قرآن و سنّت صحیح بیانگر تمام احکام دینی اند

  قرآن و سنّت صحیح بیانگر تمام احکام دینی اند

الله متعال در قرآن مجید می فرماید:

...وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِکُلِّ شَیْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِینَ (89) (سوره نحل)

یعنی : و ما ای (محمّد صلی الله علیه و آله وسلم) بر توکتاب (قرآن) را فرستاده ایم که (آن) بیانگرهرچیزی است (که انسانها از امور دین و دنیا بدان نیازمند اند) و هدایت و بشارتی است برای مسلمانان.

این آیه قرآن بوضوح بیانگر این مطلب است که هر آنچه ما انسانها بدان نیازمند هستیم؛ اعم از اموردینی ویا دنیوی برای ما بطورتفصیلی و یا کلی در قرآن مجید بیان شده است.

البته مناسب می دانم که قبل از توضیح بیشتر در این باره تفسیرو توضیح چند ی از مفسیرین مشهور را در باره تفسیر این آیه برایتان بیان نمایم و سپس به نکات بر گرفته شده از این آیه اشاره نمایم .

ابن کثیررحمه الله در تفسیر خویش در تفسیر{ وَنزلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِکُلِّ شَیْءٍ } چنین می فرماید: قال ابن مسعود: و قد بین لنا فی هذا القرآن کل علم، وکل شیء. وقال مجاهد: کل حلال وحرام.

وقول ابن مسعود: أعم وأشمل؛ فإن القرآن اشتمل على کل علم نافع من خبر ما سبق، وعلم ما سیأتی، وحکم کل حلال وحرام، وما الناس إلیه محتاجون فی أمر دنیاهم ودینهم، ومعاشهم ومعادهم.

ابن مسعود (رضی الله عنه) می فرماید: برای ما در این قرآن هر علم و هر چیز بیان شده است. و مجاهد (رحمه الله) می فرماید: برای ما هر حلال و هر حرام بیان شده است.

(سپس ابن کثیر رحمه الله می فرماید) :  سخن ابن مسعود (رضی الله عنه)  عامتر و شامل تر است؛ زیرا قرآن در برگیر هر علم مفیدی از جریانات گذشته و همچنین هر علمی از آینده است وحکم هر حلال و حرامی و هر آنچه مردم در امور دنیا و دینشان و(یا) دنیا و آخرتشان بدان نیازمند اند در آن ذکر شده است.

امام طبری رحمه الله در تفسیرش تحت این آیه : ( وَنزلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِکُلِّ شَیْءٍ ). چنین می فرمایند: نزل علیک یا محمد هذا القرآن بیانا لکلّ ما بالناس إلیه الحاجة من معرفة الحلال والحرام والثواب والعقاب)

یعنی: (الله متعال) می گوید ای محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) این قرآن بیانگر است برای هر آنچه مردم نیاز به شناخت آن از حلال و حرام و ثواب و عذاب دارند.

امام بغوی رحمه الله در تفسیر خویش تحت این آیه می فرمایند: { وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا } بیانا، { لِکُلِّ شَیْءٍ } یحتاج إلیه من الأمر والنهی، والحلال والحرام، والحدود والأحکام،)

یعنی : (قرآن) بیانگر است برای هر چیزی از امر و نهی و حلال و حرام و حدود و احکام (انسانها) بدان نیاز دارند.

علامه شنقیطی رحمه الله در تفسیرش این آیه : { وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الکتاب تِبْیَاناً لِّکُلِّ شَیْءٍ } می فرماید: ذکر جل وعلا فی هذه الآیة الکریمة : أنه نزل على رسوله هذا الکتاب العظیم تبیاناً لکل شیء .....وعلى کل حال فلا شک أن القرآن فیه بیان کل شیء . والسنة کلها تدخل فی آیة واحدة منه . وهی قوله تعالى : { وَمَآ آتَاکُمُ الرسول فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فانتهوا } [ الحشر : 7 ].

یعنی : الله جل جلاله در این آیه کریمه بیان نموده که این کتاب بزرگ را را بر رسولش (محمد صلی الله علیه و آله وسلم) نازل نموده که بیان کننده هر چیز است ....(جلوتر رفته می فرماید) : بهر حال در این شکی نیست که در قرآن هر چیز بیان شده است و تمام احادیث در یک آیه آن داخل می گردد آنجائی که الله متعال فرموده : { وَمَآ آتَاکُمُ الرسول فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فانتهوا } [ الحشر : 7 ]. یعنی: هر آنچه رسول الله (محمد صلی الله علیه وآله وسلم) به شما (باگفتار و کردارخویش ارائه) داده آن را بگیرید و از هر آنچه شما را ممانعت نموده و باز داشته است باز آیید.

درتفسیرجلالین چنین آمده : { وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الکتاب } القرآن { تِبْیَانًا } بیانا { لّکُلّ شَىْء } یحتاج إلیه الناس من أمر الشریعة .

یعنی : مراد از (الکتاب) قرآن است و مردا از (تِبْیَانًا) بیانگری است و مراد از (لّکُلّ شَىْء)هر آنچه مردم از امور شریعت بدان نیاز دارند؛ می باشد.

در تفسیرفتح القدیر چنین آمده :{ وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الکتاب } أی : القرآن . ... { تِبْیَانًا لّکُلّ شَىْء } أی : بیاناً له ...... ومعنى کونه { تبیاناً لکلّ شیء } أن فیه البیان لکثیر من الأحکام ، والإحالة فیما بقی منها على السنة ، وأمرهم باتباع رسوله صلى الله علیه وسلم فیما یأتی به من الأحکام ، وطاعته کما فی الآیات القرآنیة الدالة على ذلک .

یعنی : مراد از (الکتاب) قرآن است و مردا از (تِبْیَانًا) بیانگری است و (تبیاناً لّکُلّ شَىْء) یعنی : در قرآن احکام زیادی (بصراحت) بیان شده و احکام باقی مانده ای (که بصراحت در قرآن نیامده) را حواله بر سنت (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) نموده است و به (مسلمانان) همانگونه که در آیات قرآنی (زیادی) آمده (وبه مسلمانان ) دستور داده تا از احکامی که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بیان می دارند پیروی کنند .

بعد از بیان توضیحات و تفاسیربرخی از تفاسیرمشهور بطورواضح این حقیقت آشکار می گردد که تمام مسائل شرعی و امور مورد نیاز بشر اعم از امور دنیوی و یا دینی در قرآن بطور صراحت و یا با حواله به سنّت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بیان شده است.

از این آیه شریفه و بیانات و تفاسیرمفسرین دو نتیجه مهم به دست می آید:

1 - درقرآن و سنّت صحیح رسول الله صلی الله و علیه و آله وسلم تمام احکام و امور دنیوی و دینی بیان شده است.

2- وقتی که در قرآن و سنّت صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم همه احکام بیان شده است؛ دیگر نیازی به قیاس و یا دیگر اصولی که برخی از اصولیین بعنوان اصول بیان می کنند نیست.