۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۲۴)

 

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


أَشْرَاط السَّاعَة


علامت های قیامت



وَخُرُوج الدَّجَّال ویأجوج ومآجوج وطلوع الشَّمْس من مغْرِبهَا ونزول عِیسَى عَلَیْهِ السَّلَام من السَّمَاء وَسَائِر عَلَامَات یَوْم الْقِیَامَة على مَا وَردت بِهِ الْأَخْبَار الصَّحِیحَة حق کَائِن وَالله تَعَالَى یهدی من یَشَاء إِلَى صِرَاط مُسْتَقِیم .


ترجمه :  بیرون آمدن دجال ویأجوج و مأجوج و طلوع خورشید از سمت مغربش و فرود آمدن عیسی علیه السلام «از آسمان» و سایر علامت های روز قیامت همان گونه که در احادیث صحیح آمده اند حق وشدنی است و فقط الله متعال است که هرکسی را که می خواهد به راه راست هدایت می دهد.



پایان ترجمه کتاب «فقه اکبر» امام ابوحنیفه رضی الله عنه

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۲۳)

 

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


أَبنَاء رَسُول الله وَبنَاته


پسران و دختران رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم



وقاسم وطاهر وَإِبْرَاهِیم کَانُوا بنی رَسُول الله صلى الله عَلَیْهِ وَسلم وَفَاطِمَة ورقیة وَزَیْنَب وَأم کُلْثُوم کن جَمِیعًا بَنَات رَسُول الله صلى الله عَلَیْهِ وَسلم وَإِذا أشکل على الْإِنْسَان شَیْء من دقائق علم التَّوْحِید فَإِنَّهُ یَنْبَغِی لَهُ ان یعْتَقد فِی الْحَال مَا هُوَ الصَّوَاب عِنْد الله تَعَالَى الى ان یجد عَالما فیسأله وَلَا یَسعهُ تاخیر الطّلب وَلَا یعْذر بِالْوُقُوفِ فِیهِ وَیکفر إِن وقف وَخبر الْمِعْرَاج حق من رده فَهُوَ مُبْتَدع ضال.


ترجمه : قاسم ، (عبدالله که ملقب به طیب و) طاهر (است) و ابراهیم «رضی الله عنهم» پسران رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودند و فاطمه ، رقیه، زینب و ام گلثوم « رضی الله عنهن» همه دختران رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بودند، وهرگاه برانسانی مسأله ای ازمسائل ظریف ودقیق علم توحید «مشتبه و» مشکل شد همانا او باید در آن زمان معتقد به چیزی باشد که در نزد الله متعال درست است تا اینکه عالمی را یافته و از او در این باره بپرسد و برای او تأخیر در یادگیری و آموختن «مسائل توحیدی» گنجایش ندارد و توقف در آنها عذر نیست و بلکه توقف در آنها کفرمحسوب می شود، و جریان معراج حق است و هرکسی که آن را رد نماید بدعتی و گمراه است .

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۲۱)

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


معنى الْقرب والبعد


معنای نزدیکی و دوری نسبت به الله متعال




وَلَیْسَ قرب الله تَعَالَى وَلَا بعده من طَرِیق طول الْمسَافَة وقصرها وَلَکِن على معنى الْکَرَامَة والهوان والمطیع قریب مِنْهُ بِلَا کَیفَ والعاصی بعید مِنْهُ بِلَا کَیفَ والقرب والبعد والإقبال یَقع على المناجی وَکَذَلِکَ جواره فِی الْجنَّة وَالْوُقُوف یین یَدَیْهِ بِلَا کَیْفیَّة .


ترجمه : نه نزدیکی الله متعال «به بندگان» ونه دوری او از«بندگان» ازطریق طولانی و کوتاهی مسافت نیست و لیکن به معنای کرامت و شرافت و توهین است ، یک فرد مطیع و فرمانبردار بدون کیفیت به الله نزدیک است و یک گنه کار بدون کیفیت از الله دور است، الله بر فردی که مناجات می کند توجه می نماید و همچنین در بهشت در جوار الله بودن و در جلوی الله ایستادن «همه اینها واقعیت های اند که ما آنها را» بدون کیفیت قبول داریم .

