پرسش: آیا تمام مخلوقات جفت اند؟
پاسخ: در پاسخ به این سول باید گفت که جفت را می شود دو معنی کرد :
1 - جفتی که در مقابل فرد است مثلا دو جفت و یک فرد است، اگر جفت را به این معنی بگیریم همه مخلوقات جفت نیستند، برخی از مخلوقات جفت اند مانند دربهای بهشت که هشت اند همان گونه که در احادیث صحیح آمده است و برخی فرد اند مانند اینکه آسمانها هفت اند همان گونه که در آیات قرآنی و احادیث صحیح نبوی صلی الله علیه و آله وسلم آمده است.
2 - جفت به معنای این که مقابل دارند مانند زمین که در مقابلش آسمان است و شب که در مقابلش روز است و حق که در مقابلش باطل است، به این معنی تمام مخلوقات و موجودات جفت اند، و در همین باره الله متعال در سوره ذاریات آیه (49) فرموده اند:
وَمِنْ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ
ترجمه: و از هر چیز ما جفت آفریدیم تا اینکه آنها پند بگیرند.
ابن کثیر رحمه الله در تحت همین آیه چنین می فرماید: أَیْ: جَمِیعُ الْمَخْلُوقَاتِ أَزْوَاجٌ: سَمَاءٌ وَأَرْضٌ، وَلَیْلٌ وَنَهَارٌ، وَشَمْسٌ وَقَمَرٌ، وَبَرٌّ وَبَحْرٌ، وَضِیَاءٌ وَظَلَامٌ، وَإِیمَانٌ وَکُفْرٌ، وَمَوْتٌ وَحَیَاةٌ، وَشَقَاءٌ وَسَعَادَةٌ، وَجَنَّةٌ وَنَارٌ، حَتَّى الْحَیَوَانَاتُ جِنٌّ وَإِنْسٌ، ذُکُورٌ وَإِنَاثٌ وَالنَّبَاتَاتُ.
ترجمه: یعنی تمام محلوقات جفت اند: آسمان و زمین ، شب و روز، خورشید و ماه، خشکی و دریا، روشنی و تاریکی، ایمان وکفر، مرگ و زندگی، بدبختی و نیک بختی، وبهشت و دوزخ، و حتی حیوانات (همه جفت اند، مانند) جن و انس، نکر و ماده (و همچنین) سبزیجات (و گیاهان جفت اند و نر و ماده دارند).
پرسش: آیا خوک دریائی ، کوسه وسایر حیوانات دریائی حلال اند؟
پاسخ : در پاسخ این پرسش می توان گفت بله، مگر اینکه مضر بودن گوشت آنها به اثبات برسد، زیرا اصل در خوراکی ها بر این است که همه حلال اند؛ خواه در خشکی باشند یا دریا، مگر اینکه آیه قرآنی و یا حدیث صحیح نبوی صلی الله علیه و آله وسلم در باره حرمت آنها آمده باشد، و یا مضر بودن آنها بر جسم به اثبات برسد، در این باره به سه آیه و یک حدیث صحیح توجه نمایید:
هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا .....(29). سوره بقره
ترجمه: الله متعال همان ذاتی است که برای شما تمام آنچه در زمین است را آفریده است.....
....وَیُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّبَاتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبَائِثَ ....(157). سوره اعراف
ترجمه: .....و(رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) پاکیزه ها را برای آنها حلال می گرداند و پلیدیها و مضرها را برای آنها حرام می گرداند.....
أُحِلَّ لَکُمْ صَیْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَکُمْ وَلِلسَّیَّارَةِ ....(96). سوره مائده
ترجمه: شکار دریا برایتان حلال قرار داده شده است و خوراکش سامانی است برای شما و برای کاروانها.....
رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در باره دریا فرموده اند:
«هُوَ الطَّهُورُ مَاؤُهُ، الْحِلُّ مَیْتَتُهُ». سنن نسائی، حدیث (59)
ترجمه: آبش پاک و پاک کننده است (و حیوانات) خود مرده اش حلال است.
