ترجمه کتاب لؤلؤ و مرجان حدیث (۳۰۱ تا ۳۱۰)

301 - حدیث أَنَسٍ قَالَ: قَدِمَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ الْمَدِینَةَ، فَنَزَلَ أَعْلَى الْمَدِینَةِ فِی حَیٍّ یُقَالُ لَهُمْ بَنُو عَمْرِو بْنِ عَوْفٍ، فَأَقَامَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فِیهِمْ أَرْبَعَ عَشْرَةَ لَیْلَةَ، ثُمَّ أَرْسَلَ إِلِى بَنی النَّجَّارِ فَجَاءُوا مُتَقَلِّدِی السُّیُوفِ، فَکَأَنِّی أَنْظُرُ إِلَى النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عَلَى رَاحِلَته، وَأَبُو بَکْرٍ رِدْفُهُ، وَمَلأُ بَنِی النَّجَّارِ حَوْلَهُ، حَتَّى أَلْقَى بِفِنَاءِ أَبِی أَیُّوبَ، وَکَانَ یُحِبُّ أَنْ یُصَلِّی حَیْثُ أَدْرَکَتْهُ الصَّلاَةُ، وَیُصَلِّی فِی مَرَابِضِ الْغَنَمِ، وَأَنَّهُ أَمَرَ بِبِنَاءِ الْمَسْجِدِ، فَأَرْسَلَ إِلَى مَلإٍ مِنْ بَنِی النَّجَّارِ، فَقَالَ: یَا بَنِی النَّجَّارِ ثَامِنُونِی بِحَائِطِکُمْ هذَا قَالُوا: لاَ وَاللهِ لاَ نَطْلُبُ ثَمَنَهُ إِلاَّ إِلَى الله .

قَالَ أَنَسٌ: فَکَانَ فِیهِ مَا أَقُولُ لَکُمْ، قُبُورُ الْمُشْرِکِینَ، وَفِیهِ خَرِبٌ، وَفِیهِ نَخْلٌ؛ فَأَمَرَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بِقُبُورِ الْمُشْرِکِینَ فَنُبِشَتْ، ثمَّ بِالْخَرِبِ فَسُوِّیَتْ، وَبِالنَّخْلِ فَقُطِعَ فَصَفُّوا النَّخْلَ قِبْلَةَ الْمَسْجِدِ، وَجَعَلوا عِضَادَتَیْهِ الْحِجَارَةَ، وَجَعَلُوا یَنْقُلُونَ الصَّخْرَ وَهُمْ یَرْتَجِزُونَ، وَالنَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ مَعَهُمْ وَهُوَ یَقُولُ: اللهُمَّ لاَ خَیْرَ إِلاَّ خَیْرُ الآخِرَهْ فَاغْفِرْ لِلأَنْصَارِ وَالْمُهَاجِرَهْ .

ترجمه : (زمانی که) پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم به مدینه تشریف آوردند، در منطقه ی بالای مدینه در محله ای که (ساکنان ) آن (محله) بنی عمروبن عوف گفته می شد، فرود آمدند، سپس پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم در میان آنان تا چهارده شب اقامت گزیدند، سپس (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم، فردی را) بسوی (طائفه) بنی نجارفرستاد (به نزد ایشان بیاند) وآنها آمدند و در حالی که شمشیرهایشان را به گردند آویخته بودند، گویا که من (الآن دارم) نگاه می کنم بسوی پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم بر شترش سوار بوده و ابوبکرپشت سر ایشان سوار بودند و سران (طائفه) بنی نجار نیز در اطرافش در حرکت بودند (به همین منوال آمده تا اینکه به مدینه رسیده و) به صحن (منزل) ابوایوب (انصاری رضی الله عنه، بارو وسایلشان را انداخته و) فرود آمدند ، و(عادت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) دوست می داشتند که در هرکجا (وقت) نماز ایشان را دریابد نماز بخوانند، ودرتویله ها (و خوابگاهای) گوسفندان نمازمی خواندند، و همانا ایشان دستور به ساخت مسجد دادند، سپس (فردی را) بسوی سران (طائفه) بنی نجارفرستاد، (تا به نزد ایشان بیایند، و چون آنها آمدند، رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: ای بنی نجاراین باغ و چهار دیواریتان را قیمت گذاری کنید (زیرا من آن را می خواهم برای ساخت مسجدی در اینجا بخرم) آنها گفتند: نه سوگند به الله ما پولش را نمی خواهیم ، (و هدفی نداریم ) بجزاینکه آن را به الله بدهیم .

