۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

کتاب اوائل ابن ابی عاصم (8)

حدیث (106) عن عنترة ، أن عثمان بن عفان ، قال لمحمد بن أبی بکر : « أنشدک الله هل تعلم أن المسلمین جاعوا جوعا شدیدا فجئت بالأنطاع  فبسطتها ثم صببت علیها الحوارى ثم جئت بالسمن والعسل فخلطته به فکان أول خبیص أکلوا فی الإسلام ؟ » قال : نعم.


ترجمه : عنتره رحمه الله می فرمایند عثمان بن عفان رضی الله عنه به محمد پسر ابوبکرگفت: ترا به الله سوگندمی دهم آیا می دانی که (در زمان رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) مسلمانان بسیار شدید گرسنه شده بودند من سفرهای پوستی را آورده پهن نمودم و بر آنها نان های که آردشان الک شده بود ریختم و سپس روغن و عسل آورده با هم مخلوط نمودم و این اولین حلوای بود که در اسلام خوردند؟ (محمد بن ابی بکر) گفت: بله.


تحقیق : سند این حدیث ظاهرا ایرادی ندارد ولی باید در باره آن تحقیقی بیشتر صورت گیرد و آلبانی رحمه الله آن را در ظلال الجنة ذکر نموده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (107) عن عوف بن مالک ، أن رسول الله صلى الله علیه وسلم نظر إلى السماء فقال : « هذا أوان رفع العلم » قال : فلقیت شداد بن أوس بحدیث عوف بن مالک فقال : صدق عوف ، ألا أخبرک بأول ذلک یرفع ؟ قلت : بلى قال : الخشوع ، حتى لا ترى خاشعا.


ترجمه : عوف بن مالک رضی الله عنه می فرمایند: همانا رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به آسمان نگاه نموده فرمودند: این (زمانی است که) وقت بلند شدن (و بر داشتن) علم فرارسیده است (راوی می گوید) من با شداد بن اوس رضی الله عنه ملاقات نموده و از ایشان در باره ) حدیث عوف بن مالک پرسیدم ایشان گفتند: عوف راست می گوید. آیا من ترا به اولین آنچه از آن بلند می شود خبر دار ننمایم؟ من گفتم آری (خبر دار نمایید) : ایشان فرمودند : خشوع است (که برداشته می شود) تا جائی که یک خشوع گر هم نمی بینی.


تحقیق : سند این حدیث ضعیف است زیرا در آن (ابوصالح مصری) که نام ایشان عبد الله بن صالح بن محمد بن مسلم الجهنى وجود دارد وی منشی لیث بوده و ضعیف است ابن حجر رحمه الله در باره ایشان گفته: (صدوق کثیر الغلط) یعنی صدوق است ولی بسیار (در نقل روایات) دچار اشتباه می کند و ذهبی رحمه الله در باره اش گفته : (فیه لین صاحب حدیث) یعنی ایشان محدث اند ولی در ایشان ضعف وجود دارد.

ـــــــــــــــــــــــــ

حدیث (108) عن عبد الله بن عمرو قال : بَیْنَمَا نَحْنُ عند رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ نَکْتُبُ إِذْ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَیُّ الْمَدِینَتَیْنِ تُفْتَحُ أَوَّلًا قُسْطَنْطِینِیَّةُ أَوْ رُومِیَّةُ فَقَالَ النبی صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ لا ، بل مَدِینَةُ هِرَقْلَ تُفْتَحُ أَوَّل .


ترجمه :عبد الله بن عمرو رضی الله عنهما فرمودند: در حالی که ما نزد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودیم (و احادیث را می نوشتیم ) که ناگهان ازرسول الله صلی الله علیه و آله وسلم پرسیده شد که کدام یک از دو شهر جلوتر و اول فتح می شود قسطنطنیه و یا (شهر) روم ؟ پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: نه، بلکه شهر هرقل (یعنی قسطنطنیه) اول فتح می شود.

 

تحقیق : این حدیث صحیح است و در مسند احمد کمی فصل تر روایت شده و استاد آلبانی رحمه الله نیزآن در سلسله احادیث صحیحه ذکر نموده و صحیح قرار داده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (109) عن عمر بن الخطاب قال : سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول : « أول ما یهلک من هذه الأمة الجراد »


ترجمه: عمربن خطاب رضی الله عنه فرمودند: من از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می فرمایند: اولین چیزی که از این امت هلاک و نابود می شود ملخ است.


تحقیق : سند این روایت ضعیف است زیرا در سند آن عبید بن واقد وجود دارد که ابن حجر رحمه الله ایشان را ضعیف قرار داده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (110) عن سعد ، أن النبی صلى الله علیه وسلم أمر عَبْدَ اللَّهِ بْنَ جَحْشٍ وکَانَ أَوَّلَ أَمِیرٍ أُمِّرَ فِی الْإِسْلَامِ.


ترجمه : سعد رضی الله عنه فرمودند: همانا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم عبد الله بن جحش رضی الله عنه امیر (یک گروه جهادی) تعیین نمودند و ایشان اولین امیری بودند که در اسلام بعنوان امیر تعیین شده بودند.