پرسش: یک نفر به انسان ظلم می کند ودروغهای فراوانی را نسبت به انسان می گوید و آنها را در میان افراد پخش می کند؛ آیا دعائی برای دفع این بلا و مصیبت وجود دارد؟
پاسخ : انسان برای نجات از هر غم و اندوه و مشکلی باید دعا کند و از الله متعال بخواهد که آن مشکلش را حل کند و بهترین دعا در زمان غم و اندوه و مشکلات این دعا است «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ العَظِیمُ الحَلِیمُ، لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ رَبُّ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، وَرَبُّ العَرْشِ العَظِیمِ» زیرا در حدیث (6345) صحیح بخاری چنین آمده است:
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَدْعُو عِنْدَ الکَرْبِ یَقُولُ: «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ العَظِیمُ الحَلِیمُ، لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ رَبُّ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، وَرَبُّ العَرْشِ العَظِیمِ».
ترجمه: ابن عباس رضی الله عنهما فرمودند: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم زمان غم و اندوه و مشکلات (چنین) می گفتند: «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ العَظِیمُ الحَلِیمُ، لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ رَبُّ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، وَرَبُّ العَرْشِ العَظِیمِ»، یعنی: بجز الله بسیار بزرگ و بی نهایت بردبار دیگر معبود به حقی نیست، بجز پروردگار آسمانها و زمین و پروردگار عرش بسیار بزرگ دیگر معبود به حقی نیست.
پرسش: آیا کتاب « شرح مجله باز » از نظر احناف کتاب معتبری است؟
پاسخ : کتاب « مجلة الأحکام » قانون مدنی دولت عثمانی بوده است ، که بر منوال فقه احناف نوشته شده است و آن را گروهی از علماء ، با سر پرستی عالم بزرگوار وزیر عدالت دولت عثمانی جناب احمد جودت پاشا رحمه الله نوشته اند، و سپس یکی از اعضاء شورای دولت عثمانی جناب سلیم باز لبنانی رحمه الله برابر با فقه احناف برآن شرحی نوشته اند که موسوعه ای در فقه و قانون در مذهب حنفی گشته بود.
این کتاب در عصر حاضر از کتب معتبر، مرجع و مشهور احناف محسوب نمی شود.
پرسش : آیا کتاب «مکتوبات امام ربانی» یک کتاب معتبر است و از کتب اهل سنّت حساب می شود؟
پاسخ : شیخ احمد فاروقی سرهندی رحمه الله معروف به مجدد الف ثانی، یکی از علماء حنفی دیوبندی هندوستان است، ایشان از اهل تصوف و ماتریدی بودند، دارای تألیفات متعددی اند، کتاب «مکتوبات امام ربانی» مجموعه ازنوشته های ایشان است که برخی از مریدان و حامیان ایشان جمع آوری نموده اند، در این نوشته ها، بیشتر مسائل مرتبط به تصوف ذکر شده است، این کتاب به عنوان مرجع اهل سنّت مطرح نیست، زیرا مراجع مهم اهل سنّت که تمام مذاهب و فرق اهل سنّت آنها را قبول دارند «قرآن مجید و کتب احادیث» است، امّا سایر کتب شاید نزد برخی مرجع و مورد اعتمادباشند ولی نزد برخ دیگر مرجع و مورد اعتماد نباشد.
پرسش : آیا نماز بر جانماز ابریشمی کراهیت دارد؟
پاسخ : بله، نماز خواندن برجانماز و فرش ابریشمی مکروه است، در این باره به حدیث زیر توجه نمایید:
عَنْ حُذَیْفَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: «نَهَانَا النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَنْ نَشْرَبَ فِی آنِیَةِ الذَّهَبِ وَالفِضَّةِ، وَأَنْ نَأْکُلَ فِیهَا، وَعَنْ لُبْسِ الحَرِیرِ وَالدِّیبَاجِ، وَأَنْ نَجْلِسَ عَلَیْهِ» .
ترجمه: حذیفه رضی الله عنه فرمودند: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ما را ممانعت نمودند از اینکه در ظروف طلائی و نقره ای (چیزی) بنوشیم و (یا غذائی را) در آنها بخوریم، و (همچنین ما را) از پوشیدن ابریشم و دیبا و (یا) اینکه بر آن بنشینیم، ممانعت نموده اند.