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۲۰)


ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه



عَذَاب الْقَبْر


عذاب قبر



وَلَا یجوز ان نقُول إِن الشَّیْطَان یسلب الْإِیمَان من العَبْد الْمُؤمن قهرا وجبرا وَلَکِن نقُول العَبْد یدع الْإِیمَان فَحِینَئِذٍ یسلبه مِنْهُ الشَّیْطَان وسؤال مُنکر وَنَکِیر حق کَائِن فِی الْقَبْر وإعادة الرّوح إِلَى الْجَسَد فِی قَبره حق وضغطة الْقَبْر وعذابه حق کَائِن للْکفَّار کلهم ولبعض عصاة الْمُؤمنِینَ حق جَائِز وکل شَیْء ذکره الْعلمَاء بِالْفَارِسِیَّةِ من صِفَات الله عز اسْمه فَجَائِز القَوْل بِهِ سوى الْیَد بِالْفَارِسِیَّةِ وَیجوز ان یُقَال (بروىء خدا) أَی عز وَجل بِلَا تَشْبِیه وَلَا کَیْفیَّة.


ترجمه : و این جایز نیست که بگوییم که شیطان با زور و غلبه ایمان را از بنده مسلمان می گیرد و بیرون می کشد و لیکن می گوییم که بنده خودش ایمان را رها می کند و آنگاه هست که شیطان ایمان را از او می گیرد و سؤال نکیر و منکر در قبرحق و ثابت است و یازگشت روح به سوی جسم در قبرثابت و حق است و فشار قبر و عذاب قبربرای تمام کفار و مسلمانان گنه کار جایز و ثابت است و هرچیزی که علما به فارسی از صفات الله باعزت ذکر نموده اند بیان آنها «به فارسی» جایز است بجز کلمه «ید» واین جایز می باشد که «به فارسی» گفته شود «به روی خدا» باعزت و بزرگوار«این صفات الله متعال را ما» بدون تشبیه نمودن «به صفات مخلوق» و بدون بیان کیفیت «برای این صفات، آنها را قبول داشته و به آنها ایمان داریم».

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۹)

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه



الْجنَّة وَالنَّار لَا تفنیان


بهشت و آتش دوزخ فنا و نابود نمی گردند



وَالْقصاص فِیمَا بَین الْخُصُوم بِالْحَسَنَاتِ یَوْم الْقِیَامَة حق وَإِن لم تکن لَهُم الْحَسَنَات فَطرح السَّیِّئَات عَلَیْهِم حق جَائِز وَالْجنَّة وَالنَّار مخلوقتان لَا تفنیان أبدا وَلَا یفنى عِقَاب الله تَعَالَى وثوابه سرمدا وَالله تَعَالَى یهدی من یَشَاء فضلا مِنْهُ ویضل من یَشَاء عدلا مِنْهُ وإضلاله خذلانه وَتَفْسِیر الخذلان ان لَا یوفق العَبْد إِلَى مَا یرضاه وَهُوَ عدل مِنْهُ وَکَذَا عُقُوبَة المخذول على الْمعْصِیَة .


ترجمه : انتقام و قصاص در میان افراد درگیربه اینکه از نیکی ها «مجرمین و ظالمین گرفته می شود و به مظلومین داده می شود» حق و ثابت است  و اگر برای «مجرمین و ظالمین» نیکی هایی نباشد از گناه « مظلومین» گرفته شده و بردوش «مجرمین و ظالمین» انداخته می شود نیزجایز و ثابت است، و بهشت و دوزخ هر دو الآن آفریده شده اند و هرگزنابود و فنا نمی شوند وعذاب الله متعال « برکفار» فنا و نابود نمی گردد و پاداشی «که به اهل بهشت داده می شود» دائمی و همیشه ای می باشد، و هرکسی را که الله متعال بخواهد با فضل و کرم خویش هدایت می دهد و هرکسی را که «الله متعال » بخواهد بنا بر عدل و انصافش گمراه می کند، و این که الله او را گمراه می گرداند یعنی خوار و ذلیلش می کند و توضیح خوار و ذلیلی این است که او را نسبت به انجام کارهایی که مورد رضایت الله است توفیقش نمی دهد و این عدل الله متعال است و همچنین سزا و عذاب دادن افردی که بنا برانجام گناهان خوار و ذلیل گشته اند نیز عین عدل و انصاف اوست .

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۸)

 ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


شَفَاعَة الْأَنْبِیَاء وَالْمِیزَان والحوض


شفاعت پیامبران و ترازوی اعمال و حوض کوثر حق و ثابت است



وَالله تَعَالَى متفضل على عباده عَادل قد یُعْطی من الثَّوَاب أَضْعَاف مَا یستوجبه العَبْد تفضلا مِنْهُ وَقد یُعَاقب على الذَّنب عدلا مِنْهُ وَقد یعْفُو فضلا مِنْهُ وشفاعة الْأَنْبِیَاء عَلَیْهِم السَّلَام حق وشفاعة النَّبِی صلى الله عَلَیْهِ وَسلم للْمُؤْمِنین المذنبین وَلأَهل الْکَبَائِر مِنْهُم المستوجبین الْعقَاب حق ثَابت وَوزن الْأَعْمَال بالمیزان یَوْم الْقِیَامَة حق وحوض النَّبِی عَلَیْهِ الصَّلَاة وَالسَّلَام حق .