تحقیق: این حدیث ضعیف است و استاد آلبانی در باره سند این حدیث در سلاسله احادیث ضعیف و موضوع گفته اند که سند این حدیث ضعیف است زیرا درآن مجالد بن سعید کوفی وجود دارد که حافظ ابن حجر رحمه الله در باره وی گفته : که قوی نیست و در آخر دوچار تغییر حافظه شده است. نا گفته نماند که این حدیث در مسند احمد مفصل تر از اینجا روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (111) عن سعد بن أبی وقاص قال : « إِنِّی لَمن أَوَّلُ الْعَرَبِ رَمَى بِسَهْمٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَقَدْ رَأَیْتُنِی سَابِعَ سَبْعَةٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ »


ترجمه : سعد بن ابی وقاص رضی الله عنه فرمودند: همانا من اولین عرب هستم که در راه الله تیر(به سوی دشمن زدم) و من خودم را در حالی دیدم که هفتمین نفر (مسلمان) با رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودم.

 

تحقیق :این اثر موقوف صحیح است و قسمت اول آن در(إِنِّی لَأَوَّلُ الْعَرَبِ رَمَى بِسَهْمٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ) در صحیح بخاری ، صحیح مسلم و مسند احمد و قسمت دوم آن (وَلَقَدْ رَأَیْتُنِی سَابِعَ سَبْعَةٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ) در صحیح بخاری و مسند احمد روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (112) عن عروة قال : إن أول رجل سل سیفا فی الله الزبیر بن العوام نفحت نفحة أخذ رسول الله صلى الله علیه وسلم فخرج الزبیر یسوق الناس بسیفه ورسول الله صلى الله علیه وسلم بأعلى مکة فلقی النبی صلى الله علیه وسلم فقال : « ما لک یا زبیر ؟ » قال : أخبرت أنک أخذت قال : فصلى علیه ودعا له ولسیفه.


ترجمه : عروه رحمه الله فرمودند: همانا اولین کسی که در راه الله شمشیرش رااز نیام  کشید زبیربن العوام رضی الله عنه بودند(روزی) خبر دستگیری رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم(توسط کفار) پخش شد (در آن وقت) زبیر (از خانه) بیرون شد و مردم را با شمشیرش به جلو می برد و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در بالای مکه بودند پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ایشان را ملاقات نمودند و گفتند: ای زبیر ترا چه شده است؟ (زبیر) گفت به من خبر داده شده که همانا شما گرفته و دستگیرشدید (راوی) می گوید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) بر ایشان و بر شمشیر ایشان دعای (خیر و برکت) نمودند.


تحقیق : اگر عروه از زبیربن العوام رضی الله عنه این روایت را شنیده باشد صحیح است و رنه مرسل است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (113) عن القاسم بن عبد الرحمن قال:« أول من بنى مسجدا فصلى فیه عمار بن یاسر »


ترجمه : قاسم بن عبدالرحمن رحمه الله فرمودند: اولین کسی که مسجدی ساخت و در آن نماز خواند عمار بن یاسر رضی الله عنهما بودند.


تحقیق : سند این قول ضعیف است زیرا در سند آن راوی به نام مسعودی وجود دارد و ایشان ازراویان ضعیف محسوب می شوند.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (114) عن ثوبان قال : کان رسول الله صلى الله علیه وسلم إذا خرج فی سفر آخر ما یکون عهده به من أهل بیته فاطمة ، وإذا قدم أول من یدخل علیه فاطمة.


ترجمه : ثوبان رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودند که هرگاه به سفری می رفتند با آخرین نفری که از خاندانشان ملاقات و خدا حافظی می نمودند فاطمه (رضی الله عنها) می بودند و هرگاه که از سفری بر می گشتند اولین نفری که (از خاندانشان) بنزدشان می آمد فاطمه (رضی الله عنها) می بودند.


تحقیق : این اثر موقوف ضعیف است و در سند آن (سلیمان المنبهی) وجود دارد و وی راوی مجهول است .

ــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (115) عن ابن عباس ، قال : قال رسول الله صلى الله علیه وسلم : « أنا أول شافع یوم القیامة وأول مشفع ولا فخر وأول من تنشق عنه الأرض »


ترجمه :از ابن عباس رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: من اولین شفاعت کننده در روز قیامت هستم و(من) اولین کسی هستم که شفاعتش پذیرفته می شود و(بیان این مطلب برای) فخر نیست و (من) اولین کسی هستم که (بعد ازصور دوم) زمین از او شگافته شده (و از قبر) بیرون می شود.


تحقیق : این حدیث صحیح است و آن را استاد آلبانی رحمه الله در کتاب (ظلال الجنة) صحیح لغیره دانسته اند.

ـــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (116) عن ابن عباس قال : أول ما سمعنا بالفالوذج ، أن جبریل أتى النبی صلى الله علیه وسلم فقال : إن أمتک تفتح علیهم الأرض ویفاض علیهم من الدیباج  یأکلون الفالوذج  فذکره.


ترجمه : ابن عباس رضی الله عنه می فرمایند اولین باریکه ما (نام) پالوده را شنیدیم (این بود) که جبرئیل (علیه السلام) به نزد پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم آمدند و گفتند: همانا سرزمین (ها) برامت تو فتح خواهد شد و بر آنان (دنیا آنقدر فراوان خواهد شد تا اینکه ) لباس ابریشمی خواهند پوشید و (زمانی خواهد رسید) که پالوده می خورند.  وحدیث را تا به آخر ذکر نمود...


