تفسیر آسان آیه (203) سوره بقره

ترجمه آیه (۲۰۳) سوره بقره

وَاذْکُرُوا اللَّهَ فِی أَیَّامٍ مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ تَعَجَّلَ فِی یَوْمَیْنِ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ وَمَنْ تَأَخَّرَ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ لِمَنْ اتَّقَى وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ (203)

ترجمه : والله را در روزهای شمرده شده و معینی (که درمنی هستید) یاد کنید، پس هرکس عجله نمود (و ریگهای جمرات را) در دوروز (بعد از عید قربان) زد پس براو گناهی نیست و هرکس تأخیر نمود (و ریگها را در سه روزبعد از عید قربان زد) پس برای او گناهی نیست (این حکم) برای کسی است که از (الله متعال) بترسد، (پس شما) از الله بترسید و این را بدانید که قطعا (همه) شما (روزی) بنزد او جمع خواهید شد .

تفسیر آسان آیه (203) سوره بقره

(وَاذْکُرُوا اللَّهَ فِی أَیَّامٍ مَعْدُودَاتٍ) مراد از (أَیَّامٍ مَعْدُودَاتٍ) روزهای عید قربان و سه روز بعد از آن می باشد که حاجی شب ها را باید در منی بگذراند و او در این روزها با زدن ریگ های جمرات و گفتن تکبیرها و سایر اذکار، الله متعال را یاد می نماید ، همان گونه که در روایت شماره (1141) صحیح مسلم نیزآمده که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند : «أَیَّامُ التَّشْرِیقِ أَیَّامُ أَکْلٍ وَشُرْبٍ وَذِکْرٍ لِلَّهِ » یعنی روزهای تشریق (که همان روز عید قربان و سه روز بعد از آن باشد) روزهای برای خورد و نوش و ذکر و یاد الله می باشد.

آری در این روزها رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم و یاران بزرگوارش با این الفاظ بعد از نمازها و سایر اوقات ذکر الله متعال را بجا می آوردند « اللهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ، لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَاللهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ وَلِلَّهِ الْحَمْدُ » وآنها را بعد از نمازها و سایر اوقات می گفتند.

(فَمَنْ تَعَجَّلَ فِی یَوْمَیْنِ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ وَمَنْ تَأَخَّرَ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ) مراد از «یومین» در این آیه یازدهم و دوازدهم ذوالحجه و مراد « تَأَخَّرَ» همان روز سیزدهم ذوالحجه می باشد، یعنی حاجی اگرریگ های جمرات روزیازدهم و روز دوازدهم ذوالحجه را زده و شب ها را در منی ماند وروز دوازدهم ذوالحجه بعد از زدن ریگ جمرات به وطن برگشت و ریگهای روز سیزدهم ذوالحجه را نزد، براو گناهی نیست و اگرهم حاجی شب سیزدهم ذوالحجه را در منی ماند و روز سیزدهم ذوالحجه ریگ های جمرات این روز را بعد از زوال زد و سپس به وطن رفت بر او گناهی نیست و بلکه بهترهمین است که درهر سه روز(یازده، دوازده و سیزده ذوالحجه) ، هر روز بیست و یک ریگ بعد از زوال زده وبعد به وطن برگردد .

 همین مطلب قرآنی درحدیث صحیح شماره (889) سنن ترمذی نیزآمده آنجایی که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند :

«أَیَّامُ مِنًى ثَلَاثَةٌ، فَمَنْ تَعَجَّلَ فِی یَوْمَیْنِ فَلَا إِثْمَ عَلَیْهِ، وَمَنْ تَأَخَّرَ فَلَا إِثْمَ عَلَیْهِ»

یعنی : روزهای (که حاجی بعد از عید قربان ، برای زدن ریگ جمرات باید در) منی (بماند) سه روز است ، لذا هرکس (برای رفتن به وطن) عجله نمود (و ریگ های را) دردوروز زد (و روز سوم را نزد و به وطن برگشت) براو گناهی نیست و هرکس (هم در رفتن) تأخیر نمود (و ریگ های روز سوم را زده و بعد به خانه اش برگشت) براو گناهی نیست .

 (لِمَنْ اتَّقَى) هدف از این قسمت از آیه این است که این اختیار در زدن ریگ های جمرات در دوروز بعد از عید و یا سه روز، برای کسانی است که پرهیزگاری را انتخاب نموده و از الله متعال بترسند .

(وَاتَّقُوا اللَّهَ) دراین قسمت از آیه الله متعال بیان نموده که وقتی ما برای اهل تقوا و پرهیزگاری گاهی در احکام ما تخفیف قائل می شویم همانند تخفیف و اختیار در روزهای زدن ریگ ها جمرات ؛ پس شما از الله متعال ترسیده و پرهیزگار گردید تا بیشتر از این تخفیفات و رحمات الهی شامل حال شما گردد.

(وَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ) در این قسمت از آیه الله متعال به نوعی به ما انسانها هشدار می دهد که مبادا در دین و احکامی دینی کوتاهی و یا سوء استفاده نمایید که روزی به نزد الله متعال جمع شده و آنجا شرمنده خواهید شد، پس اگر می خواهید در آن روز شرمنده و گرفتار عذاب نشوید پس مواظب کردار و رفتارخود باشید .