ترجمه ســـــــــوره بقــــــــــــره آیه (۱۵۸ تا ۱۸۲)

إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِن شَعَآئِرِ اللّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَن تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللّهَ شَاکِرٌ عَلِیمٌ (158)

همانا (دو کوه) صفا و مروه از نشانه های ( دین ) الله است. پس هر کس که حجّ یا عمره نمود ، بر او گناهی نیست که برآن دو(کوه) چرخش نمایند. هر که به دلخواه کار نیکی را انجام دهد همانا الله پذیرنده سپاس و بسیارآگاه است .
إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَالْهُدَى مِن بَعْدِ مَا بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتَابِ أُولَئِکَ یَلعَنُهُمُ اللّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ (159)

همانا کسانی که پنهان می دارند آنچه را که ما از دلائل روشن و هدایت فرو فرستاده ایم ، بعد از آن که آن را برای مردم در کتاب ( آسمانی) بیان نموده ایم ، ایشان را الله لعنت می نماید و لعنت کنندگان ( نیز) ، ایشان را لعنت می کنند.
إِلاَّ الَّذِینَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَبَیَّنُواْ فَأُوْلَئِکَ أَتُوبُ عَلَیْهِمْ وَأَنَا التَّوَّابُ الرَّحِیمُ(160)
مگر کسانی که توبه نمودند و (خویش را) اصلاح نموده و ( حقایق را) بیان نمودند . پس من توبه چنین کسانی را می پذیرم و من بسی توبه پذیر و بی نهایت مهربانم .
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ کُفَّارٌ أُولَئِکَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللّهِ وَالْمَلآئِکَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ(161)
همانا کسانی که کفر ورزیدند و در حالی که کافر بودند مردند برآنان لعنت الله و فرشتگان و همه مردمان خواهد بود .

خَالِدِینَ فِیهَا لاَ یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلاَ هُمْ یُنظَرُونَ(162)
(وایشان) جاویدانان در آن(لعنت) اند و نه عذاب آنان سبک می شود و نه مهلتی بدیشان داده می شود .
وَإِلَهُکُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ لاَّ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ(163)
ومعبود به حق شما ، همان یکتا و یگانه معبودی است که بجز او دیگر معبود به حقی نیست (و او) بسیار بخشاینده و بی نهایت مهربان است. إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْکِ الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِمَا یَنفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنزَلَ اللّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن مَّاء فَأَحْیَا بِهِ الأرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَآبَّةٍ وَتَصْرِیفِ الرِّیَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخِّرِ بَیْنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ لآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ(164)

همانا در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و رفت شب و روز  و کشتیهائی که به سود مردم در دریا در حرکتند و آبی را که الله از آسمان نازل کرده و با آن زمین را پس از مرگش زنده ساخته و انواع جنبندگان را در آن گسترده ، و در وزاندان بادها و ابرهائی که در میان آسمان و زمین مسخر می باشند ، بی گمان (همه ی اینها)نشانه هائی (برای وجود ویگانگی الله) است برای افرادی که می فهمند .

وَمِنَ النَّاسِ مَن یَتَّخِذُ مِن دُونِ اللّهِ أَندَاداً یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللّهِ وَالَّذِینَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبّاً لِّلّهِ وَلَوْ یَرَى الَّذِینَ ظَلَمُواْ إِذْ یَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلّهِ جَمِیعاً وَأَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعَذَابِ(165)
وبرخی از مردم هستند که غیر از الله، رامعبود برمی گزینند و آنان را همچون الله دوست می دارند ، و کسانی که ایمان آورده اند الله را بیشترو سخت دوست می دارند. واگرآنانی که ستم می کنند (می شد) که عذاب (الهی در قیامت را در همین دنیا) مشاهده می نمودند قطعا (می دانستند) که قدرت و عظمت همه از آن الله است و قطعا الله سخت عذاب دهنده است .

إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِینَ اتُّبِعُواْ مِنَ الَّذِینَ اتَّبَعُواْ وَرَأَوُاْ الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الأَسْبَابُ(166)
در آن هنگام که ( رستاخیز فرا می رسد) (رهبران باطلی) که از آنها (در دنیا) پیروی شده از (پیروان خود) که ازآنها (در دنیا) پیروی نموده اند اظهاربیزاری می نمایند وعذاب را مشاهده می نمایند ، و روابط واسباب برایشان گسیخته می گردد.