صحیح بخاری (5837) و سنن کبری بیهقی (104و 4205)
در این حدیث آمده که نشستن بر فرش ابریشمی ممنوع است، لذا نماز بر جانماز و فرشی ابریشمی مکروه است، زیرا نماز گذار برآن می ایستد و می نشیند.
پرسش: آیا اگر از قاتل در دنیا قصاص شد گناه قتلش بخشیده می شود؟
پاسخ : قبل از اینکه به این پرسش پاسخ داده شود مناسب است که گفته شود: علماء می فرمایند که به قتل سه حق تعلق می گیرد:
1 - حق الله متعال .
2 - حق اولیاء مقتول.
3- حق مقتول .
زمانی که از قاتل دیه و یا قصاص گرفته می شود و یا حتی عفوی صورت می گیرد اینها همه نسبت به پرداخت حقوق اولیاء مقتول صورت می گیرد، زیرا بخشیدن قاتل، دیه گرفتن از قاتل و یا قصاص گرفتن از او، حقوق اولیاء مقتول می باشند، اما نسبت به حق الله متعال و حق خود مقتول چیزی صورت نگرفته است، به آخرت موکول می شوند، دراین باره نظرشما به حدیث صحیحی که در ذیل ذکر می شود جلب می کنم:
عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِی الْجَعْدِ، أَنَّ ابْنَ عَبَّاسٍ سُئِلَ: عَمَّنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا، ثُمَّ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا، ثُمَّ اهْتَدَى، فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: وَأَنَّى لَهُ التَّوْبَةُ سَمِعْتُ نَبِیَّکُمْ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُ: یَجِیءُ مُتَعَلِّقًا بِالْقَاتِلِ تَشْخَبُ أَوْدَاجُهُ دَمًا یَقُولُ: سَلْ هَذَا فِیمَ قَتَلَنِی، ثُمَّ قَالَ: وَاللَّهِ لَقَدْ أَنْزَلَهَا وَمَا نَسَخَهَا.
ترجمه: سالم بن ابی الجعد رحمه الله روایت نمودند که از ابن عباس رضی الله عنه در باره کسی مسلمانی را بطور عمدی کشته و سپس توبه نموده و ایمان آورده و کردار نیک انجام داده و سپس راه یافته و هدایت گشته است پرسیده شد؟ (که آیا گناهش بخشیده و توبه اش مورد قبول است)، ابن عباس رضی الله عنه فرمودند: کجا توبه چنین فردی پذیرفته می شود، من از پیامبرتان صلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می فرمایند: (روز قیامت مقتول در حالی) می آید که هودش را به قاتل آویزان کرده و اورا گرفته و از رگهای گردنش خون می ریزد، (او خطاب به الله متعال) می گوید از این بپرسید چرا مرا کشته است؟ سپس عبدالله بن عباس رضی الله عنه فرمودند: سوگند به الله آیه {وَمَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِیهَا} [النساء: 93] نازل گشته و هیچ (آیه و حدیثی) آن را منسوخ ننموده است. سنن نسائی حدیث (4866)
پرسش: آداب و روش غسل جنابت و غسل جمعه را بیان نمایید؟
پاسخ: غسل جنابت و غسل جمعه در اصل از نظر آداب و روش فرقی ندارند، فرد اول استنجا زده و شرمگاه را شسته و سپس همانند اینکه برای نماز وضو می گیرد ؛ وضو گرفته و چون به مسح سر رسید سرش را کاملا و خوب شسته و بعد برآن سه مشت آب ریخته و سپس برتمام بدنش آب ریخته و بدنش را کاملا بشوید و از سمت راست شروع کند و بعد سمت چپ و سپس در آخر غسل، هر دو پایش را بشوید، در این باره به احادیث صحیح زیر توجه نمایید:
1-عَنْ عَائِشَةَ، زَوْجِ النَّبِیِّ صلّى الله علیه وسلم أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: کَانَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنَ الجَنَابَةِ، بَدَأَ فَغَسَلَ یَدَیْهِ، ثُمَّ یَتَوَضَّأُ کَمَا یَتَوَضَّأُ لِلصَّلاَةِ، ثُمَّ یُدْخِلُ أَصَابِعَهُ فِی المَاءِ، فَیُخَلِّلُ بِهَا أُصُولَ شَعَرِهِ، ثُمَّ یَصُبُّ عَلَى رَأْسِهِ ثَلاَثَ غُرَفٍ بِیَدَیْهِ، ثُمَّ یُفِیضُ المَاءَ عَلَى جِلْدِهِ کُلِّهِ. صحیح بخاری، حدیث (248).
