شرح و تحقیق سنن ابن ماجه

حدیث ۲۴- (این اثرصحیح است) حَدَّثَنَا أَبُو بَکْرِ بْنُ أَبِی شَیْبَةَ قَالَ: حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ مُعَاذٍ، عَنِ ابْنِ عَوْنٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِیرِینَ، قَالَ: ﻛَﺎﻥَ ﺃَﻧَﺲُ ﺑْﻦُ ﻣَﺎﻟِﻚٍ، " ﺇِﺫَﺍ ﺣَﺪَّﺙَ ﻋَﻦْ ﺭَﺳُﻮﻝِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ ﺣَﺪِﻳﺜًﺎ ﻓَﻔَﺮَﻍَ ﻣِﻨْﻪُ ﻗَﺎﻝَ : ﺃَﻭْ ﻛَﻤَﺎ ﻗَﺎﻝَ ﺭَﺳُﻮﻝُ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ ".

لغات حدیث :

ﻛَﺎﻥَ ﺃَﻧَﺲُ ﺑْﻦُ ﻣَﺎﻟِﻚٍ : عادت انس بن مالک رضی الله عنه براین بود.

ﺇِﺫَﺍ ﺣَﺪَّﺙَ ﻋَﻦْ ﺭَﺳُﻮﻝِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ ﺣَﺪِﻳﺜًﺎ : چون از رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم حدیثی را روایت می نمودند.

ﻓَﻔَﺮَﻍَ ﻣِﻨْﻪُ : چون ازآن فارغ می شد، چون آن را به پایان می رساند.

ﻗَﺎﻝَ : ﺃَﻭْ ﻛَﻤَﺎ ﻗَﺎﻝَ ﺭَﺳُﻮﻝُ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ : گفت : یا رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم همانند این را گفته اند .

ﺗﺮﺟﻤﻪ اثر:

ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺳﯿﺮﯾﻦ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ : (عادت) ﺍﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﮏ (ﺭﺿﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ ، براین) ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭﺁﻟﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺣﺪﯾﺜﯽ ﺭﺍ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯽ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺑﯿﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺎﺭﻍ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ : «ﺍﻭ ﮐﻤﺎ ﻗﺎﻝ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ»، ﯾﻌﻨﯽ : ﯾﺎ همانند ﺍﯾﻦ سخن را (ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻡ) ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ.

مسائل اثر:

از اثربالا مطالب زیرفهمیده می شود :

۱ -  عادت برخی از یاران رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم براین بود که بعد از اینکه از رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم حدیثی را نقل و روایت می نمودند « ﺃَﻭْ ﻛَﻤَﺎ ﻗَﺎﻝَ ﺭَﺳُﻮﻝُ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ » می گفتند .

۲ - نیکو و پسندیده است که بعد ازبیان احادیث رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم « ﺃَﻭْ ﻛَﻤَﺎ ﻗَﺎﻝَ ﺭَﺳُﻮﻝُ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺻَﻠَّﻰ ﺍﻟﻠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﻭَﺳَﻠَّﻢَ » گفته شود .

تحقیق و برسی سند:

سند این اثر سنن ابن ماجه صحیح است ، البته ناگفته نماند که مراد از«ابن عون» که در سند این روایت آمده «عبد الله بن عون بن ارطبان رحمه الله» می باشد.

تفاوت های الفاظ روایت :

از آنجایی که این اثر از تفردات سنن ابن ماجه می باشد و در سایر کتب شش گانه حدیثی روایت نشده است ، لذا برایش تفوات های وجود ندارد که در اینجا ذکر شود .

منابع اثر:

این اثر از تفردات سنن ابن ماجه می باشد و در سایر کتب شش گانه حدیثی روایت نشده گرچه در مسند احمد و برخ دیگر از کتب حدیثی روایت شده .