تشخیص گناه و ثواب بسیار آسان است

حدیث بیست هفتم اربعین نووی  

عَنْ النَّوَّاسِ بْنِ سِمْعَانَ الْأَنْصَارِیِّ قَالَ قال رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ : الْبِرُّ حُسْنُ الْخُلُقِ وَالْإِثْمُ مَا حَاکَ فِی نَفْسِکَ وَکَرِهْتَ أَنْ یَطَّلِعَ عَلَیْهِ النَّاسُ (رواه مسلم)  

نواس بن سمعان انصاری رضی الله عنه ازرسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند روایت نموده که ایشان فرمودند: نیکی؛ اخلاق نیک است و گناه؛ آن است که در دلت شک اندازد و دوست نداشته باشی که مردم از آن باخبر و مطلع شوند.  

(این حدیث صحیح است و آن را مسلم روایت نموده است)  

عَنْ وَابِصَةَ بْنِ مَعْبَدٍ الأَسَدِىِّ أَتیت رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله علیه وسلم- فقَالَ :« جِئْتَ تَسْأَلُ عَنِ الْبِرِّ وَالإِثْمِ؟ ». قَالَ قُلْتُ : نَعَمْ. قَالَ : « اسْتَفْتِ نَفْسَکَ ، اسْتَفْتِ قَلْبَکَ الْبِرُّ مَا اطْمَأَنَّتْ إِلَیْهِ النَّفْسُ وَاطْمَأَنَّ إِلَیْهِ الْقَلْبُ ، وَالإِثْمُ مَا حَاکَ فِى النَّفْسِ وَتَرَدَّدَ فِى الصَّدْرِ وَإِنْ أَفْتَاکَ النَّاسُ وَأَفْتَوْکَ ».

(سنن دارمی و مسند احمد)  

ازوابصه بن معبد اسدی روایت است که ایشان فرمودند: من به نزد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم آمدم ایشان به من فرمودند که آمدی تا از نیکی و گناه بپرسی؟ گفتم بله (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند:از خودت فتوی بخواه ،از قلبت در باره نیکی فتوی بخواه (نیکی آن است) که نفست به آن مطمئن گردد و دلت به سوی آن اطمینان گیرد، و گناه آن است که در نفست شک اندازد و در سینه ات تردید بیاورد و گرچه مردم به تو فتوی دهند و فتوی دهند.  

(استادآلبانی رحمه الله در صحیح ترغیب و ترهیب حدیث (1734) این حدیث را حسن لغیره دانسته است)