ترجمه: عایشه (رضی الله عنها) خانم پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (این گونه) غسل جنایت می نمودند: (اول) با شستن دو دست (تا به مچ) شروع می نمودند، سپس همانند وضوی نماز وضو می گرفتند، (بجزمسح سر و شستن پاها، زیرا زمانی که به سرمی رسیدند، برسرآب ریخته و آن را خوب می شستند) ، سپس انگشتانشان در آب داخل نموده و با آنها ته و ریشه موهایشان را خلال می نمودند و سپس بر سرشان با دو دست سه مشت آب می ریختند، سپس بر تمام پوست (بدن) شان آب می ریختند، (و تمام بدنشان را می شستند، و سپس در پایان دو پایشان را می شستند).
2- عَنْ عَائِشَةُ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا، «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنَ الْجَنَابَةِ وُضِعَ لَهُ الْإِنَاءُ، فَیَصُبُّ عَلَى یَدَیْهِ قَبْلَ أَنْ یُدْخِلَهُمَا الْإِنَاءَ، حَتَّى إِذَا غَسَلَ یَدَیْهِ أَدْخَلَ یَدَهُ الْیُمْنَى فِی الْإِنَاءِ، ثُمَّ صَبَّ بِالْیُمْنَى وَغَسَلَ فَرْجَهُ بِالْیُسْرَى، حَتَّى إِذَا فَرَغَ صَبَّ بِالْیُمْنَى عَلَى الْیُسْرَى فَغَسَلَهُمَا، ثُمَّ تَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ ثَلَاثًا، ثُمَّ یَصُبُّ عَلَى رَأْسِهِ مِلْءَ کَفَّیْهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ، ثُمَّ یُفِیضُ عَلَى جَسَدِهِ». سنن نسائی، حدیث (243)
ترجمه: عایشه رضی الله عنها روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم چون می خواستند که غسل جنابت کنند، برایشان ظرف (آب) گذاشته می شد، پیش از این که دستانشان را داخل ظرف آب نمایند دو دستشان را (تا به مچ سه بار) می شستند، و چون دو دستشان را (تا به مچ، بیرون از ظرف) می شستند، آنگاه دست راستشان را داخل ظرف (آب) داخل می کردند، سپس (با آن آب گرفته) و با دست راست (بر شرمگاهشان) آب ریخته و با دست چپ شرمگاه را شسته (و استنجا می زدند)، سپس دهان و بینی را سه بار آب می کشیدند، (و سایر اعضای وضو را می شستند تا اینکه به مسح سرمی رسیدند، آنگاه سرشان را خوب می شستند و) سپس سه مشت پرآب برسرمی ریختند، سپس برجسمشان آب می ریختند (و تمام بدنشان را می شستند و در آخر دوپایشان را تا قوزکها می شستند).
3- عَنْ مَیْمُونَةَ «أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ اغْتَسَلَ مِنَ الجَنَابَةِ، فَغَسَلَ فَرْجَهُ بِیَدِهِ، ثُمَّ دَلَکَ بِهَا الحَائِطَ، ثُمَّ غَسَلَهَا، ثُمَّ تَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ غُسْلِهِ غَسَلَ رِجْلَیْهِ». صحیح البخاری، حدیث (260)
ترجمه: میمونه رضی الله عنه روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (بدین ترتیب) غسل جنابت نمودند: (اول) شرمگاهشان را با دست (چپ) شان شستند، سپس دست (چپشان) را بر دیوار کشیدند، سپس آن را شستند، سپس همانند وضوی نماز وضو گرفتند، (بجز اینکه پاهایشان را نشستند) و چون از غسلشان فارغ شده (و آن را به پایان رساندند) دو پایشان را شستند.