انس رضی الله عنه فرمودند: درآن مکان چیزهای بود که من برایتان می گویم (در آنجا) قبرهای از مشرکین (بود)، و در آنجا تکه زمین خرابه ای (بود) و درآنجا (چند تا) درخت خرما (بود)؛ پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم دستور دادند که قبرهای مشرکین شگافه شده (و استخوانهای آنها در جای دیگری دفن شوند) ، سپس آن زمین خرابه هموارشود و آن چند درخت خرما بریده شود (تا زمین برای ساخت مسجد آماده شود)، سپس درخان (بریده شده) خرما را در سمت قبله مسجد صف بندی نمودند و دو طرف مسجد را نیز سنگ چیدند، وشروع کردند به آوردند سنگ و در حالی که رجزمی خواندند، و پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم نیز بهمراه آنها بود ودر حالی که می گفت :

اللهُمَّ لاَ خَیْرَ إِلاَّ خَیْرُ الآخِرَهْ                فَاغْفِرْ لِلأَنْصَارِ وَالْمُهَاجِرَهْ

یعنی : یا الله خیری بجز خیر آخرت نیست

                                             پس انصار و مهاجرین را بیامرز 

302 - حدیث الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ رضی الله عنه، قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ صَلَّى نَحْوَ بَیْتِ الْمَقْدِسِ سِتَّةَ عَشَرَ أَوْ سَبْعَةَ عَشَرَ شَهْرًا، وَکَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یُحِبُّ أَنَّ یُوَجَّهَ إِلَى الْکَعْبَةِ، فَأنْزَلَ اللهُ (قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّمَاءِ) فتَوَجَّهَ نَحْوَ الْکَعْبَةِ وَقَالَ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ، وَهُمُ الْیَهُودُ مَا وَلاَّهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِی کَانُوا عَلَیْهَا قُلْ للهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ یَهْدِی مَنْ یَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ فَصَلَّى مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ رَجُلٌ ثُمَّ خَرَجَ بَعْدَ مَا صَلَّى، فَمَرَّ عَلَى قَوْمٍ منَ الأَنْصَارِ فِی صَلاَةِ الْعَصْرِ یُصَلُّونَ نَحْوَ بَیْتِ الْمَقْدِسِ، فَقَالَ هُوَ یَشْهَدُ أَنَّهُ صَلَّى مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَأَنَّهُ تَوَجَّهَ نَحْوَ الْکَعْبَةِ؛ فَتَحَرَّفَ الْقَوْمُ حَتَّى تَوجَّهُوا نَحْوَ الْکَعْبَةِ .

ترجمه : براء بن عازب رضی الله عنه فرمودند : رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم (در اوائل دور مدنی) شانزده یا هفده ماه به سمت بیت المقدس نماز خواندند، و(در حالیکه) رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم دوست می داشتند که (برای نماز) بسوی کعبه چرخانده شود ، (به همین سبب ) الله آیه «قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّمَاءِ یعنی : ما گردش و نگاه چهره تو به سوی آسمان را می بینیم» را نازل نمود ، (لذا بعد از نزول این آیه رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به هنگام نماز) به سمت کعبه رو نمودند واحمقانی از مردم که همان یهودیان باشند گفتند چه چیزآنها را از قبله (اولی) آنان که برآن بودند گردانده و چرخانده است (به همین خاطرالله متعال به رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گفتند) « قُلْ للهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ یَهْدِی مَنْ یَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ » یعنی : (به این احمقها) بگو خاور و باخترهر دو از آن الله می باشد و اوهرکس را که بخواهد بسوی راه راست راهنمائی می کند .

(براء بن عازب رضی الله عنه می گوید) سپس مردی به همراه پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم (به سمت کعبه) نماز خواند و سپس بعد از اینکه نماز خواند (از مسجد) بیرون شد و سپس برگروهی از انصارگذر نمود و در حالی که آنها مشغول خواندن نماز عصر بوده و به سمت بیت المقدس نماز می خواندند، (او به آنها) گفت : که او گواهی می دهد که همانا اوبه همراه رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم نماز خوانده و ایشان به سمت کعبه رو نموده (و نماز خوانده) است؛ افراد (درداخل نماز) چرخیدند تا اینکه به سمت کعبه رو نمودند .

303 - حدیث الْبَرَاءِ رضی الله عنه، قَالَ: صَلَّیْنَا مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ نَحْوَ بَیْتِ الْمَقْدِسِ سِتَّةَ عَشَرَ أَوْ سَبْعَةَ عَشَرَ شَهْرًا، ثُمَّ صُرِفُوا نَحْوَ الْقِبْلَةِ .