تحقیق : این حدیث موضوع است و درسنن ابن ماجه نیزبا اندک تغییری روایت شده است و استاد آلبانی رحمه الله درباره این حدیث در تعلیق سنن ابن ماجه فرمودند: این  حدیث سندش منکر و متنش موضوع است.

ــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (117) عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ أن رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: « أَوَّلُ مَنْ یُکْسَى حُلَّةً مِنْ النَّارِ إِبْلِیسُ ».


ترجمه : از انس بن مالک رضی الله عنه که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (در قیامت) اولین کسی که ازرا و ردائی از آتش (دوزخ) پوشانده می شود شیطان است.


تحقیق : آلبانی رحمه الله در سلسله احادیث ضعیفه و موضوعه این حدیث را ضعیف دانسته و فرموده که در سند این ضعیف است زیرا در آن علی بن زید بن جدعان وجود دارد که روای ضعیف است .این حدیث در مسند امام احمد نیز مفصل تر این روایت شده است .

ـــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (118) عن أسماء بنت أبی بکر ، أنها أتت النبی صلى الله علیه وسلم بابن الزبیر حین وضعته وطلبوا تمرة یحنکه بها حتى وجدوها فحنکه فکان أول شیء دخل بطنه ریق رسول الله صلى الله علیه وسلم.


تحقیق : از اسماء دختر ابوبکر رضی الله عنهما روایت است که ایشان زمانی که (عبد الله) بن زبیر را زایمان نمودند (او را) به نزد پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم آوردند و در خواست آوردن خرما نمودند (و خرما آوردند و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم با آن خرما عبد الله بن زبیر را ) تحنیک کردند (یعنی خرما را جویده و نرم نموده و سپس از دهان بیرون نموده و بر انگشت گذاشته با آن کام بچه را مالیدند) لذا اولین چیزی که در شکم (عبد الله بن زبیر) داخل شد آب دهان رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم بود.

 

تحقیق: این اثرموقوف صحیح است و در صحیح مسلم مفصل تر از اینجا روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (119) عن أبی هریرة قال :« بعث رسول الله صلى الله علیه وسلم عینا واستعمل علیهم عاصم بن ثابت بن الأقلح قال خبیب : دعونی أصلی رکعتین قال : وکان أول من سن الرکعتین عند القتل ».


ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه می فرمایند: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم (گروهی را) برای تجسس و بررسی اوضاع دشمن فرستادند و عاصم بن ثابت بن اقلح را امیرشان تعیین نمود (راوی سرگذشت این گروه را بیان نمود تا به اینجا که رسیدن که زمان اعدام) خبیب رضی الله عنه گفت: رهایم کنید: تا دورکعت نماز بخوانم (راوی می گوید) : ایشان اولین کسی بودند که رسم خواندن دورکعت به زمان اعدام را مرسوم نمودند.

 

تحقیق : این روایت صحیح است و در صحیح بخاری و مسند احمد مفصل تر و جامع تر از اینجا روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (120) عن رجل ، أن أبا بکر طاف بعبد الله بن الزبیر فی خرقة وکان أول مولود ولد فی الإسلام یعنی بالمدینة.


ترجمه : از مردی روایت است که ابوبکر رضی الله عنه عبد الله بن زبیر را در حالی که در پارچه ای پیچانده بود در مدینه می چرخاند و ایشان اولین نوزاد مسلمانی بود که در مدینه منوره متولد شده بود.


تحقیق : در سند این حدیث یک راوی مبهم وجود دارد ولی قسمت آخر این روایت یعنی جمله (أَوَّلَ مَوْلُودٍ وُلِدَ فِی الْإِسْلَامِ) صحیح بوده و در صحیح بخاری ،صحیح مسلم و مسند احمد نیز روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (121) عن عثمان قال : « ما کنت لأکون أول من خلف رسول الله صلى الله علیه وسلم فی أمة تهراقة الدماء » . ثم قال : وقال عثمان : « إنها لأول ید خطت المفصل ».


ترجمه : عثمان رضی الله عنه می فرمایند: من نبودم که اولین جانشین (از جانشینان) رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم باشم (که بخاطر او) خونها در(این) امت ریخته شود . سپس (روای) می گوید: عثمان (رضی الله عنه به دست راستشان اشاره نموده و) گفتند: همانا این اولین دستی است که (سورهای) مفصل را نوشته است.

 

تحقیق :  سند این اثر ضعیف است زیرا در سند آن المسیب بن واضح وجود دارد و ایشان را دارقطنی در کتاب سنن خویش ضعیف قرار داده اند.

ـــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (122) عن أبی هریرة قال : « أول من یدخل النار من هذه الأمة السواطون ».


ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه می فرمایند: اولین کسانی که از این امت وارد آتش (دوزخ) می گردند: تازیانه زنان اند (یعنی: کسانی که مردم را به ناحق تازیانه وشلاق می زنند).


تحقیق : سند این حدیث ضعیف است زیرا در سند آن ابوالمهزم راوی متروک و ضعیف وجود دارد.

ــــــــــــــــــــــ

حدیث (123) عن واثلة بن الأسقع ، عن رسول الله صلى الله علیه وسلم قال : « لقی إبراهیم الحق فی أول لیلة من رمضان ».