پرسش: آداب و روش غسل جنابت و غسل جمعه را بیان نمایید؟
پاسخ: غسل جنابت و غسل جمعه در اصل از نظر آداب و روش فرقی ندارند، فرد اول استنجا زده و شرمگاه را شسته و سپس همانند اینکه برای نماز وضو می گیرد ؛ وضو گرفته و چون به مسح سر رسید سرش را کاملا و خوب شسته و بعد برآن سه مشت آب ریخته و سپس برتمام بدنش آب ریخته و بدنش را کاملا بشوید و از سمت راست شروع کند و بعد سمت چپ و سپس در آخر غسل، هر دو پایش را بشوید، در این باره به احادیث صحیح زیر توجه نمایید:
1-عَنْ عَائِشَةَ، زَوْجِ النَّبِیِّ صلّى الله علیه وسلم أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: کَانَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنَ الجَنَابَةِ، بَدَأَ فَغَسَلَ یَدَیْهِ، ثُمَّ یَتَوَضَّأُ کَمَا یَتَوَضَّأُ لِلصَّلاَةِ، ثُمَّ یُدْخِلُ أَصَابِعَهُ فِی المَاءِ، فَیُخَلِّلُ بِهَا أُصُولَ شَعَرِهِ، ثُمَّ یَصُبُّ عَلَى رَأْسِهِ ثَلاَثَ غُرَفٍ بِیَدَیْهِ، ثُمَّ یُفِیضُ المَاءَ عَلَى جِلْدِهِ کُلِّهِ. صحیح بخاری، حدیث (248).
ترجمه: عایشه (رضی الله عنها) خانم پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (این گونه) غسل جنایت می نمودند: (اول) با شستن دو دست (تا به مچ) شروع می نمودند، سپس همانند وضوی نماز وضو می گرفتند، (بجزمسح سر و شستن پاها، زیرا زمانی که به سرمی رسیدند، برسرآب ریخته و آن را خوب می شستند) ، سپس انگشتانشان در آب داخل نموده و با آنها ته و ریشه موهایشان را خلال می نمودند و سپس بر سرشان با دو دست سه مشت آب می ریختند، سپس بر تمام پوست (بدن) شان آب می ریختند، (و تمام بدنشان را می شستند، و سپس در پایان دو پایشان را می شستند).
2- عَنْ عَائِشَةُ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا، «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنَ الْجَنَابَةِ وُضِعَ لَهُ الْإِنَاءُ، فَیَصُبُّ عَلَى یَدَیْهِ قَبْلَ أَنْ یُدْخِلَهُمَا الْإِنَاءَ، حَتَّى إِذَا غَسَلَ یَدَیْهِ أَدْخَلَ یَدَهُ الْیُمْنَى فِی الْإِنَاءِ، ثُمَّ صَبَّ بِالْیُمْنَى وَغَسَلَ فَرْجَهُ بِالْیُسْرَى، حَتَّى إِذَا فَرَغَ صَبَّ بِالْیُمْنَى عَلَى الْیُسْرَى فَغَسَلَهُمَا، ثُمَّ تَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ ثَلَاثًا، ثُمَّ یَصُبُّ عَلَى رَأْسِهِ مِلْءَ کَفَّیْهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ، ثُمَّ یُفِیضُ عَلَى جَسَدِهِ». سنن نسائی، حدیث (243)
ترجمه: عایشه رضی الله عنها روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم چون می خواستند که غسل جنابت کنند، برایشان ظرف (آب) گذاشته می شد، پیش از این که دستانشان را داخل ظرف آب نمایند دو دستشان را (تا به مچ سه بار) می شستند، و چون دو دستشان را (تا به مچ، بیرون از ظرف) می شستند، آنگاه دست راستشان را داخل ظرف (آب) داخل می کردند، سپس (با آن آب گرفته) و با دست راست (بر شرمگاهشان) آب ریخته و با دست چپ شرمگاه را شسته (و استنجا می زدند)، سپس دهان و بینی را سه بار آب می کشیدند، (و سایر اعضای وضو را می شستند تا اینکه به مسح سرمی رسیدند، آنگاه سرشان را خوب می شستند و) سپس سه مشت پرآب برسرمی ریختند، سپس برجسمشان آب می ریختند (و تمام بدنشان را می شستند و در آخر دوپایشان را تا قوزکها می شستند).