ترجمه : و الله متعال بر بندگانش فضل و احسان می نماید و نسبت به آنها عدل و انصاف می نماید گاهی بنا بر فضل و کرم خویش از اجر و ثواب چندین برابرآنچه که بنده مستحق است به اومی دهد و گاهی بنا برعدل و انصافش او را عذاب می دهد و گاهی هم بنا بر فضل و کرمش او را معاف می کند و شفاعت پیامبران علیهم السلام حق و ثابت است و شفاعت پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم برای مسلمانان گنه کار و برای اهل گناهان کبیره ای که مستحق آتش جهنم و عذاب اند حق و ثابت است، و وزن اعمال و کردارها با ترازو در روز قیامت حق و ثابت است و حوض کوثر که مخصوص پیامبرکه رحمت و درود و سلام الهی براو باد حق و ثابت است . 

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۷)

 ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


معرفتنا بِاللَّه تَعَالَى


شناخت ما نسبت به الله متعال



نَعْرِف الله تَعَالَى حق مَعْرفَته کَمَا وصف نَفسه فِی کِتَابه بِجَمِیعِ صِفَاته وَلَیْسَ یقدر اُحْدُ ان یعبد الله حق عِبَادَته کَمَا هُوَ أهل لَهُ وَلکنه یعبده بأَمْره کَمَا امْرَهْ بکتابه وَسنة رَسُوله وَیَسْتَوِی الْمُؤْمِنُونَ کلهم فِی الْمعرفَة وَالْیَقِین والتوکل والمحبة والرضاء وَالْخَوْف والرجاء وَالْإِیمَان فِی ذَلِک ویتفاوتون فِیمَا دون الْإِیمَان فِی ذَلِک کُله .


ترجمه : ما الله متعال را آنگونه که حقش می باشد می شناسیم همان گونه که الله متعال خودشان را در کتابش با تمام صفاتش معرفی و توصیف نموده است و هیچ کس قادر نیست که الله را آنگونه که شایسته اوست پرستش و عبادت نماید و لیکن او راعبادت می کند به دستورش همانگونه که در کتابش و سنّت پیامبرش «صلی الله علیه و آله وسلم» دستور داده است تمام مسلمانان درشناخت و یقین و توکل و دوستی و رضامندی و ترس و امید و ایمان به آن برابر و یکسان اند ولی علاوه از اینها در سایر امور ایمانی با یکدیگر متفاوت اند .

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۶)

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


علاقَة الْإِسْلَام وَالْإِیمَان


تعلق اسلام با ایمان



والاسلام هُوَ التَّسْلِیم والإنقیاد لأوامر الله تَعَالَى فَمن طَرِیق اللُّغَة فرق بَین الْإِسْلَام وَالْإِیمَان وَلَکِن لَا یکون إِیمَان بِلَا اسلام وَلَا یُوجد إِسْلَام بِلَا إِیمَان وهما کالظهر مَعَ الْبَطن وَالدّین اسْم وَاقع على الْإِیمَان وَالْإِسْلَام والشرائع کلهَا .


ترجمه : اسلام همان تسلیم شدن و در قبال دستورات الله متعال وفرمانبردارشدن است، از نظرلغوی در میان اسلام و ایمان فرق است و لیکن «از دیدگاه شرعی» ایمان بدون اسلام نمی باشد و اسلام بدون ایمان یافت نمی شود و این دو همانند ظاهر و باطن و بیرون و درون «یک چیز»اند و دین اسمی است که برایمان و اسلام و تمام مسائل شرعی اطلاق می شود .

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۵)

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


تَعْرِیف الْإِیمَان


تعریف ایمان


وَالْإِیمَان هُوَ الْإِقْرَار والتصدیق وإیمان أهل السَّمَاء وَالْأَرْض لَا یزِید وَلَا ینقص من جِهَة الْمُؤمن بهَا وَیزِید وَینْقص من جِهَة الْیَقِین والتصدیق والمؤمنون مستوون فِی الْإِیمَان والتوحید متفاضلون فِی الْأَعْمَال .


ترجمه : ایمان همان اعتراف با زبان و تصدیق با قلب است و ایمان اهل آسمان و زمین از جهت آنچه باید به آن ایمان آورده شود نه اضافه و نه هم کم می گردد ولی از جهت یقین و تصدیق اضافه و کم می گردد، مسلمانان در (اصل) ایمان و توحید با یکدیگر برابراند ولی از نظر اعمال و کردار با یکدیگر متفاوت بوده و بر یکدیگر برتری دارند . 

