شرح و تحقیق سنن ابن ماجه

حدیث ۲۱- (این حدیث منکراست) حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ الْمُنْذِرِ قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْفُضَیْلِ قَالَ: حَدَّثَنَا الْمَقْبُرِیُّ، عَنْ جَدِّهِ، عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُ قَالَ: " ﻻَ ﺃَﻋْﺮِﻓَﻦَّ ﻣَﺎ ﻳُﺤَﺪَّﺙُ ﺃَﺣَﺪُﻛُﻢْ ﻋَﻨِّﻲ ﺍﻟْﺤَﺪِﻳﺚَ ﻭَﻫُﻮَ ﻣُﺘَّﻜِﺊٌ ﻋَﻠَﻰ ﺃَﺭِﻳﻜَﺘِﻪِ، ﻓَﻴَﻘُﻮﻝُ : ﺍﻗْﺮَﺃْ ﻗُﺮْﺁﻧًﺎ، ﻣَﺎ ﻗِﻴﻞَ ﻣِﻦْ ﻗَﻮْﻝٍ ﺣَﺴَﻦٍ ﻓَﺄَﻧَﺎ ﻗُﻠْﺘُﻪُ ".

لغات حدیث :

ﻻَ ﺃَﻋْﺮِﻓَﻦَّ : هرگزنشناسم ، هرگزنمی شناسم .

ﻣَﺎ ﻳُﺤَﺪَّﺙُ ﺃَﺣَﺪُﻛُﻢْ : آنچه برای یکی از شما حدیث بیان می شود .

ﻋَﻨِّﻲ ﺍﻟْﺤَﺪِﻳﺚَ : از من حدیثی .

ﻭَﻫُﻮَ ﻣُﺘَّﻜِﺊٌ : و در حالی که او تکیه کننده است.

ﻋَﻠَﻰ ﺃَﺭِﻳﻜَﺘِﻪِ : بر تخت آراسته اش، بر مبل مزیّنش .

ﺍﻗْﺮَﺃْ ﻗُﺮْﺁﻧًﺎ : قرآنی بخوان ، آیه ای از قرآن بخوان .

ﻣَﺎ ﻗِﻴﻞَ ﻣِﻦْ ﻗَﻮْﻝٍ ﺣَﺴَﻦٍ ﻓَﺄَﻧَﺎ ﻗُﻠْﺘُﻪُ :  هرسخن خوبی که گفته شده است من آن را گفته ام .

ﺗﺮﺟﻤﻪ حدیث :

ﺍﺑﻮﻫﺮﯾﺮﻩ ﺭﺿﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ : ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ : ﻫﺮﮔﺰیکی از شما را ﻧﺸﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ او ﺣﺪﯾﺜﯽ ﺍﺯ ‏( ﺍﺣﺎﺩﯾﺚ ‏) ﻣﻦ ﺑﯿﺎﻥ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻭ ﻣﺒﻞ ﻣﺰﯾﻨﺶ ﺗﮑﯿﻪ ﺯﺩﻩ ﻭ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : (آیه) ﻗﺮﺁنی ﺑﺨﻮﺍﻥ ‏( ﻧﻪ ﺣﺪﯾﺚ ‏)، (روای می گوید : سپس رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند) ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ است ﻣﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻡ .

مسائل حدیث :

ازآنجایی که این حدیث منکر و ضعیف است ازآن مسائل برگرفته و استنباط نمی شود زیرا از احادیث ضعیف احکام و عقائد گرفته نمی شود همانگونه که احادیث ضعیف در فضائل اعمال نیز معتبر نمی باشند .

تحقیق وبررسی سند :

درسند این حدیث مقبری که نامش «عبدالله بن سعید بن ابی سعید» است ، وجود دارد و ایشان «متروک الحدیث» و راوی بسیارضعیف اند و به همین خاطر شیخ شعیب ارناووط در باره این حدیث فرموده اند « إسناده ضعیف جدًا» یعنی سند این روایت بسیار ضعیف است ، آری متن این حدیث نیزهمان گونه که شیخ آلبانی رحمه الله گفته اند «منکر» است.

تفاوت الفاظ روایت :

این حدیث با این الفاظ علاوه از سنن ابن ماجه در هیچ یک از کتب شش گانه حدیثی نیامده است ، لذا تفاوتی در الفاظ روایت در کتب شش گانه وجودی ندارد که ذکر شود .

منابع حدیث :

ازآنجایی که این حدیث با این الفاظ از تفردات سنن ابن ماجه است و در هیچ یک از سایر کتب شش گانه حدیثی نیامده است ، منبع دیگری برای آن بیان نمی شود ، گرچه این راویت در مسند احمد و برخ دیگراز کتب نیزروایت شده است .