ترجمه : براء بن عازب رضی الله عنه فرمودند: ما (دراوائل دور مدنی) به همراه پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم شانزده یا هفده ماه به سمت بیت المقدّس نماز می خواندیم ، سپس (به دستور الله متعال مسلمانان از سمت بیت المقدّس به سوی) قبله (جدید که همان کعبه باشد) چرخانده شدند .

304 - حدیث عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ، قَالَ: بَیْنَا النَّاسُ بِقبَاءٍ فِی صَلاَةِ الصُّبْحِ إِذْ جَاءَهُمْ آتٍ؛ فَقَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَد أُنْزِلَ عَلَیْهِ اللَّیْلَةَ قُرْآنٌ، وَقَدْ أُمِرَ أَنْ یَسْتَقْبِلَ الْکَعْبَةَ، فَاسْتَقْبِلُوهَا وَکَانَتْ وُجُوهُهُمْ إِلَى الشَّامِ، فَاسْتَدَارُوا إِلَى الْکَعْبَةِ .

ترجمه : عبدالله بن عمررضی الله عنهما فرمودند: درحالی که مرد درقباء در نمازصبح بودند که ناگهان فردی به نزدآنان آمد؛ و سپس گفت : همانا در همین شبی (که گذشت، آیاتی از) قرآن (در تغییرقبله) بررسول الله صلی الله علیه و آله وسلم نازل گشته است و به (ایشان) دستور داده شده است که (در نماز) رو به سوی کعبه نماید، لذا شما بدان سوروی گردانید، (راوی میگوید، در همان حالتان نمازکه) چهرهایشان به سمت شام (یعنی بیت المقدس) بود (بعد از شنیدن این حرف) به سوی کعبه چرخیدند .

305 - حدیث عَائِشَةَ، أَنَّ أُمَّ حَبِیبَة وَأُمَّ سَلَمَةَ ذکَرَتَا کَنِیسَةً رَأَتَاهَا بِالْحَبَشَةِ، فِیهَا تَصَاوِیرُ، فَذَکَرَتَا ذلِکَ لِلنَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ: إِنَّ أُولئِکَ إِذَا کَانَ فِیهِمُ الرَّجُلُ الصَّالِحُ فَمَاتَ، بَنَوْا عَلَى قَبْرِهِ مَسْجِدًا، وَصَوَّرُوا فِیهِ تِلْکَ الصُّوَرَ، فَأُولئِکَ شِرَارُ الْخَلْقِ عِنْدَ اللهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ .

ترجمه : عایشه رضی الله عنها فرمودند : همانان ام حبیبه و ام سلمه (رضی الله عنهما) کلیسایی که درحبشه (کشوراتیوپی، در زمان هجرت به آنجا) دیده بودند بیان نمودند (و گفتند) که در آن عکسها (و مجسمه ها) بود، (ام حبیبه و ام سلمه رضی الله عنها) این (جریان) را برای پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم بیان نمودند، (رسول الله علیه و آله وسلمف بعد از شنیدن این حرف) فرمودند: همانا آنهایی (عادتشان بر این) بود که هرگاه مرد نیکی (از آنان) می مرد، بر قبرش مسجد( و عبادتگاهی) می ساختند و در آن این عکس ها را به تصویر می کشاند ، این ها بدترین مخلوق در روز قیامت به نزد الله می باشند .

306 - حدیث عَائِشَةَ، عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ فِی مَرضِهِ الَّذِی مَاتَ فِیهِ: لَعَنَ اللهُ الْیَهُودَ وَالنَّصَارَى، اتَّخَذوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ . قَالَتْ: وَلَوْلاَ ذلِکَ لأبْرَزُوا قَبْرَهُ، غَیْرَ أَنِّی أَخْشى أَنْ یُتَّخَذَ مِسْجِدًا .

ترجمه : عایشه رضی الله عنها روایت نمودند که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم در همان بیماریشان که درآن وفات نمودند فرمودند : الله (آن دسته) از یهود و نصاری را لعنت نماید، که قبرهای پیامبرانشان را مساجد (و عبادتگاها) قرار دادند، (سپس عایشه رضی الله عنها) فرمودند: و اگر این خدشه نمی بود (که قبر ایشان نیز مورد پرستش قرار گیرد) قطعا (صحابه رضی الله عنهم) قبر ایشان را برآمده می نمودند، ولی همانا من می ترسم که (اگرقبرایشان، برآمده و بلند شود) سجدگاه (و عبادتگاه) قرارداده شود .

