگیر شده است (ولی چون زورش نرسیده کشته شده است).

مسائل و احکام حدیث:

از حدیث بالا مطالب زیر فهمیده و گرفته می شود :

1 - علی بن ابی طالب رضی الله عنه در دوران خلافت خویش با برخی از صحابه ها همانند معاویه ،طلحه ، زبیر و برخی دیگر از صحابه رضی الله عنهم و برخی از تابعین درگیر شده و جنگ نموده اند.

2 - برخی از صحابه ها همانند ابوبکره رضی الله عنه و افراد دیگری در جنگهایی که در میان صحابه اتفاق افتاده بی طرف بودند و به هیچ یک از دو گروه شرکت نمی کردند زیرا این جنگ ها را فتنه می دانستند و می گفتند باید از فتنه دوری نمود .

3 - قاتل مستحق جهنم است و در قیامت به جهنم خواهد رفت چون عمل قتل که یکی از بزرگ ترین جرمهاست مرتکب شده است .

4 - مقتولی که قصد کشتن مسلمانی را داشته است ولی نتوانسته و برعکس خودش نیز کشته شده است این فرد نیز به جهنم خواهد رفت ، چون این نیت قتل داشته و در این راستا کوشش کرده ولی در تلاشش ناکام بوده بنا برهمین نیت و تلاش ، مستحق جهنم می گردد .

5- شبهات را باید از عالم آگاه پرسید .

6- علمای بزرگوار اسلام باید به شبهات پاسخ دهند.

7 - پاسخ به شبهات باید منطقی و مدلل باشد تا فردی که برایش شبهه شده قانع گشته و شبهه او برطرف گردد.

چند نکته بسیار مهم :

1 - تمام جنگ های صحابه ها با یکدیگر جنگ عقیدتی و دینی نبوده یعنی بخاطر تضاد عقیده با یکدیگر جنگ نمی کردند بلکه جنگهای سیاسی و اجتهادی بوده است.

2 - در تمام جنگ ها علی بن ابی طالب رضی الله عنه و دیگر صحابه همراهش برحق بوده اند و سایر صحابه رضی الله عنهم که با ایشان مخالف و در جنگ بودند دچار اشتباه اجتهادی شده بودند .

3 - به گفته عمر بن عبد العزیز رحمه الله : ما در آن جنگ ها نبودیم که دستان ما به خون صحابه رضی الله عنهم آلوده شود لذا امروزه زبان ما را با بدگوئی نسبت به آنها آلوده نکنیم .

4 - برای همه صحابه رضی الله عنهم دعای خیر کنیم و کار آنها را به الله متعال بسپاریم .