ترجمه : از واثله بن اسقع رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: ابراهیم با (ذات بر) حق (یعنی الله مهربان) در اولین شب رمضان ملاقات نموده اند.


تحقیق : سند این حدیث ضعیف است زیرا در سند آن راوی مبهمی وجود دارد.

ـــــــــــــــــــ

حدیث (124) عن أنس بن مالک قال : قال رسول الله صلى الله علیه وسلم : « إن عثمان أول من هاجر إلى الله بأهله بعد لوط »


ترجمه : ازانس بن مالک رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا عثمان (بن عفان رضی الله عنه) اولین کسی است که بعد از لوط (علیه السلام) با خانواده اش هجرت نموده است.


تحقیق : این حدیث ضعیف است و استاد آلبانی رحمه الله آن را دسلسله احادیث ضعیفه و موضوعه ضعیف قرار داده و گفته اند که در سند آن بشار بن موسى الخفاف و جود دارد که امام بخاری آن را کاملا ضعیف قرار داده و گفته که منکر الحدیث است و امام ذهبی و ابن حجر و ابوزرعه رحمهم الله نیز وی را ضعیف قرار داده اند.

ــــــــــــــــــ

حدیث (125) عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ قال : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: « فَأَکُونُ أَنَا وَأُمَّتِی أَوَّلَ مَنْ یُجِیزُ على الصِّرَاط» .


ترجمه : ازابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: من و امت من اولین کسانی هستیم (که در روز قیامت) از پل صراط گذر خواهیم نمود.


تحقیق: این حدیث صحیح است و این مطلب در صحیح بخاری ، صحیح مسلم و مسند احمد در ضمن یک حدیث طولانی ذکر شده است .

ـــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (126) عن عبد الله بن عمرو قال : قال رسول الله صلى الله علیه وسلم : « وینفخ فی الصور فلا یسمعه أحد إلا أصغى لیتا  وأول من یسمعه رجل یلوط  حوضه فیصعق »


ترجمه : ازعبد الله بن عمرو رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (بار اول) در صور دمیده می شود هیچ کس نیست که (صدای صور را) بشنود مگر اینکه گردنش کج شده (وبیهوش می شود) واولین کسی که (صدای صور) را می شنود مردی است که حوضش را(تعمیر نموده و بر آن) لایه گل می مالد (وباشنیدن صدای صور) بیهوش می شود.


تحقیق : این حدیث صحیح است و در صحیح مسلم و مسند احمد در ضمن یک حدیث طولانی روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــ

 

حدیث (127) عن مُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: « إِنْ شِئْتُمْ ؛ أَنْبَأْتُکُمْ ما أَوَّلُ مَا یَقُولُ اللَّهُ لِلْمُؤْمِنِینَ  وَأَوَّلُ مَا یَقُولُونَ له ؟ قالوا: نعمْ یا رَسُولَ اللَّهِ ! قَالَ: إنَّ اللهَ یَقُولُ لِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ: هَلْ أَحْبَبْتُمْ لِقَائِی؟ قال : فَیَقُولُونَ : نَعَمْ یَا رَبَّنَا ! فَیَقُولُ: لِمَ؟ فَیَقُولُونَ : رَجَوْنَا عَفْوَکَ وَمَغْفِرَتَکَ . فَیَقُولُ : قَدْ وَجَبَتْ لَکُمْ مَغْفِرَتِی»

 

ترجمه : ازمعاذ بن جبل رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: اگر شما بخواهید شمارا خبر دار می کنم از اولین سخنی که الله (در روز قیامت ) به مسلمانان می گوید و اولین سخنی که مسلمانان به الله می گویند (صحابه ) گفتند: بله (بفرمایید) ای رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) ایشان گفتند: همانا الله روز قیامت به مسلمانان می گوید: آیا شما ملاقات با من را دوست داشتید؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: (مسلمانان) می گویند: بله ای پروردگارما (الله متعال) می فرماید: چرا؟ (مسلمانان) می فرمایند: ما امیدوار عفو تو و بخشش تو بودیم (الله متعال) می گوید: قطعا بخششم برشما واجب گشت .

 

تحقیق : این حدیث در مسند احمد بن حنبل نیز روایت شده است و استاد آلبانی رحمه الله در سلسله احادیث ضعیفه و موضوعه این حدیث را ضعیف قرار داده و گفته که در سند آن عبیدالله بن زَحْروجود دارد و ایشان امام احمد و ابن حبان ضعیف قرار داده اند.

ـــــــــــــــــــــ

حدیث (128) عن عبد الله بن مسعود ، عن النبی صلى الله علیه وسلم قال : « إن أول من سیب السوائب أبو خزاعة عمرو بن عامر ، وإنی رأیته فی النار یجر أمعاءه فیها »


ترجمه : ازعبد الله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا اولین کسی که (از عربها) حیوانات را برای بتان (نذرنموده و) رها می کرد پدر خزاعه عمروبن عامر بود و من او را در آتش (جهنم) دیدم که رودهایش (از شکمش بیرون شده و آنها را) دنیال خود می کشاند (و راه می رود).