307 - حدیث أَبِی هُرَیْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: قَاتَلَ اللهُ الْیَهُودَ، اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ .

ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه فرمودند : همانا رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : الله (آن دسته) از یهود را بکشد، که قبرهای پیامبرانشان مسجدها (و عبادتگاها ) قراردادند .

308 - حدیث عَائِشَةَ وَعَبْدِ اللهِ بْنِ عَبَّاسٍ، قَالاَ: لَمَّا نَزَلَ برَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، طَفِقَ یَطْرَحُ خَمِیصَةَ لَهُ عَلَى وَجْهِهِ، فَإِذَا اغْتَمَّ بهَا کَشَفَهَا عَنْ وَجْهِهِ، فَقَالَ، وَهُوَ کَذلِکَ: لَعْنَةُ اللهِ عَلَى الْیَهُودِ وَالنَّصَارَى، اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیائِهِمْ مَسَاجِدَ یُحَذِّرُ مَا صَنَعُوا .

ترجمه :عایشه و عبد الله بن عباس رضی الله عنهما فرمودند : آنگاه (وفات) بر رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمود آمد( ونزدیک به وفات بودند) شروع نمودن به انداختن پارچه منقشی را برچهرهشان ، و چون گرما و تنگی نفس بر ایشان فشار می آورد آن پارچه را از چهرمبارک دور نمودند و درهمین حالتشان فرمودند: لعنت الله بر (آن دسته از) یهودیها و نصرانی ها باد که قبرهای پیامبرانشان را مساجد (و عبادتگاها) قرار دادند. (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم با این گفته شان مسلمانان را) برحذر می داشتد از آنچه که آنان کرده اند (تا اینکه مسلمانان گرفتارچنین گناهی نشوند) .

309 - حدیث عُثْمَانَ بْنِ عَفَّان عَنْ عُبَیْدِ اللهِ الْخَوْلاَنِیِّ، أَنَّهُ سَمِعَ عُثْمَانَ بْنَ عَفَّانَ یَقُولُ، عِنْدَ قَوْلِ النَّاسِ فِیهِ، حِینَ بَنَى مَسْجِدَ الرَّسُولِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: إِنَّکُمْ أَکْثَرْتُمْ، وَإِنِّی سَمِعْتُ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُ: مَنْ بَنَى مَسْجدًا یَبْتَغِی بِهِ وَجْهَ اللهِ بَنَى اللهُ لَهُ مِثْلَهُ فِی الْجَنَّةِ .

ترجمه : عبیدالله خولانی رحمه الله فرمودند که ایشان ازعثمان بن عفان رضی الله عنه آنگاه که مردم در توسعه و ساخت مسجد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم توسط عثمان رضی الله عنه اعتراض نمودند، شنیده اند که (عثمان رضی الله عنه) می فرمایند: همانا شما (نسبت به توسعه و ساخت مسجد النبی) زیاد اعتراض نمودید (و زیاد حرف زدید) و درحالی همانا من از پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می فرمایند: هرکس مسجدی را بسازد و در حالی که هدف او از این ساخت رضایت چهره الله بوده است الله برایش همانند آن در بهشت (خانه ای) خواهد ساخت .

310 - حدیث سَعْدِ بْنِ أَبِی وَقَّاصٍ قَالَ مُصْعَبُ ابْنُ سَعْدٍ: صَلَیْتُ إِلَى جَنْبِ أَبِی فَطَبَّقْتُ بَیْنَ کَفَّیَّ، ثُمَّ وَضَعْتُهُمَا بَیْنَ فَخِذَیَّ، فَنَهَانِی أَبِی، وَقَالَ: کُنَّا نَفْعَلُهُ؛ فَنُهِینَا عَنْهُ، وَأُمِرْنَا أَنْ نَضَعَ أَیْدِینَا عَلَى الرُّکَبِ .

ترجمه : مصعب بن سعد رحمه الله فرمودند : من به پهلوی پدرم نمازخواندم و (دررکوع) دوکف دستم را برهم گذاشته و انگشتانم را در هم فرو بردم و سپس هر دو را در بین دو رانم گذاشتم ، پدرم (چون این کارمرا دیدند) مرا (از این کار) ممانعت نمودند و گفتند : ما (دراوائل) این گونه (رکوع را) انجام می دادیم ولی (بعدا ازسوی رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) دستورداده شدیم که (کف) دستان ما را بر زانوها بگذاریم.