اولین دلیل منکرین اجماع

✏دلایل منکرین اجماع ✏

در بحث گذشته ما دلایل قائلین به اجماع را ذکر و بررسی نمودیم و در این بحث می خواهیم دلایل آن دسته از علما را ذکر کنیم که منکر اجماع اند و اصلی به نام (اجماع) قبول ندارند و آن را دلیلی از دلائل شرعی نمی دانند. علماء منکر (اجماع)؛سه نوع دلیل برای رد و انکار اجماع ارائه نمودند:

وقوع اجماعی از نوع اصولیش محال است .

زیرا اولا : جمع آوری اقوال علما با وجود زیادی علما و مجتهدین و دوری مناطق آنان از یکدیگر ممکن نیست؛ زیرا علمای بغداد در آن زمان از اقوال تمام علمای مدینه آگاه نبودند وبالأخص در زمان صحابه و تابعین و سایر قرون گذشته که امکانات و وسائل اطلاع رسانی بسیار کم و کند و در حد صفر بوده است، پس معلوم شد که آگاه بودن از نظریات تمام مجتهدین بسیار مشکل و درحد محال بوده است.

نکته دیگر اینکه باوجود تفاوت های ذهنی وعلمی چگونه اتفاق نمودن به صورت اجماعی که حتی یک مخالف هم وجود نداشته باشد در میان مجتهدین صورت می گیرد، بالفرض اگر ممکن هم بدانیم چگونه متصور می شود و چگونه نقل آراء آنها بصورت متواترممکن است پس معلوم شد که اجماعی از نوع اصولیش ممکن نیست.