۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

۩۩۩ قـــرآن و سنّت زنــــده بــــاد ۩۩۩

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (20) (سوره انفال)

شرح و تحقیق سنن ابن ماجه

حدیث ۶- (این حدیث صحیح است) حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ قُرَّةَ، عَنْ أَبِیهِ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ:‏«ﻻَ ﺗَﺰَﺍﻝُ ﻃَﺎﺋِﻔَﺔٌ ﻣِﻦْ ﺃُﻣَّﺘِﻲ ﻣَﻨْﺼُﻮﺭِﻳﻦَ، ﻻَ ﻳَﻀُﺮُّﻫُﻢْ ﻣَﻦْ ﺧَﺬَﻟَﻬُﻢْ ﺣَﺘَّﻰ ﺗَﻘُﻮﻡَ ﺍﻟﺴَّﺎﻋَﺔُ ‏».


لغات حدیث :


ﻻَ ﺗَﺰَﺍﻝُ : همیشه ، بطور مستمر، بصورت دائمی.

ﻃَﺎﺋِﻔَﺔٌ ﻣِﻦْ ﺃُﻣَّﺘِﻲ : گروه از امت من .

ﻣَﻨْﺼُﻮﺭِﻳﻦَ: یاری شوندگان .

ﻻَ ﻳَﻀُﺮُّﻫُﻢْ : ضرری به آنان نمی رسد.

ﻣَﻦْ ﺧَﺬَﻟَﻬُﻢْ : کسی که آنان را رها نموده یاری نکند.

ﺣَﺘَّﻰ ﺗَﻘُﻮﻡَ ﺍﻟﺴَّﺎﻋَﺔُ ‏: تا قیامت برپا گردد .


ﺗﺮﺟﻤﻪ حدیث : 


ﻗﺮﻩ ﺭﺿﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ : ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ : ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺍﺯ ﺍﻣﺖ ﻣﻦ ﯾﺎﺭﯼ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎﻥ ‏( ﺑﺮﺣﻖ ‏) ﺍﻧﺪ ﻭ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ بار رها نمودن و یار نکردن آنان، به ﺁﻧﻬﺎ ﺿﺮﺭ ‏( ﺩﯾﻨﯽ ‏) ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ، ‏(ﻭ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ دور وﺯﻣﺎﻧﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ‏) ﺗﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮﭘﺎ ﮔﺮﺩﺩ .

 

مسائل حدیث :

 

از این حدیث مسائل و احکام زیر گرفته می شود :

 

۱ - تمام افراد امت اسلامی گمراه نمی شوند .

۲ - در هر عصر و زمان گروهی از امت اسلامی برحق و اسلام واقعی می باشند .

۳ - در هر دور و زمان بسیاری از امت محمدی دچار انحرافات فکر و عقیدتی می گردند .

۴ - الله متعال همیشه گروه حق را یاری می نماید.

۵ - اهل انحراف همیشه در پی آزارو اذیت اهل حق می باشند .

۶- اهل باطل هرگز نمی توانند ضرردینی به اهل حق برسانند .

۷- اهل حق همیشه تا نزدیکی به پایان این دنیا بر این کره خاکی وجود خواهند داشت .

 

نکات توضیحی حدیث :

 

دراینجا برای فهم درست این حدیث مناسب است که یک نکته بسیار مهم بیان شود و آن اینکه مراد از گروهی که در این حدیث آمده است چیست ؟ وآنها چه کسانی اند ، برای فهم این جریان نظرتان را به اقوال برخی از ائمه بزرگوار رحمهم الله و یک حدیث از رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم جلب می نمایم :

۱ - امام احمد بن حنبل رضی الله عنه فرمودند : « إن لم یکونوا هم أهل الحدیث فلا أدری من هم؟ » یعنی : اگر اینها اهل حدیث یعنی محدثین نباشند من نمی دانم که آنها چه کسانی هستند؟

۲ - امام علی بن المدینی رحمه الله فرمودند : « هُمْ أَصْحَابُ الحَدِیثِ » یعنی این گروه همان یاران حدیث یعنی محدثین اند .

۴ - امام بخاری رحمه الله فرمودند : « هُمْ أَهْلُ العِلْمِ » یعنی مراد از این گروه اهل علم می باشد .

۵ - بالاتر از این گفته های امام احمد و امام علی بن المدینی و امام بخاری رحمهم الله گفته خود رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم است که در حدیث حسن سنن ترمذی روایت شماره (2641) در باره این گروه فرمودند : « مَا أَنَا عَلَیْهِ وَأَصْحَابِی » یعنی : گروه (بهشتی و برحق) گروهی است که برروشی است که (امروزه) من و یارانم برآن هستیم .

ناگفته نماند که گفته آن سه امام بزرگوار با گفته رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در تضاد نیست زیرا هدف امام احمد و امام علی بن المدینی رحمهما الله محدثین است و محدثین اهل علم اند همان گونه که امام بخاری رحمه الله گفته اند و آنها روندگان راه رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم و یاران بزرگوارش رضی الله عنهم می باشند همان گونه که پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله وسلم بیان نموده اند .

 

تحقیق و بررسی سند :

 

سند و متن این حدیث صحیح است و این حدیث با همین سند و همین متن در صحیح ابن حبان روایت شماره (61) نیزآمده است، تؤام با اینکه متن این حدیث با اندک تفاوتی از صحابه های متعددی در بسیاری از کتب حدیثی وبا سندهای صحیح روایت شده است .

 

تفاوت های الفاظ و منابع حدیث :

 

این حدیث در سنن ترمذی روایت شماره (2192) این گونه آمده است :

« قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «إِذَا فَسَدَ أَهْلُ الشَّامِ فَلَا خَیْرَ فِیکُمْ، لَا تَزَالُ طَائِفَةٌ مِنْ أُمَّتِی مَنْصُورِینَ لَا یَضُرُّهُمْ مَنْ خَذَلَهُمْ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ» .

 

ﺗﺮﺟﻤﻪ : ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ : چون اهل شام فاسد گردند (درآن زمان سایر شما) خیری نیست ، ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺍﺯ ﺍﻣﺖ ﻣﻦ ﯾﺎﺭﯼ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎﻥ ‏( ﺑﺮﺣﻖ ‏) ﺍﻧﺪ ﻭ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ بار رها نمودن و یار نکردن آنان، به ﺁﻧﻬﺎ ﺿﺮﺭ ‏( ﺩﯾﻨﯽ ‏) ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ، ‏(ﻭ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ دور وﺯﻣﺎﻧﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ‏) ﺗﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮﭘﺎ ﮔﺮﺩﺩ .