دومین دلیل منکرین اجماع

دلیل دومی که منکرین اجماع ارائه می دهند این است که می گویند : راهی برای اجماع نیست زیرا بالفرض اگر قبول کنیم که چنین اجماعی منعقد شده است؛ حالا این اجماع از دو حالت خالی نیست:

1 - یا بر نصی از نصوص قرآن وسنّت بوده است .

2- و یا اینکه بر اجتهادی بدون نصی از قرآن وسنت صورت گرفته است.

در صورتی که اجماع بر نصی از نصوص شرعی صورت گرفته باشد ما نیازی به اجماع نداریم زیرا وجود نص ما را از رفتن به سوی اجماع بی نیاز می گرداند.

ولی اگر این اجماع بر اجتهاد مجتهدین صورت گرفته این ممکن نیست زیرا با وجود زیادی مجتهدین و دوری مناطق آنها از یکدیگرو اختلاف طبع و نظر آنها از یکدیگر امکان ندارد که آنها بر یک مسأله ی بدون نصی از قرآن وسنّت بنا بر اجتهاد اتفاق و اجماع نمایند.