تحقیق : این حدیث را استاد آلبانی رحمه الله در سلسله احادیث صحیحه ؛ صحیح قرارداده اند و این حدیث را امام احمد در مسند خویش روایت نموده است و همین مفهوم در صحیح بخاری از ابوهریره و عایشه رضی الله عنهما نیز روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (129) عن عبد الله بن مسعود قال : سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول : « إِنَّ أَول لُحُوق بِی فِی الْجَنَّةِ امْرَأَةٌ مِنْ أَحْمَسَ »


ترجمه : عبد الله بن مسعود رضی الله عنه می فرماید من از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می فرمایند: اولین کسی که (از همه زود تر) در بهشت به من ملحق می شود زنی از قبیله احمس است.

 

تحقیق : آلبانی رحمه الله در سلسله احادیث ضعیفه و موضوعه این حدیث را ضعیف قرار داده و گفته: که سند این حدیث ضعیف است و در آن چند علت وجود دارد: در سند آن (روای به نام) (أبان بن عبد الله البجلی) وجود دارد که حافظ ابن حجر گفته : صدوق ، فی حفظه لین یعنی صدوق و در حافظه اش ضعف وجود دارد نکته دیگر اینکه در سندش راوی به نام (کریم بن أبی حازم) وجود دارد که مجهول است نکته سوم اینکه در سندش (سلمى بنت جابر) وجود دارد که ایشان نیز مجهول اند. ناگفته نماند که این حدیث امام احمد نیز در مسند خویش با همین راویان ضعیف روایت نموده است.

ـــــــــــــــــــــ

حدیث (130) عن أبی ذر قال : کُنْتُ أَنَا أَوَّلَ مَنْ حَیَّاهُ بِتَحِیَّةِ الْإِسْلَامِ فَقَالَ : « وَعَلَیْکَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ »


ترجمه : ابوذر(غفاری) رضی الله عنه می فرماید: من اولین نفری بودم که بر(رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ) سلام اسلامی نمودم (یعنی السلام علیک گفتم) و ایشان (جواب داده) گفتند (وعلیک ورحمة الله).


تحقیق: این حدیث صحیح است و در ضمن یک حدیث طولانی در مسلم روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــ

حدیث (131) عن أبی أمامة ، أنه شهد خطبة النبی صلى الله علیه وسلم فی حجة الوداع فکان أول ما تفوه به أن قال : « أوصیکم الله بأمهاتکم »


ترجمه : ازابوامامه رضی الله عنه فرمودند که ایشان (در زمان) سخنرانی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در حجة الوداع (یعنی آخرین حج) حاضر بودند (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در این سخنرانی) اولین سخنی را که از دهان بیرون نمودند این بود که فرمودند: الله (را شاهد گرفته ) شما را نسبت به مادرانتان توصیه می کنم (که با آنان نیک رفتاری کنید).

 

تحقیق : سند این حدیث ضعیف است زیرا در آن (اسماعیل بن عیاش) وجود دارد و ایشان ضعیف اند و (ضمضم بن زرعه) وجود دارد که صدوق بوده و در نقل روایت دچار وهم می شود و (خراش) صدوق وجود دارد.

ــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (132) عن أبی موسى ، عن النبی صلى الله علیه وسلم قال : « أول من صنعت له الحمامات سلیمان بن داود فلما دخله وجد غمه وحره فقال : أوه ثم أوه قبل أن لا تکون أوه »


ترجمه : ابوموسی رضی الله عنه می فرماید که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: اولین کسی که برایش حمام ها ساخته و درست شد سلیمان بن داود (علیهما السلام) بودند وچون ایشان داخل حمام رفتند وگرما و حرارت آنجا را احساس نمودند گفتند : آه (از عذاب الله چقدر سخت است ) آری (باید) (از سختی عذاب الله) آه گفت پیش از اینکه آه گفتن فایده ای نداشته باشد.


تحقیق : این حدیث را استاد آلبانی رحمه الله در سلسله احادیث ضعیفه و موضوعه بسیار ضعیف قرار داده اند زیرا در سند آن (إسماعیل بن عبد الرحمن الأودی) وجود دارد و ایشان بسیار ضعیف اند.

ـــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (133) عن أنس ، أن حارثة ، کان غلاما منهم أصیب یوم بدر وکان أول من أصیب.


ترجمه : انس رضی الله عنه می فرماید: همانا حارثه که جوانی از (طائفه) آنان بوده در روز (جنگ) بدر بشهادت رسیدند و ایشان اولین کسی بودند که (در این جنگ) به شهادت رسیدند.

 

تحقیق : این اثر را آلبانی رحمه الله درصحیح سنن ترمذی آن را صحیح دانسته است و این اثر در سنن ترمذی و مسند احمد بن حنبل مفصل تر ازاینجا روایت شده ولی جریان اولیت در آن دوکتاب نیست.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (134) عن ابن عباس قال : « وکان أول من أسلم من الناس مع رسول الله صلى الله علیه وسلم علی بعد خدیجة »


ترجمه : ابن عباس رضی الله عنهما فرمودند: علی (رضی الله عنه) بعد ازخدیجه (رضی الله عنها) اولین کسی از انسانها بودند که بهمراه رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مشرف به اسلام شدند.