وَقَالَ الَّذِینَ اتَّبَعُواْ لَوْ أَنَّ لَنَا کَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ کَمَا تَبَرَّؤُواْ مِنَّا کَذَلِکَ یُرِیهِمُ اللّهُ أَعْمَالَهُمْ حَسَرَاتٍ عَلَیْهِمْ وَمَا هُم بِخَارِجِینَ مِنَ النَّارِ (167)
و ( در این موقع ) آنانی که (از رهبران باطل در دنیا) پیروی نموده اند می گویند : کاش بازگشتی ( به دنیا ) می داشتیم تا از آنان بیزاری جوئیم ، همان گونه که آنان ( امروزه ) از ما بیزاری جستند. این چنین الله کردارهایشان را به گونه حسرت زا و اندوهباری به آنان نشان می دهد ، و آنان هرگز بیرون روندگان ازآتش (دوزخ) نیستند.
یَا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُواْ مِمَّا فِی الأَرْضِ حَلاَلاً طَیِّباً وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِینٌ(168)
ای مردم ! از آنچه در زمین حلال و پاکیزه است بخورید ، واز(رد پای )وگامهای شیطان پیروی نکنید . بی گمان او (آنطور) دشمنی برای شما است که (دشمنی خود را) آشکار کننده است .
إِنَّمَا یَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاء وَأَن تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ (169)
او فقط شما را به سوی بدی و بی حیائی دستور می دهد (همچنین به شما دستور می دهد) تا اینکه بگویید بر الله آنچه را که نمی دانید.
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللّهُ قَالُواْ بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَیْنَا عَلَیْهِ آبَاءنَا أَوَلَوْ کَانَ آبَاؤُهُمْ لاَ یَعْقِلُونَ شَیْئاً وَلاَ یَهْتَدُونَ (170)

و هنگامی که به آنان گفته شود : از آنچه الله فرو فرستاده است پیروی کنید.می گویند:بلکه ما از آنچه پیروی می کنیم که بر آن پدران ما را یافتیم. آیا اگر پدرانشان بودند که چیزی را نمی فهمیدند و هدایت نبودند (باز هم از ایشان پیروی می کنند ؟! ) .
وَمَثَلُ الَّذِینَ کَفَرُواْ کَمَثَلِ الَّذِی یَنْعِقُ بِمَا لاَ یَسْمَعُ إِلاَّ دُعَاء وَنِدَاء صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لاَ یَعْقِلُونَ(171)
ومثال کسانی که کفر ورزیده اند همچون (حیواناتی اند) که (چوپان) آنها را صدا میزند ، ولی آنها چیزی جز سر و صدا نشنوند، کران و لالان و کورانند و لذا ایشان نمی فهمند .

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُلُواْ مِن طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَاشْکُرُواْ لِلّهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ(172)
ای کسانی که ایمان آورده اید ! از چیزهای پاکیزه ای که ما به شما روزی داده ایم بخورید ، و شکر الله را بجا آورید ، اگر فقط او را پرستش می کنید .
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنزِیرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَیْرِ اللّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ(173)

همانا (الله) فقط مردار و خون(روان) و گوشت خوک و آنچه ( به هنگام ذبح ) نام غیرالله بر آن صدازده شده است را بر شما حرام کرده است . ولی آن کس که مجبور شود در صورتی که سرکش وازحد گزرنده نباشد ، بر او گناهی نیست(که ازحرام های مذکور بخورد) . بی گمان الله بسیار بخشاینده و بی نهایت مهربان است .
إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنزَلَ اللّهُ مِنَ الْکِتَابِ وَیَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً أُولَئِکَ مَا یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ إِلاَّ النَّارَ وَلاَ یُکَلِّمُهُمُ اللّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَلاَ یُزَکِّیهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ(174)

هماناکسانی که پنهان می دارند آنچه را الله از کتاب ( آسمانی ) نازل کرده است ، و آن را به بهای اندک می فروشند ، آنان جز آتش (جهنم) چیزدیگری را در شکمهایشان (فرو نمی برند و) نمی خورند . و روز رستاخیز الله با ایشان سخن نمی گوید و آنان را ( از پلیدی گناهانشان) پاکیزه نمی دارد . وبرای ایشان (در قیامت) عذاب بسیاردردناکی است .
أُولَئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُاْ الضَّلاَلَةَ بِالْهُدَى وَالْعَذَابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَمَا أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ(175)
آنان کسانی اند که گمراهی را با هدایت ، و عذاب را با آمرزش (مبادله و ) خریداری کرده اند . پس شگفتا، چقدر (اینها) در برابر آتش(دوزخ) صبرو تحمل دارند !.

