ترجمه و شرح حدیث (27) صحیح بخاری

ترجمه و شرح حدیث (27) صحیح بخاری

عَنْ سَعْدٍ بْنِ أَبِی وَقَّاصٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَعْطَى رَهْطًا وَسَعْدٌ جَالِسٌ، فَتَرَکَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ رَجُلًا هُوَ أَعْجَبُهُمْ إِلَیَّ، فَقُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا لَکَ عَنْ فُلاَنٍ فَوَاللَّهِ إِنِّی لَأَرَاهُ مُؤْمِنًا، فَقَالَ: أَوْ مُسْلِمًا فَسَکَتُّ قَلِیلًا، ثُمَّ غَلَبَنِی مَا أَعْلَمُ مِنْهُ، فَعُدْتُ لِمَقَالَتِی، فَقُلْتُ: مَا لَکَ عَنْ فُلاَنٍ؟ فَوَاللَّهِ إِنِّی لَأَرَاهُ مُؤْمِنًا، فَقَالَ: أَوْ مُسْلِمًا. ثُمَّ غَلَبَنِی مَا أَعْلَمُ مِنْهُ فَعُدْتُ لِمَقَالَتِی، وَعَادَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، ثُمَّ قَالَ: یَا سَعْدُ إِنِّی لَأُعْطِی الرَّجُلَ، وَغَیْرُهُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْهُ، خَشْیَةَ أَنْ یَکُبَّهُ اللَّهُ فِی النَّارِ.

ترجمه : سعد بن ابی وقاص رضی الله عنه روایت نمودند که (روزی) رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به گروهی از افراد (مال) دادند و در حالی که (من) سعد (نیز) در آن مجلس نشسته بودم، پس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مردی را رها کرده ( و به اومال ندادند) و در حالی که او پسندیده ترآنها در نزد من بود ، پس من گفتم : ای رسول الله چرا به فلانی (مال نمی دهی) سوگند به الله من او را مؤمن می بینم ، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: یا اینکه مسلمان است، پس من اندکی سکوت نمودم، سپس برمن غلبه نمود آنچه را که من نسبت به آن فرد می دانستم، لذا سخنم را دوباره بازگو نمودم، پس گفتم : چرا تو به فلانی چیزی نمی دهی؟ سوگند به الله من او را مؤمن می بینم،(رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: یا اینکه مسلمان است،(من اندکی سکوت نمودم) سپس برمن غلبه نمود آنچه را من نسبت به آن فرد می دانستم، لذا من سخنم را بار دیگر تکرار نمودم و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم (نیز) سخنشان را تکرار نمودند و سپس فرمودند: ای سعد همانا (گاهی) من به فردی (مال) می دهم و در حالی که غیر او نزد من محبوب تر است ، من از این ترس به او (مال) می دهم که مبادا (بخاطر نداشتن مال از دین برگشته و) الله او را سرنگون در آتش جهنم اندازد .

مسائل و احکام حدیث

 از حدیث بالا مسائل و احکام زیر گرفته می شود :

1 - (مؤمن) در این حدیث به معنای مسلمانی است که از ته دل و قلبی و ظاهر و باطن اسلام را پذیرفته باشد و (مسلم) یعنی کسی که در ظاهر مسلمان باشد و از باطنش کسی خبر نداشته باشد .

2 - هدف پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در این حدیث این است که ما نباید بطور قطع و یقین بگوییم که فلانی ظاهر و باطنش خوب است و ایمانش درست است ما فقط باید ظاهر افراد را پذیرفته و باطن آنان را به الله بسپاریم و نسبت به باطن افراد بطور قطع و یقین سخن نگوییم .

3 - رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گاهی به افرادی که دارای ایمان قوی و درست بودند از بیت المال؛ مال و پول نمی دادند؛ چون مطئمن بودند که چنین افرادی نه بخاطر پول و مال ایمان آورده اند و نه هم بخاطر پول و مال از دین بر می گردند.

4- رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گاهی به افرادی که دارای ایمان ضعیف بودند از بیت المال؛ مال و پول می دادند چون می ترسیدند که مبادا چنین افرادی بخاطر پول و مال ایمان را از دست بدهند زیرا برخی از افراد جریانات پولی و مالی زود در عقیده و ایمان آنان تأثیر می گذارد.

5 - سوگند خوردن نسبت به مسأله ای که فرد یقین دارد جایز است و ایرادی ندارد.

 6- دفاع نمودن از حقوق دیگران برای هر فردی لازم و ضروری است .

7- برطرف نمودن شبهات از افراد ضروری است .

8- مال یکی از راهها و سیله ها ی خدمت نمودن به اسلام و مسلمین است .

9- رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم برخی از یارانشان را نسبت به برخی دیگر بیشتر دوست می داشتند .

10 - یکی از مصارف زکات و سایر صدقات افرادی اند که از نظر عقیدتی ضعیف اند و جریانات مالی در عقیده و ایمان آنها تأثیرگذار است.

11- سخنان و کارهای رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم همه و همه دارای حکمت بودند خواه حکمت آنها برای ما ظاهر گردد یا اینکه مخفی بماند ، ما ملزم به پیروی از احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم هستیم خواه حکمت آنها را بدانیم و یا ندانیم .