تحقیق : این روایت صحیح است همانگونه که استاد آلبانی درسلسله احادیث ضعیفه و موضوعه به آن اشاره نمودند و این مطلب در ضمن یک حدیث طولانی در مسند احمد نیز روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (135) عن الزبیر ، قال : لما التقینا یوم بدر سقط علینا النعاس فکان أول من استقال من السکتة والنعسة رسول الله صلى الله علیه وسلم.


ترجمه: زبیر بن العوام رضی الله عنه می فرمایند : آنگاه که در روز (جنگ) بدر با دشمن ملاقات نمودیم (و در گیر شدیم) چرت (وخواب) بر ما طاری شد و رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم اولین کسی بودند که ازخواب و چرت زدن به حالت اولیه بر گشتند.

 

تحقیق: سند این روایت ضعیف است زیرا در سند آن (الولید بن مسلم) وجود دارد که مدلس است و این روایت را بصورت عنعنه روایت نموده و (ابن لهیعة) وجود دارد که ضعیف است.

ـــــــــــــــــــــــــ

حدیث (136) عن ابن عباس قال : وهی أَوَّلُ آیَةٍ نَزَلَتْ فِی الْقِتَالِ (یرید) { أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ } .


ترجمه : (ابن عباس رضی الله عنهما) فرمودند: اولین آیتی که درباره جنگ و جهاد نازل شده { أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ }.می باشد.


تحقیق : استاد آلبانی رحمه الله فرمودند سند این (اثرموقوف) صحیح است و این اثردر سنن نسائی ، سنن ترمذی و مسند احمد نیز روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (137) عن ابن عباس قال : کان أبو طالب یعالج شیئا من زمزم فکان النبی صلى الله علیه وسلم ینقل الحجارة وهو غلام ، فأخذ النبی صلى الله علیه وسلم إزاره فانقلب الحجر وتعرى فقیل لأبی طالب أدرک ابنک وابن أخیک فإنه قد غشی علیه فلما أفاق من غشیته سأله فقال : رأیت علیه ثیاب بیاض قال : استتر قال ابن عباس : فذاک أول شیء رأى رسول الله صلى الله علیه وسلم من النبوة قال : فما رؤیت عورته من یومئذ.


ترجمه : ابن عباس رضی الله عنه میفرماید: ابوطالب بودند که چاه زمزم را تعمیر می کردند و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در آن زمان نوجوان بودند (وبا ابوطالب کمک می کردند) و سنگ می آوردند ، پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ازار(و لنگی) خود را (از پا بیرون نموده )وگرفتند (و بر دوش گذاشته و با آن جسمشان را) ازآثارسنگ محفوظ می داشتند و پیامبر لخت و کشف عورت شدند (وبیهوش افتادند) به ابوطالب گفته شد که پسرت و پسر برادرت را در یاب که بیهوش شده است و چون بهوش آمدند (ابوطالب) از او جریان و علت را پرسیدند (پیامبر) گفتند: (فردی به نزد من آمد که ) بر او لبس سفید دیدم (او به من ) گفت: (عورت خودت را) بپوشان ابن عباس می فرماید: این اولین چیز و نشانی از پیامبری بود که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم دیدند و گفت: از آن روز به بعد دیگر عورت ایشان دیده نشد.


تحقیق : این حدیث را استاد آلبانی رحمه الله صحیح قرار داده ودر سلسله احادیث صحیحه با الفاظ دقیق تری از اینجا ذکر نموده و فرموده اند که این روایت را حاکم نیشابوری (در مستدرک) روایت نموده اند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (138)عن عبد الله بن عمرو ، قلت : یا رسول الله ، إنی أسمع منک أحادیث فتأذن لی أن أکتبها ؟ قال : « نعم » قال : فکان أول کتاب کتبه کتاب النبی صلى الله علیه وسلم إلى أهل مکة.


ترجمه : عبد الله بن عمرو رضی الله عنهما می فرماید: من گفتم ای رسول الله همانا من از شما سخنانی را می شنوم (آیا) به من اجازه می دهید که آنها را بنویسم؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: بله. ایشان می فرمایند: اولین نامه ای که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نوشتن نامه ای بود که برای اهل مکه نوشتند.


تحقیق : سند این حدیث ضعیف است زیرا در سند آن ولید بن المسلم وجود دارد که ایشان مدلس اند و این روایت را بصورت عنعنه روایت نموده اند.

ــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (139)عن البراء ، أنه سمع النبی صلى الله علیه وسلم یقول یوم الأضحى : « أول نسک هذا الیوم الصلاة »


ترجمه : از براء بن عازب (رضی الله عنه) روایت است که ایشان از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در روز عید قربان شنیدند که می فرمایند: اولین عمل (عبادتی) این روز (خواندن) نماز (عید) است.


تحقیق : این حدیث صحیح است و در صحیح بخاری و مسند احمد مفصل تراز اینجا روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــ

حدیث (140)عن البراء قال مر على النبی صلى الله علیه وسلم بیهودی محمم مجلود قال فدعاهم فقال : « هکذا تجدون حد الزانی فی کتابکم ؟ » فقال رجل منهم : لا ، نجده الرجم فقال النبی صلى الله علیه وسلم : « اللهم إنی أول من أحیا أمرک إذ أماتوه » فأمر به فرجم.


