عذاب عالم برزخ برای کسانی که قبر نمی شوند

پرسش: کسی که در دریا غرق می شود، یا در آتش می سوزد جسدش خاکستر شده و بدست نمی آید، آیا از این نوع افرادی که قبر نمی شوند، چگونه سوال و یا عذاب قبر می شود؟

پاسخ: عادت ما انسانها اعم از کافر و مسلمان براین است که زمان انسانی وفات می کند، أو را کفن نموده و در قبر می کنیم بجز گروهی از انسانها که سیک ها اند که مرد هایشان را می سوزانند، از آنجایی که عموما افراد در قبرها دفن می شوند، سوال و عذابی که بعد از مرگ صورت می گیرد، به قبر نسبت داده شده است، و سؤال قبر و یا عذاب قبر گفته شده است، ورنه مراد سوال و عذاب بعد از مرگ است خواه فرد قبر شود و یا نشود، در این باره نظر شما به یک آیه و یک حدیث صحیح جلب می کنم:

الله متعال در باره فرعون و لشکریانش چنین فرموده اند:

النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا غُدُوًّا وَعَشِیًّا وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ (46) سوره غافر

ترجمه : عذاب آنها آتش است که هر صبح و شام بر آن عرضه می‌شوند؛ و روزی که قیامت برپا شود (می‌فرماید:) «لشکریان فرعون را در سخت‌ترین عذابها وارد کنید!»

در حالیکه فرعون جسمش در قبر نیست و مومیایی شده و در یکی از موزهای مصر نگه داری می شود.

رسول الله صلی‌الله‌علیه ‌وآله‌ وسلم چنین فرمودند:  " أَنَّ رَجُلًا کَانَ قَبْلَکُمْ  رَغَسَهُ  اللَّهُ مَالًا، فَقَالَ لِبَنِیهِ لَمَّا حُضِرَ : أَیَّ أَبٍ کُنْتُ لَکُمْ ؟ قَالُوا : خَیْرَ أَبٍ. قَالَ : فَإِنِّی لَمْ أَعْمَلْ خَیْرًا قَطُّ، فَإِذَا مُتُّ فَأَحْرِقُونِی، ثُمَّ اسْحَقُونِی، ثُمَّ  ذَرُّونِی  فِی یَوْمٍ عَاصِفٍ. فَفَعَلُوا، فَجَمَعَهُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فَقَالَ : مَا حَمَلَکَ ؟ قَالَ : مَخَافَتُکَ. فَتَلَقَّاهُ بِرَحْمَتِهِ ".

ترجمه: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا مردی از کسانی که پیش از شما بودند الله به او مال زیاد داده بود، او زمانی که مرگ بسراغش آمد و خواست بمیرد، خطاب به فرزندانش گفت: من چگونه پدری برای شما بودم؟ آنها گفتند: بهترین پدر. او گفت: من هرگز کار نیکی انجام ندادم ، چون مردم مرا بسوزانید، و سپس مرا آسیاب و خورد کنید، سپس خاکستر مرا در یک روز باد و طوفانی به هوا بپاشانید، آنها به این دستور پدر عمل کردند، الله با عزت و بزرگوار خاکسترهایش جمع نمود و به او گفت: چه چیز تو را وادار کرد تا چنین دستوری بدهی؟ او گفت: ترس از تو، الله از او با رحمتش استقبال نمود و اورا بخشیده و مورد لطف و مرحمت خویش قرار داد.

صحیح البخاری ( 3478، 6481) وصحیح مسلم ( 2757 )

از این آیه و حدیث معلوم می گردد که انسان گرچه بعد از مرگ قبر نشود بازهم از او سوال و جواب شده و اگر مستحق عذاب باشد گرفتار عذاب خواهد شد، اما اینکه سوال و جواب و عذاب قبر گفته می شود، چون عموما انسانها قبر می شوند، ورنه مراد همان سوال و عذاب بعد از مرگ است خواه فرد قبر سود و یا نشود.