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۴)

ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


رُؤْیَة الله فِی الْآخِرَة


دیدن الله در قیامت



وَکَانَ الله تَعَالَى خَالِقًا قبل ان یخلق ورازقا قبل ان یرْزق وَالله تَعَالَى یرى فِی الْآخِرَة وَیَرَاهُ الْمُؤْمِنُونَ وهم فِی الْجنَّة بأعین رؤوسهم بِلَا تَشْبِیه وَلَا کَیْفیَّة وَلَا یکون بَینه وَبَین خلقه مَسَافَة .


ترجمه : و الله متعال پیش از اینکه چیزی را بیافریند آفریدگاروخالق بوده است و پیش از اینکه به کسی رزق و روزی بدهد رازق وروزی دهنده بوده است و در روز قیامت دیده می شود و مسلمانان او را در بهشت با چشمان سرشان بدون تشبیه و بدون کیفیت می بینند و در«آن وقت» در میان او و بندگانش مسافت و فاصله ای نیست .

عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله (۱۳)


ترجمه فقه اکبر امام ابوحنیفه رضی الله عنه


ذکر بعض من عقائد اهل السّنة


بیان برخی از عقاید اهل سنّت



وَالْمسح على الْخُفَّیْنِ سنة والتراویح فِی لیَالِی شهر رَمَضَان سنة وَالصَّلَاة خلف کل بر وَفَاجِر جَائِزَة وَلَا نقُول إِن الْمُؤمن لَا تضره الذُّنُوب وَلَا نقُول إِنَّه لَا یدْخل النَّار وَلَا نقُول إِنَّه یخلد فِیهَا وَإِن کَانَ فَاسِقًا بعد ان یخرج من الدُّنْیَا مُؤمنا وَلَا نقُول إِن حَسَنَاتنَا مَقْبُولَة وسیئاتنا مغفورة کَقَوْل المرجئة وَلَکِن نقُول من عمل حَسَنَة بِجَمِیعِ شرائطها خَالِیَة عَن الْعُیُوب الْمفْسدَة وَلم یُبْطِلهَا بالْکفْر وَالرِّدَّة والأخلاق السَّیئَة حَتَّى خرج من الدُّنْیَا مُؤمنا فَإِن الله تَعَالَى لَا یضیعها بل یقبلهَا مِنْهُ ویثیبه عَلَیْهَا وَمَا کَانَ من السَّیِّئَات دون الشّرک وَالْکفْر وَلم یتب عَنْهَا صَاحبهَا حَتَّى مَاتَ مُؤمنا فَإِنَّهُ مُؤمن فِی مَشِیئَة الله تَعَالَى إِن شَاءَ عذبه بالنَّار وَإِن شَاءَ عَفا عَنهُ وَلم یعذب بالنَّار أصلا والریاء إِذا وَقع فِی عمل من الْأَعْمَال فَإِنَّهُ یبطل أجره وَکَذَلِکَ الْعجب.


ترجمه : ومسح بر دو موزه سنّت است، وخواندن نماز تراویح در شب های رمضان سنّت است، و نماز خواندن پشت سرهرنیکوکار و خلاف کار جایزاست، و نه می گوییم که گناهان به «ایمان» یک مسلمان ضرر نمی رساند، و«این را نیز» نمی گوییم که یک مسلمان «بنا بر گناهان» به دوزخ نمی رود، «همانگونه که» نمی گوییم که یک مسلمان بصورت دائمی و همیشه گی داخل جهنم می گردد وگرچه فاسق هم باشد بشرطی این که زمانی که از دنیا رفته مسلمان رفته و مرده باشد، وما همانند مرجئه نمی گوییم که نیکی های ما پذیرفته شده و گناهان ما بخشیده شده است و لیکن این را می گوییم : هرکس کار نیکی را با تمام شروط آن انجام داده طوری که از عیوبی که باعث فساد و بطلان می گردد خالی باشد و با کفرو ارتداد و اخلاق بد و زشت آن کردارنیکش را باطل نکند تا اینکه مسلمان از دنیا رفته و بمیرد همانا الله آن کار نیکش را ضایع نخواهد نمود بلکه آن را از او پذیرفته و به او براین عمل نیک اجر و ثواب خواهد داد، و هرگناهی که غیر از کفر و شرک باشد اگر صاحب آن توبه نکند تا اینکه با ایمان از دنیا برود همانا او مسلمان است و درتحت خواست و ارداه الله متعال است اگر بخواهد او را در آتش جهنم عذاب خواهد داد و اگر بخواهد از او درگذر نموده و او را اصلا عذاب نخواهد داد همانا ریاکاری و خود پسندی اگر در عملی واقع گردد اجر و ثواب آن را باطل خواهد نمود.