ذَلِکَ بِأَنَّ اللّهَ نَزَّلَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ الَّذِینَ اخْتَلَفُواْ فِی الْکِتَابِ لَفِی شِقَاقٍ بَعِیدٍ(176)
آن ( عذابی که به آنها داده می شود) به سبب این است که الله کتاب ( آسمانی) خودرا به حق فرو فرستاده است و به راستی کسانی که درباره کتاب ( آسمانی ) اختلاف می ورزند به شگاف و دو دستگی دور(از حقی) گرفتارند.

لَّیْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِکَةِ وَالْکِتَابِ وَالنَّبِیِّینَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَالسَّآئِلِینَ وَفِی الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّکَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِینَ الْبَأْسِ أُولَئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ(177)

( تنها) نیکی این نیست که ( به هنگام نماز ) چهره هایتان را به جانب مشرِق و مغرب کنید ،. بلکه (اصل) نیکی این است که فرد به الله و روز واپسین و فرشتگان و کتاب ( آسمانی ) و پیامبران ایمان آورد ، و مال ( خود ) را با وجود علاقه ای که بدان دارد به خویشاوندان و یتیمان و نیازمندان و مسافرین (نیازمند) و گدایان دهد ، و در (آزادسازی) گردنهای (بردگان صرف کند) ، و نماز را برپا دارد ، و زکات را بپردازد ، و ( نیکی کردار واقعی آنانی اند که ) وفاکنندگان به پیمان خود بوده هنگامی که پیمان بندند ، واز صبر کنندگان در برابر مشکلات ،سختی ها و بیمارها و به هنگام جنگ هستند. اینان کسانی هستند که(درادّعای ایمان)راست گفته اند وبه راستی همینها پرهیزکاران(واقعی) اینانند .

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصَاصُ فِی الْقَتْلَى الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالأُنثَى بِالأُنثَى فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاء إِلَیْهِ بِإِحْسَانٍ ذَلِکَ تَخْفِیفٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَرَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ(178)
ای کسانی که ایمان آورده اید ! درباره کشته شدگان ، قصاص بر شما نوشته (و مقرر) شده است ( بدین گونه که) : آزاد در برابر آزاد ، و برده در برابر برده ، و زن در برابر زن است . پس اگر کسی ( از جنایتش ) از ناحیه برادر ( دینی ) خود ، گذشتی شد ، پس باید به نحو احسن و خوبی دنبال نماید و پرداخت ( دیه ) با نیکی انجام گیرد. این ( حکم ) تخفیف و رحمتی است از سوی پروردگارتان . پس اگر کسی بعد از آن ( گذشت و یاگرفت دیه ) تجاوز کند ( و از قاتل انتقام بگیرد ) برای او (در قیامت) عذاب بسیاردردناکی خواهد بود .
وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاةٌ یَاْ أُولِیْ الأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ(179)

وای صاحبان خرد ! برای شما در قصاص ، زندگی است، باشد تا که پرهیزکاری پیشه نمایید.
کُتِبَ عَلَیْکُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّةُ لِلْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقّاً عَلَى الْمُتَّقِینَ(180)
برشما (این قانون الهی) نوشته شده است که هرگاه یکی از شما را مرگ فرا رسد ، اگر دارائی از خود به جای گذاشت ، برای پدر و مادر و نزدیکان به طور شایسته وصیّت نماید. این حقی است بر پرهیزکاران  .

فَمَن بَدَّلَهُ بَعْدَ مَا سَمِعَهُ فَإِنَّمَا إِثْمُهُ عَلَى الَّذِینَ یُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ(181)
پس هر کس که (این وصیت) را بعد از شنیدن تغییر دهد ، تنها گناه آن بر کسانی است که آن ( وصیّت ) را تغییر می دهند . همانا الله کاملا شنوا و بی نهایت دانا است.
فَمَنْ خَافَ مِن مُّوصٍ جَنَفاً أَوْ إِثْماً فَأَصْلَحَ بَیْنَهُمْ فَلاَ إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ(182)

پس هرکس که از کناره گیری از حق وصیّت کننده یا از گناه او ( به سبب ترک قانون شریعت ) ترسید  ودرمیان آنان صلح بر قرار نماید ، پس گناهی بر او نیست. بی گمان الله بسیارآمرزنده وبی نهایت مهربان است .