ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
آیا این اثر ضعیف است؟:
ﻋَﻦْ ﻣَﺎﻟِﻚِ ﺍﻟﺪَّﺍﺭِ، ﻗَﺎﻝَ : ﺃَﺻَﺎﺏَ ﺍﻟﻨَّﺎﺱَ ﻗَﺤْﻂٌ ﻓِﻲ ﺯَﻣَﻦِ ﻋُﻤَﺮَ ، ﻓَﺠَﺎﺀَ ﺭَﺟُﻞٌ ﺇِﻟَﻰ ﻗَﺒْﺮِ ﺍﻟﻨَّﺒِﻲِّ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ ﻓَﻘَﺎﻝَ : ﻳَﺎ ﺭَﺳُﻮﻝَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ، ﺍﺳْﺘَﺴْﻖِ ﻟِﺄُﻣَّﺘِﻚَ ﻓَﺈِﻧَّﻬُﻢْ ﻗَﺪْ ﻫَﻠَﻜُﻮﺍ ، ﻓَﺄَﺗَﻰ ﺍﻟﺮَّﺟُﻞَ ﻓِﻲ ﺍﻟْﻤَﻨَﺎﻡِ ﻓَﻘِﻴﻞَ ﻟَﻪُ : " ﺍﺋْﺖِ ﻋُﻤَﺮَ ﻓَﺄَﻗْﺮِﺋْﻪُ ﺍﻟﺴَّﻠَﺎﻡَ، ﻭَﺃَﺧْﺒِﺮْﻩُ ﺃَﻧَّﻜُﻢْ ﻣﺴْﻘِﻴُّﻮﻥَ ﻭَﻗُﻞْ ﻟَﻪُ : ﻋَﻠَﻴْﻚَ ﺍﻟْﻜَﻴْﺲُ ، ﻋَﻠَﻴْﻚَ ﺍﻟْﻜَﻴْﺲُ " ، ﻓَﺄَﺗَﻰ ﻋُﻤَﺮَ ﻓَﺄَﺧْﺒَﺮَﻩُ ﻓَﺒَﻜَﻰ ﻋُﻤَﺮُ ﺛُﻢَّ ﻗَﺎﻝَ : ﻳَﺎ ﺭَﺏِّ ﻟَﺎ ﺁﻟُﻮ ﺇِﻟَّﺎ ﻣَﺎ ﻋَﺠَﺰْﺕُ ﻋَﻨْﻪُ .
پاسخ: بله این اثر ضعیف است، ولی قبل از این که علت ضعف حدیث بیان شود مناسب است که ترجمه شود و سپس کتبی که آن را روایت نمودند حواله داده شود و بعد هم علت ضعف آن بیان شود، تا حقیقت این اثر ضعیف بر همه واضح گردد.
ترجمه این اثر ضعیف:
مالک الدار می گوید: مردم در زمان عمر(رضی الله عنه) گرفتار قحط سالی (و کم بارانی) شدند، مردی به نزد قبر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمد و گفت: ای رسول الله، برای امت خود در خواست آب و باران نما زیرا آنها هلاک گشتند، (رسول الله صلیاللهعلیه وآله وسلم ) در خواب آن فرد آمد و به این مرد گفته شد: به نزد عمر برو از جانب من به او سلام برسان، و خبردار کن که به شما آب و باران داده خواهد شد، و به او بگو عاقل و زیرک باش، عاقل و زیرک باش، آن مرد به نزد عمر(رضی الله عنه ) آمد او را از این کار و خوابش خبر دار کرد، عمر رضی الله عنه به گریه افتاد و گفت: ای پروردگارا من کوتاهی نکردم مگر آنجا که عاجز و ناتوان ماندم.
تخریج اثر ضعیف:
این اثر ضعیف را اﺑﻦ ﺃﺑﻲ ﺷﻴﺒﺔ ﻓﻲ " مصنف خویش "(356/6) ﻭ امام بخاری در کتاب " ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺦ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮ " ( 7/304 ) بصورت مختصر و امام بیهقی در کتاب " ﺍﻟﺪﻻﺋﻞ " ( 7/47 ) ، ﻭﺍﺑﻦ ﻋﺴﺎﻛﺮ در کتاب" ﺗﺎﺭیخ خویش، ( 44/345 ) از طریق ابوصالح از مالک الدار روایت نمودند.
علت ضعف این اثر ضعیف:
برای بهتر واضح شدن ضعف این اثر باید به چند نکته اشاره نمود:
1- این روایت ضعیف یک اثر است و گفته صحابه رضی الله عنه و یا گفته پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم نیست.
2- این اثر ضعیف قول یک تابعی است.
3- گوینده و بیان کننده این روایت مالک الدار یک راوی مجهول است.
4- فردی که این خواب را دیده یک فرد مبهم و نامعلوم است.
5- این اثر ضعیف مخالف است با روایت صحیح بخاری که عمررضی الله عنه از عباس رضی الله عنه عموی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم درخواست دعای باران می کردند، که در صحیح بخاری اینگونه آمده است:
عَنْ أَنَسٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ کَانَ إِذَا قَحَطُوا اسْتَسْقَى بِالْعَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَقَالَ : اللَّهُمَّ إِنَّا کُنَّا نَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِنَبِیِّنَا صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فَتَسْقِینَا، وَإِنَّا نَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِعَمِّ نَبِیِّنَا، فَاسْقِنَا. قَالَ : فَیُسْقَوْنَ. صحیح البخاری ( 1010، 3710 )
ترجمه: انس بن مالک رضی الله عنه روایت نمودند که (عادت) عمر بن خطاب رضی الله عنه برای این بود، که هرگاه مردم گرفتار قحط سالی می شدند و می خواستند دعای باران کنند از عباس بن عبد المطلب درخواست دعای باران می کردند و می گفت: یا الله همانا ما (در زمان زنده بودن رسول الله صلیاللهعلیه وآله وسلم) به پیامبر (محمد) صلی الله علیه و آله وسلم متوسل می شدیم (و از ایشان می خواستیم تا برای ما دعای باران کنند) و تو به ما آب و باران می دادی، ولی حالا (که پیامبر ما وفات نموده اند) به عموی پیامبر ما (عباس) متوسل می شویم (تا برای ما دعای باران کنند و ایشان دعا می کردند،آن وقت ، از فضل و کرم الهی ) باران داده می شدند.
اما اینکه برخی از علماء این را صحیح دانسته اند :
اولا: علماء معصوم نیستند، و هر عالم اشتباه می کند،
در ثانی: بر کسی که تحقیق می کند، قول افراد مهم نیست دلیل افراد مهم است،
ثالثا: امام منذری و هیثمی و شیخ آلبانی رحمهم الله، و برخی دیگر علماء و محققین ، مالک الدار را مجهول دانسته ، و این اثر را ضعیف و بی اعتبار دانسته اند.