ترجمه : براء بن عازب رضی الله عنه می فرمایند (روز) پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بر (مرد) یهودی گذر نمودند که شلاق خورده و چهره اش سیاه شده بود (پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم) یهودیان را خواست و به آنان گفت: آیا درتورات همین گونه حد زناکار را می یابید؟ فردی از آنان گفت: نه، ما (در تورات) حد زنا کار را(برای متأهل) سنگسار می یابیم. پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: بار الهی همانا من اولین کسی هستم که دستورتو را زمانی که آن را کشته (ونابود کرده اند) زنده می کنم و سپس دستور داد (تا آن یهودی سنگسار کنند) و آن (یهودی به دستور پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم) سنگسار شد.


تحقیق: این حدیث را استاد آلبانی رحمه الله صحیح قرار داده و این حدیث در سنن ابی داود، سنن ابن ماجه و مسند احمد مفصل تر از اینجا روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــ

حدیث (141) عن جابر ، أن النبی صلى الله علیه وسلم أتی بضب فقال : « أمة فقدت فلا أدری لعلها من القرون الأول » فلم یأکل وأبى أن یأکل.


ترجمه : جابر رضی الله عنه می فرماید: (گوشت) سوسماری به نزد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم آورده شد ایشان فرمودند: ملتی (از ملتهای گذشته) گم شدند من نمی دانم شاید این از همان قرنهای اولیه (و مسخ شدها باشد) (جابر می فرماید پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم از گوشت سوسمار) نخوردند و از خوردن (گوشت آن) سر باز زد.

 

تحقیق :این حدیث صحیح است و درصحیح مسلم و مسند احمد نیز روایت شده است.

 ـــــــــــــــــــــــــ

حدیث (142)عن أنس ، أن رسول الله صلى الله علیه وسلم قال : « إِنَّمَا الصَّبْرُ عِنْدَ الصَّدْمَةِ الْأُولَى»


ترجمه : از انس (بن مالک رضی الله عنه) روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا صبر(معتبر) صبری است که در ابتداء مصیبت باشد.


تحقیق: این حدیث صحیح است و در صحیح بخاری و صحیح مسلم روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (143)عن أنس ، أن رسول الله صلى الله علیه وسلم قال : « إن الصبر عند أول صدمة »


ترجمه : از انس (بن مالک رضی الله عنه) روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا صبر(معتبر) صبری است که در ابتداء مصیبت باشد.


تحقیق: این حدیث صحیح است و با این الفاظ در سنن ابی داود روایت شده است و آن را آلبانی رحمه الله صحیح دانسته است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (144) عن أنس قال : أتی رسول الله صلى الله علیه وسلم بزینب بنت جحش وبعثنی داعیا على الطعام فدعوت فیجیء القوم فیأکلون ویخرجون ثم یجیء القوم فیأکلون ثم یخرجون فقلت : یا نبی الله قد دعوت حتى ما أجد أحدا أدعوه فقال : « ارفعوا طعامکم » وإن زینب لجالسة فی ناحیة البیت ، وخرج رسول الله صلى الله علیه وسلم منطلقا نحو حجرة عائشة فقال : « السلام علیکم أهل البیت » قالوا : وعلیک السلام یا رسول الله ، کیف وجدت أهلک ؟ فأتى حجر نسائه فقلن مثل ما قالت عائشة فرجع النبی صلى الله علیه وسلم فإذا الثلاثة یتحدثون فی البیت ، وکان نبی الله صلى الله علیه وسلم شدید الحیاء ، فخرج النبی صلى الله علیه وسلم منطلقا نحو حجرة عائشة قال : فما أدری أخبرته أو أخبر أن الرهط قد خرجوا ، فرجع حتى إذا وضع رجله فی أسکفة داخلة البیت والأخرى خارجة ، أرخى الستر بینی وبینه وأنزلت آیة الحجاب.

 

ترجمه : انس رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم زینب بنت جحش را به خانه بخت آوردند(و با ایشان ازدواج نمودند) و مرا بعنوان دعوت گر (برای اینکه مردم) برای خوردن غذای عروس دعوت دهم فرستادند من مردم را دعوت دادم (آنها می آمدند و غذا) می خوردند و بیرون می شدند( و می رفتند) سپس افراد دیگری می آمدند (و غذا) می خوردند و بیرون می شدند( و می رفتند) من گفتم ای رسول الله من آنقدر مردم را دعوت دادم که دیگر کسی را نمی یابم که دعوتش دهم (بعد از اینکه همه غذا خوردند، پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: (سفره و) غذاهایتان را بلند و جمع نمایید و در حالی که زینب در گوشه ای از خانه نشسته بود، و رسول الله بیرون شده و به سمت خانه عایشه رضی الله عنها  رفتند (و به نزد ایشان رفته) فرمودند: ای اهل بیت (وخاندان من) السلام علیکم. (آنها) گفتند: وعلیک السلام ای رسول الله ، خانواده تان را چگونه یافتید؟ رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به نزد خانه های (دیگر) زنانشان رفتند (همه زنان دیگر پیامبربر ایشان) سلام نموده و احوال پرسی کردند همانند که عایشه سلام و احوال پرسی نموده بودند. سپس پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم ناگهان دیدند که سه نفر از مهمان ها هنوز در خانه نشسته و با یکدیگر صحبت می کنند ، ورسول الله صلى الله علیه وآله سلم بسیار با حیاء بودند (وشرم می کردند که به آنها بگویند که از خانه بیرون شوند) ، (دوباره) پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم از خانه (زینب) بیرون شده و به سمت خانه عایشه رفتند (انس) می گوید: نمی دانم من خبر دادم و یا اینکه به ایشان خبر داده شد که آن گروهی که در خانه نشسته بودند (و سخن می گفتند) از خانه بیرون شدند و رفتند ، پیامبر برگشتند همین که یک پایشان را از چار چوبه درب خانه داخل گذاشتند و دیگری هنوز بیرون بود ،که پرده را در میان من و خود انداخته و آیه حجاب نازل شد. 