3- عَنْ مَیْمُونَةَ «أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ اغْتَسَلَ مِنَ الجَنَابَةِ، فَغَسَلَ فَرْجَهُ بِیَدِهِ، ثُمَّ دَلَکَ بِهَا الحَائِطَ، ثُمَّ غَسَلَهَا، ثُمَّ تَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ غُسْلِهِ غَسَلَ رِجْلَیْهِ». صحیح البخاری، حدیث (260)
ترجمه: میمونه رضی الله عنه روایت نمودند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (بدین ترتیب) غسل جنابت نمودند: (اول) شرمگاهشان را با دست (چپ) شان شستند، سپس دست (چپشان) را بر دیوار کشیدند، سپس آن را شستند، سپس همانند وضوی نماز وضو گرفتند، (بجز اینکه پاهایشان را نشستند) و چون از غسلشان فارغ شده (و آن را به پایان رساندند) دو پایشان را شستند.
پرسش: آیا در قرآن و سنّت آمده که گوشت شکار حلال است؟
پاسخ: بله شکار دریایی و یا خشکی هر دو مجاز اند و حلال بودن آنها در قرآن و سنّت صحیح آمده است، در این باره به یک آیه و یک حدیث صحیحی که در ذیل آورده می شود دقت فرمایید:
أُحِلَّ لَکُمْ صَیْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَکُمْ وَلِلسَّیَّارَةِ وَحُرِّمَ عَلَیْکُمْ صَیْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُمًا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ (96) سوره مائده
ترجمه: برایتان شکار دریا حلال قرار داده شده است و خوراکش سامانی برایتان و برای کاروانهاست، و برایتان شکار خشکی تا زمانی که احرام دارید حرام قرار داه شده است، و از الله بترسید همانی که بسوی آن جمع آوری می شوید.
عَنْ أَبِی ثَعْلَبَةَ الخُشَنِیِّ، قَالَ: قُلْتُ: یَا نَبِیَّ اللَّهِ، إِنَّا بِأَرْضِ قَوْمٍ مِنْ أَهْلِ الکِتَابِ، أَفَنَأْکُلُ فِی آنِیَتِهِمْ؟ وَبِأَرْضِ صَیْدٍ، أَصِیدُ بِقَوْسِی، وَبِکَلْبِی الَّذِی لَیْسَ بِمُعَلَّمٍ وَبِکَلْبِی المُعَلَّمِ، فَمَا یَصْلُحُ لِی؟ قَالَ: «أَمَّا مَا ذَکَرْتَ مِنْ أَهْلِ الکِتَابِ، فَإِنْ وَجَدْتُمْ غَیْرَهَا فَلاَ تَأْکُلُوا فِیهَا، وَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَاغْسِلُوهَا وَکُلُوا فِیهَا، وَمَا صِدْتَ بِقَوْسِکَ فَذَکَرْتَ اسْمَ اللَّهِ فَکُلْ، وَمَا صِدْتَ بِکَلْبِکَ المُعَلَّمِ، فَذَکَرْتَ اسْمَ اللَّهِ فَکُلْ، وَمَا صِدْتَ بِکَلْبِکَ غَیْرِ مُعَلَّمٍ فَأَدْرَکْتَ ذَکَاتَهُ فَکُلْ». صحیح بخاری، حدیث (5478).