تحقیق: این حدیث صحیح است و در صحیح بخاری مفصل تر و دقیق تر از اینجا روایت شده است ناگفته نماند که این حدیث در صحیح مسلم ، سنن ترمذی و مسند احمد نیز روایت شده است.

ــــــــــــــــــــــــ

حدیث (145) عن أنس بن مالک ، أن النبی صلى الله علیه وسلم قال : « إنما الصبر عند الصدمة الأولى »


ترجمه : از انس (بن مالک رضی الله عنه) روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا صبر(معتبر) صبری است که در ابتداء مصیبت باشد.


تحقیق: این حدیث صحیح است و در صحیح بخاری و صحیح مسلم روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (146) عن أنس بن مالک ، أن ناسا ، من قیس أتوا النبی صلى الله علیه وسلم فسألوه عن أن یبعث معهم ناس یعلمونهم القرآن ، فبعث معهم سبعین رجلا فیهم حرام بن ملحان قال أنس بن مالک فغدروا بهم فقتلوهم وکان حرام أول من طعن.


ترجمه : انس بن مالک (رضی الله عنه) می فرماید: همانا افرادی از (قبیله) قیس به نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمدند و از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم درخواست نمودند تا افرادی را همراه آنان بفرستد تا این که به آنان قرآن بیاموزند و (پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم) به همراه آنان هفتاد نفر فرستاند که در میان آنان حرام بن ملحان (رضی الله عنه) نیز بود انس بن مالک (رضی الله عنه ) می گوید: آنها با (این هفتاد نفر) خیانت نمودند و اولین کسی که ضربه خورد (و به شهادت رسید) حرام بن ملحان (رضی الله عنه) بود.


تحقیق :  این حدیث صحیح است و در صحیح بخاری ، صحیح مسلم و مسند احمد مفصل ترو دقیق تر از اینجا روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (147) عن أسماء بنت عمیس ، قالت : أول ما اشتکى رسول الله صلى الله علیه وسلم فی بیت میمونة.


ترجمه : اسماء بنت عمیس رضی الله عنه می فرمایند: ابتداء بیماری رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در خانه میمونه شروع شد.


تحقیق : این حدیث صحیح است و در مسند احمد مفصل تر از اینجا روایت شده ولی همین مطلب در صحیح مسلم و مسند احمد از عایشه رضی الله عنها مفصل تر از اینجا روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــــ

حدیث (148) عن بریدة ، أن النبی صلى الله علیه وسلم قال : « انطلق فادفعه إلى أول خزاعی تلقاه » فی میراث رجل من الأزد ولم یوجد أزدی.


ترجمه : ازبریده رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم در باره میراث مرد ازدی که فردی از قبیله ازد یافت نشد (تا میراث این ازدی مرده به او داده شود) فرمودند: برو و این (مال) را به اولین خزاعی بده که با او ملاقت می نمائی.


تحقیق : این حدیث در سنن ابی داود نیز آمده و استاد آلبانی در آنجا این حدیث را ضعیف قرار داده است. ناگفته نماند که در سند این حدیث ابوبکرجبریل بن احمر وجود دارد که امام نسائی در باره ایشان فرموده اند : لیس بالقوى یعنی ایشان راوی قوی نیستند.

ــــــــــــــــــــــــــ

حدیث (149) عن أم سلمة ، أن هذه الآیة نزلت فی بیتها { إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمْ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا }


ترجمه : ام سلمه رضی الله عنها می فرماید: این آیه { إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمْ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا } در خانه ایشان نازل شده است .

معنای آیه: همانا الله می خواهد که پلیدی را از شما خاندان دور کند و شما را کاملا پاک گرداند.


تحقیق : این حدیث صحیح است و در مسند احمد مفصل تر از اینجا روایت شده است.

ـــــــــــــــــــــ

حدیث (150) عن عائشة زوج النبی صلى الله علیه وسلم کانت تقول : إن فاطمة قالت : أخبرنی ، یعنی النبی صلى الله علیه وسلم ، أنی أول أهله لحوقا به.


ترجمه : عایشه (رضی الله عنها) همسر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: فاطمه (رضی الله عنها) به من گفتند : پدرم پیامبر الله صلی الله علیه و آله وسلم به من گفتند: همانا من اولین فردی ازخاندان ایشان هستم که (بعد از ایشان وفات نموده و)  به ایشان ملحق می شوم.


تحقیق : این حدیث صحیح است و در صحیح بخاری و صحیح مسلم وسنن ابن ماجه و مسند احمد نیز روایت شده است.