ترجمه: ابوثعلبه خشنی رضی الله عنه فرمودند: من گفتم: ای پیامبر الله، ما در سرزمینی هستیم که در آنجا اهل کتاب (یهود و نصاری) زندگی می کنند، آیا (ما مسلمانان) می توانیم در ظرف های آنها (غذا بخوریم)؟ و ما در سر زمین شکار(ها) قرار داریم، (گاهی) با کمانم، و (گاهی) با سگ تربیت شده ام و (گاهی) با سگی بی آموزشم شکار می کنم، کدام (یک) برایم (استفاده از آن) گنجایش دارد؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: اما آنچه تو از جریان اهل کتاب بیان نمودی، (جوابش این است) اگر شما ظروف غیر(ظروف) آنها داشتید در ظروف آنها(عذایی) نخورید، ولی اگر دیگر(ظروف) نیافتید پس آنها را بشویید و در آنها (غذا) بخوریید، و هر آنچه با کمانت شکار نمودی و نام الله را(در زمان زدن تیر) گرفتی پس (ازگوشت آن شکار) بخور، و هر آنچه با سگ آموزش داده خودت شکاری کردی، و (زمان رها کردنش برای گرفت شکار) نام الله را گرفتی پس (از گوشت آن شکار) بخور، و هرآنچه با سگ که آموزش داده و تعلیم یافته نیست شکار نمودی و سپس به ذبح آن شکار رسیدی (و آن را ذبح کردی) پس (از گوشت آن) بخور.
پرسش : دعای قنوت نماز صبح و وتر را قبل از رکوع باید خواند یا بعد رکوع؟
پاسخ: دعای قنوتی که می شود در نماز صبح و سایر نمازهای فرض خواند، دعای قنوت نازله می باشد، که مسلمانان در نمازهایشان به نفع مسلمین و بر علیه کفار در زمان سختی ها و مشکلات دعا می کنند، این دعای قنوت در رکعت آخر بعد ازرکوع خوانده می شود، در این باره به این حدیث صحیح دقت فرمایید:
عَنْ أَبِی سَلَمَةَ، عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، قَالَ: لَأُقَرِّبَنَّ صَلاَةَ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، فَکَانَ أَبُو هُرَیْرَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ یَقْنُتُ فِی الرَّکْعَةِ الآخِرَةِ مِنْ صَلاَةِ الظُّهْرِ، وَصَلاَةِ العِشَاءِ، وَصَلاَةِ الصُّبْحِ، بَعْدَ مَا یَقُولُ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، فَیَدْعُو لِلْمُؤْمِنِینَ وَیَلْعَنُ الکُفَّارَ .
ترجمه: ابوسلمه رحمه الله روایت نمودند که ابوهریره رضی الله عنه فرمودند: من (از همه شما، در خواندن نماز به) نماز پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نزدیک تر هستم، (ابوسلمه رحمه الله فرمودند) ابوهریره رضی الله عنه در رکعت آخر از نماز طهر و نماز عشاء و نماز صبح بعد (از بلند شدن از رکوع و گفتن) سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ ، به نفع مسلمانان دعا نموده و کفار را لعنت و نفرین می کردند. صحیح بخاری، حدیث (797)
واما دعای قنوتی که در نماز وتر خوانده می شود، این دعای قنوت در رکعت آخر قبل ازرکوع خوانده می شود، در این باره به این حدیث صحیح توجه نمایید:
عَنْ أُبَیِّ بْنِ کَعْبٍ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ یُوتِرُ بِثَلَاثِ رَکَعَاتٍ، کَانَ یَقْرَأُ فِی الْأُولَى بِسَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى، وَفِی الثَّانِیَةِ بِقُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ، وَفِی الثَّالِثَةِ بِقُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، وَیَقْنُتُ قَبْلَ الرُّکُوعِ، فَإِذَا فَرَغَ، قَالَ عِنْدَ فَرَاغِهِ: «سُبْحَانَ الْمَلِکِ الْقُدُّوسِ»، ثَلَاثَ مَرَّاتٍ یُطِیلُ فِی آخِرِهِنَّ.
ترجمه: ابی بن کعب رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم (گاهی) وتر سه رکعتی می خواندند، در رکعت اوّل «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى» و در رکعت دوّم «قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ» و در رکعت سوّم «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» می خواندند و چون از قرائت (رکعت سوّم) فارغ می شدند، قبل از رکوع (دعای) قنوت می خواندند، و چون (از نماز وتر سلام داده و) فارغ می شدند سه بار«سُبْحَانَ الْمَلِکِ الْقُدُّوسِ» می گفتند و بار آخر را با صدای بلند و کشیده می گفتند. سنن نسائی، حدیث (1699)